Kolumbiya — Yaponiya munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kolumbiya va Yaponiya davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Kolumbiya, sariq rangda Yaponiya koʻrsatilgan.

Kolumbiya — Yaponiya munosabatlari (ispancha: Relaciones entre Colombia y Japón; yaponcha: 日本とコロンビアの関係) Kolumbiya va Yaponiya oʻrtasidagi diplomatik munosabatlarga ishora qiladi. Oʻzaro munosabatlar rasman 1908-yilda oʻrnatilgan, faqat Ikkinchi Jahon urushining avj olishi bilan 1942- va 1954-yillar orasida uzilgan.  Aloqalar asosan Yaponiya manfaatlarini qoʻllab-quvvatlaydigan tijorat savdosiga, madaniy almashinuvlarga va Kolumbiyaga texnologik va xayriya yordamiga asoslangan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kolumbiyaning Tokiodagi elchixonasi

Kolumbiya va Yaponiya oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar 1908-yil 25-mayda AQSh poytaxti Vashingtondaimzolangan Doʻstlik, savdo va navigatsiya aloqalari nomli shartnomadan keyin oʻrnatilgan. Biroq, birinchi rasmiy elchixona Yaponiya tomonidan 1934-yilda Kolumbiyaning Bogota shahrida tashkil etilgan va keyingi yili Kolumbiya Tokioda oʻz elchixonasini ochgan.

Yaponiyaga birinchi kolumbiyalik tashrif buyurgan sayohatchi Nikolas Tanko Almero (1830—1890) 1871-yilning noyabrida ikki davlat oʻrtasida diplomatik munosabatlar oʻrnatilishidan oldin kelgan. Nikolas, kolumbiyalik, boy va badavlat odamning oʻgʻli boʻlib, Yaponiya tarixi, iqtisodiy ahvoli, urf-odatlari va yapon diniy qarashlari haqida batafsil maʼlumot beruvchi sayohat jurnallarini nashr ettirgan[1]

Savdo aloqalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kolumbiyaning Yaponiyadagi elchixonasi maʼlumotlariga koʻra, ikki davlat oʻrtasidagi savdo aloqalari tobora faollashib bormoqda. 1996-yilda Yaponiya Kolumbiya importining 722,5 million AQSh dollari (umumiy Kolumbiya importining 5,6 %) bilan AQSh va Venesueladan keyin uchinchi oʻrinni egalladi. Boshqa tomondan, Yaponiya 348,6 million AQSh dollarini import qildi (Yaponiya importining 1 % dan kam)[2][3][4][5].

Kolumbiyaga eksport qilinadigan yapon mahsulotlari asosan yigʻilgan transport vositalari, avtomobil ehtiyot qismlari, videokameralar va aloqa moslamalari boʻlsa, Kolumbiya mahsulotlari koʻpincha qahva, don va nikel, kichik miqyosda zumrad, ekzotik sudraluvchilar terisi va shokolad eksport qilinadi. Yaqinda gullar va charm mahsulotlarini ham eksport qilish boshlandi. Nisbatan past savdo ayirboshlash Yaponiyaning boshqa Lotin Amerikasi mamlakatlaridagi geostrategik manfaatlari bilan bogʻliq, masalan, Braziliya (mamlakatda muhim miqdordagi yapon muhojirlari mavjud), Meksika, Chili, Peru va Argentina. Boshqa tomondan, kolumbiyalik ishlab chiqaruvchilar uchun eksport natijalari Yaponiyaga koʻproq mahsulot joʻnatish uchun juda qimmatga tushadi, chunki iqtisodiy cheklovlar kamroq boʻlsa yaqin atrofdagi boshqa davlatlar tejamkor bozorlarni taklif qiladi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]