Affirmatsiya (psixologiya)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Affirmatsiya (lotincha: affirmatio — tasdiqlash, tasdiqlash) — tasdiqlovchi (ijobiy) hukm[1]. Ommabop psixologiyada tasdiqlash, ijobiy bayonot, toʻgʻri psixologik kayfiyatni yaratadigan oʻz-oʻzini qisqa gipnoz qilishni anglatuvchi ibora [2].

Mustaqil, ongli oʻz-oʻzini gipnoz qilish usuli XX asrning boshlarida oʻz-oʻziga yordam berish haqidagi taʼlimotlar doirasida faol rivojlana boshladi (V. Atkinson, N. Xill, D. Karnegi), ongli oʻz-oʻzini gipnoz qilishning birinchi va eng mashhur misollaridan biri psixolog Emil Kuening usulidir („men kun sayin yaxshiroq boʻlib boraman“). „Affirmatsiya“ atamasi Luiza Xeyning oʻz-oʻziga yordam berish haqidagi maqolalari nashr etilishi bilan mashhur boʻldi[3].

Bundan tashqari, bu tushuncha Ronda Birnning "Sir" kitobi tufayli mashhur bo‘lgan (shuningdek, 2006 yilda shu nomli film ekranlarga ham chiqarilgan). Ushbu kitobda Napoleon Xillning "O‘yla va boy bo‘l” kitobidagiga o‘xshash fikrlar mavjud[4][5][6]. Birn ayniqsa, Uolles. D. Uottlzning 1910 yilda yozilgan "Boyish ilmi”[7] kitobidan ilhomlangan. Affirmatsiyalar, shuningdek, neyrolingvistik dasturlash (NLD), neyroassotsiativ bog‘liqlik "NAC" da, bular Entoni Robbins tomonidan ommalashtirilgan, hamda gipnozda ham tilga olinadi[8].

Tegishli e'tiqod shundan iboratki, yuqori ma'naviy ongga ega bo‘lgan odamlarning ma'lum bir tanqidiy massasi butun aholida keskin o‘zgarishlarga olib keladi[9]. Va odamlar ijobiy ijodiy faoliyatda ishtirok etishlari hamda o‘zlarini, bir-birlarini va Yerni davolashlari uchun mas’uliyatni zimmalariga olishlari kerak.

Tasdiqlashning yondashuvlari va qo‘llanilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

„Affirmatsiya“ atamasi ham ilmiy [10][11], ham psevdo-ilmiy (ezoterik) adabiyotlarda qoʻllaniladi. Bu texnikadan foydalanishning muvaffaqiyati malakali yondashuvga, shuningdek , oʻz-oʻzini baholashga bogʻliq[12][13].

Ommabop psixologik adabiyotlarda, ijobiy bayonotni (tasdiqlash) takroriy takrorlash bilan ongsiz ong kerakli tasvirni yoki munosabatni kuchaytiradi, deb ishoniladi, psixo-emotsional fonni yaxshilashga yordam beradi va hayotdagi ijobiy oʻzgarishlarni ragʻbatlantiradi. Affirmatsiyalarni shakllantirish klassik oʻz-oʻzini gipnoz qilishda boʻlgani kabi, maʼlum qoidalarga muvofiq (hozirgi zamonda, tasdiqlovchi shaklda, birinchi shaxsda) sodir boʻladi; iloji boʻlsa, qisqa, ijobiy, oʻziga xos, yoʻnalishi, eʼtiqodi va hokazo boʻlishi kerak[14][15]. Affirmatsiyaning soddalashtirilgan formulasi ham qoʻllaniladi (oʻz-oʻzini ragʻbatlantirish, kayfiyat, ijobiy oʻz-oʻziga koʻrsatmalar, hayotni tasdiqlovchi formulalar). Bundan tashqari, ushbu turdagi ijobiy munosabatni qayta-qayta yozib olish yoki hatto kuylash taklif etiladi[16].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Ensiklopedicheskiy slovar F. A. Brokgauza i I. A. Yefrona
  2. Problema pozitivnogo mishleniya v otechestvennoy i zarubejnoy psixologii / Kireeva M. V., Gribanova O. N. Internet-jurnal Naukovedenie. 2014. № 4 (23). S. 39.
  3. Osobennosti affirmatsiy kak sposoba rechevogo vozdeystviya / Shelestyuk Ye. V., Galuщak M. V. Vestnik Kurganskogo gosudarstvennogo universiteta. 2019. № 1 (52). S. 110—116.
  4. „The Law Of Attraction Is ‘The Secret’ By Rhonda Byrne“. thelawofattraction.com. Qaraldi: 2023-yil 21-avgust.
  5. „the secret by rhonda byrne book summary“. www.oberlo.com. Qaraldi: 2023-yil 21-avgust.
  6. „Daily Planner and its history“. grado-inspired.com. Qaraldi: 2023-yil 21-avgust.
  7. The Science of Getting Rich by Wallace D Wattles“. www.thesecret.tv. Qaraldi: 2023-yil 21-avgust.
  8. „Positive Self-Affirmations: Your Psychological Immune System“. memoriesandsuch.com. Qaraldi: 2023-yil 21-avgust.
  9. „Hundredth monkey phenomenon“. skepdic.com. Qaraldi: 2023-yil 21-avgust.
  10. Cohen, Geoffrey L.; Sherman, David K. (2014). „The psychology of change: self-affirmation and social psychological intervention“. Annual Review of Psychology. 65: 333—371. ( at www.semanticscholar.org Error: unknown archive URL 20210429033436 sanasida arxivlangan)
  11. Cascio, C. N.; OʻDonnell, M. B.; Tinney, F. J.; Lieberman, M. D.; Taylor, S. E.; Strecher, V. J.; Falk, E. B. (2016). „Self-affirmation activates brain systems associated with self-related processing and reward and is reinforced by future orientation“. Social Cognitive and Affective Neuroscience. 11 (4): 621—629. ( at academic.oup.com Error: unknown archive URL 20200517080854 sanasida arxivlangan)
  12. Wood, Joanne V.; Perunovic, W. Q. Elaine; Lee, John W. (July 2009). „Positive self-statements: power for some, peril for others“. Psychological Science. 20 (7): 860—866. ISSN 1467-9280. ( at www.semanticscholar.org Error: unknown archive URL 20200513095300 sanasida arxivlangan)
  13. "Znamenitaya progulka Sera Frensisa Galtona" // Stepanov S. S. Psixologiya v litsax: tvorcheskie biografii zamechatelnix uchenix, opredelivshix napravleniya razvitiya sovremennoy psixologii / Moskva : EKSMO-Press, 2001. — 379 s.
  14. Kovi, Stiven R. Bit, a ne kazatsya: razmishleniya ob istinnom uspexe. — 2-e izd. — Moskva: Mann, Ivanov i Ferber, 2017. — 234 s.
  15. Besedi s Bogom: Neobichniy Dialog. Kniga 1 / Nil Donald Uolsh; — Moskva: Sofiya, 2020. — 256 s. S. 217 (Beseda 12)
  16. Lingvoritoricheskaya organizatsiya psixologo-pragmaticheskogo diskursa: na materiale populyarnix knijnix seriy o dostijenii uspexa : avt. dis.k. fil. n.: / Berseneva O. Yu.: Kuban. gos. un-t. — Krasnodar, 2011.