Sadobod majmuasi

Sadobod majmuasi
Sadobod majmuasi
	مجموعه سعدآباد
	; Oqsaroy
	Tehrondagi joylashuvi
Umumiy maʼlumot
Turi	Neoklassik
Manzili	Darband, Zafaroniya, Tajrish, Valiasr koʻchasi
Shahar	Tehron
Mamlakat	Eron
Koordinatalar	35°49′00″N 51°25′21″E / 35.816664°N 51.422539°E G O
Qurilishi boshlangan	1921
Egasi	Eron prezidenti
Dizayn va konstruksiya
Meʼmor	Husayn Behzod
	Sadobod majmuasi

Sadobod majmuasi (forscha: مجموعه سعدآباد, Majmuʻe-ye Saʻd-âbâd) — Qojar va Pahlaviy podshohlari tomonidan qurilgan 110 gektarlik majmua, Tehron aglomeratsiyasidagi Shemiron shahrida joylashgan. Bugungi kunda Eron prezidentining rasmiy qarorgohi majmuaga tutash joylashgan.

Majmua 180 gektardan ortiq tabiiy oʻrmon, koʻchalar, korizlar, galereyalar, hashamatli uylar / saroylar va muzeylarni oʻz ichiga oladi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Majmua dastlab 19-asrda Qojarlar sulolasi tomonidan qurilgan va istiqomat qilgan. Keng kengayishlardan soʻng, 1920-yillarda Pahlaviylar sulolasidan Rizoshoh u yerda istiqomat qildi. Uning oʻgʻli Shoh Muhammad Rizo Pahlaviy 1970-yillarda u yerga koʻchib kelgan. 1978-yilda prezident Jimmi Karter AQShning rejimni qoʻllab-quvvatlashini kafolatlash uchun Eronga tashrifi chogʻida bu saroyda qoldi^[1]. 1979-yil inqilobidan keyin majmua jamoat muzeyiga aylandi.

Hozirda foydalanilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Majmuaning katta qismi muzeylar boʻlib, tashrif buyuruvchilar uchun ochiq. Boshqa qismlardan hozirda Eron Islom Respublikasi Prezidenti devoni tomonidan foydalaniladi. Majmua Eronning Madaniy meros tashkiloti tomonidan boshqariladi.

Asosiy joylari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Majmua darvozalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nizomiya darvozasi, Rizoshoh bu darvozadan majmuaga kirgan.
Zafaroniya darvozasi, hozirda prezidentlik tashkiloti tomonidan foydalaniladi.
Darband koʻchasi darvozasi, Muhammad Rizo Pahlaviy bu darvozadan kirgan.
Darband maydoni darvozasi
Jafarobod darvozasi (birinchi)
Jafarobod darvozasi (ikkinchi)
Daryo darvozasi
Oq uy darvozasi.

Asosiy binolari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ahmadshoh Qojar saroyi

(Niovaron majmuasidagi Ahmadshoh Qojar koʻshki bilan adashtirib yubormang)

Yashil saroy

(Shohvand uyi nomi bilan ham tanilgan)

Millat muzeyi

Oqsaroy , Shoh Muhammad Rizo Pahlaviy va shohbonu Farah Dibaning sobiq rasmiy qarorgohi.

Tabiiy tarix muzeyi

Maxsus saroy, hozirda prezident devoni tomonidan foydalanilmoqda.

Tasviriy sanʼat muzeyi

Qorasaroy

Antropologiya muzeyi

Malika Shams saroyi, Shams Pahlaviy sharafiga nomlangan.

Shisha buyumlar va hunarmandchilik muzeyi

Malika Ashraf saroyi, Muhammad Rizo Pahlaviyning singlisi sharafiga nomlangan.

36-sonli tuzatish binosi (davlat organi)

Shahzoda Gʻulom Rizo saroyi, Gʻulom Rizo Pahlaviy sharafiga nomlangan.

Ona shoh saroyi

Hozirda prezident devoni tomonidan foydalanilmoqda.

Shahzoda Ahmad Rizo saroyi, Rizoshoh Pahlaviyning 2-oʻgʻli sharafiga nomlangan

Hozirda prezident devoni tomonidan foydalanilmoqda.

Majmuaning maʼmuriyati

Shahzoda Abdulrizo saroyi, Rizoshohning oʻgʻli Abdulrizo Pahlaviy sharafiga nomlangan.

Oʻquv markazi

Shahzoda Bahmon saroyi, Gʻulom Rizo Pahlaviyning oʻgʻli sharafiga nomlangan.

Harbiy muzey

Shahzoda Shahram saroyi, Ashraf Pahlaviyning oʻgʻli sharafiga nomlangan.

Badiiy mavjudotlar muzeyi

Farida Gʻotbi saroyi, shohbonu Farah Dibaning onasi.

Behzod muzeyi

Rizo Pahlaviyning 1-saroyi, Rizo Pahlaviy II sharafiga nomlangan.

Dafina muzeyi

Rizo Pahlaviyning 2-saroyi, Hozirda prezident devoni tomonidan foydalanilmoqda.

Mir Imod xattotlik muzeyi

Malika Farahnoz va shahzoda Alirizo saroyi, Muhammad Rizo Pahlaviyning farzandlari Farahnoz va Alirizolar sharafiga nomlangan.

Abkar muzeyi

Malika Laylo saroyi, Laylo Pahlaviy sharafiga nomlangan.

Podshoh onasining saroyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pahlaviylar davrida bu saroy Rizoshohning Mavritsiyaga surgun boʻlishiga qadar hayotining soʻnggi yillarini oʻtkazgan joy edi. Shuningdek, u 1979-yil inqilobiga qadar podshohning onasi (Toj ul-Muluk)ning yashash joyi boʻlgan.

Bu saroy hozirda Eron prezidenti devoni tasarrufida va Eron hukumatining maxsus mehmonlari uchun ajratilgan, shuning uchun u „Respublika binosi“ nomi bilan ham mashhur. Bu saroy ham hozircha omma uchun ochiqdir^[2].

Yashil saroy[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yashil muzey saroyi „Erondagi eng chiroyli saroy“ deb atalgan. Bu saroy oʻzining tarixiy va meʼmoriy ahamiyati bilan ahamiyatlidir. U Qojar davriga borib taqaladi va Eron arxitekturasining ikki uslubiga ega. Ular bu saroyni Rizoxon davrida „Tosh saroy“, Muhammad Rizo Pahlaviy davrida „Shohvand saroyi“ deb atashgan; keyinchalik yashil fasadi tufayli „Yashil saroy“ deb atalgan^[3].

Millat muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maydoni 7000 kvadrat metr boʻlgan Millat muzeyi saroyi Sadobod majmuasidagi eng yirik saroy hisoblanadi.

1979-yil inqilobidan keyin va majmua Madaniy meros tashkiloti tasarrufiga oʻtkazilgunga qadar u „Millat muzeyi saroyi“ deb oʻzgartirildi. Saroyning qurilishi oxirgi pahlaviylar davrida boshlangan.