Bo'yoq lazeri
Bo'yoq lazerlari, odatda suyuq eritma holatida, faol vosita sifatida organik bo'yoqlardan foydalanadigan lazerlardir . Bo'yoqli lazerlar lazer spektroskopiyasida inqilob qildilar va impuls davomiyligi bir pikosekunddan kam bo'lgan lazerning yangi turini yaratdilar ( ultraqisqa impulsli lazerlar ).
Bugungi kunda nasos uchun, odatda boshqa lazerdan qo'llaniladi, masalan , diod nasosli Nd: YAG yoki argon lazeri . Fleshli chiroq bilan pompalanan bo'yoq lazeri juda kam holatda uchraydi. Bo'yoq lazerlarining asosiy xususiyati shundaki,uning kuchaytirish konturining juda katta kengligidir. Quyida ba'zi bo'yoq lazerlari uchun parametrlar jadvali keltirilgan.
| Bo'yoq | Luminesans chizig'i markazi, nm | Lazer ish maydoni, nm | Nasos maydoni, nm | Qabul qilinadigan konsentratsiya, mmol/l |
|---|---|---|---|---|
| Karbostiril 165 | 445 | 419-485 | 350-365 | 2.5 |
| Kumarin 2 | 450 | 435-485 | 340-365 | 3 |
| Kumarin 1 | 470 | 450-495 | 350-365 | 3 |
| Kumarin 102 | 495 | 470-515 | 400-420 | 1 |
| Kumarin 30 | 515 | 495-545 | 400-420 | 1 |
| Kumarin 7 | 535 | 505-565 | 400-420 | 5 |
| Kumarin 6 | 538 | 521-551 | 458-514 | 12.5 |
| Floressin | 552 | 538-573 | 458-514 | 2.7 |
| Rodamin 110 (R110) | 570 | 540-600 | 458-514 | 12.5 |
| Rodamin 6G (R6G) | 590 | 570-650 | 458-514 | 2 |
| Rodamin B (RB) | 630 | 601-675 | 458-514 | 2 |
| R101/R6G | 645 | 620-690 | 458-514 | 1,5 R101 1,5 R6G |
| Cresyl Violet / R6G | 695 | 675-708 | 458-514 | 2.4 |
| Nil ko'k | 750 | 710-790 | 647—? | 1 |
| Oksazin 1(4) | 750 | 695-801 | 647-672 | 0,6 |
| DEOTC-P(4) | 795 | 765-875 | 647-672 | 0,6 |
| HITC-P(4) | 875 | 840-940 | 647-672 | 0,74 |
Lazerning bunday katta ish maydonidan foydalanishning ikkita imkoniyati mavjud:
- Generatsiya sodir bo'ladigan to'lqin uzunligini sozlash - lazer spektroskopiyasi uchun,
- Darhol keng diapazonda ishlab chiqarish - ultraqisqa impulslarni yaratish uchun.
Ushbu ikki imkoniyatga ko'ra, lazer dizaynlari ham farqlanadi. Agar to'lqin uzunligini sozlash uchun an'anaviy sxema ishlatilsa, faqatgina unga qat'iy belgilangan to'lqin uzunligini (odatda prizma, diffraktsiya panjarasi yoki undan murakkab sxemalar) termal stabilizatsiyalash va nurlanish emissiyasi uchun qo'shimcha bloklar qo'shiladi, ammo ultraqisqa impulslarni hosil qilish uchun, ancha murakkab sxema talab qilinadi. Faol muhitga ega kyuvetaning dizayni o'zgartiriladi. Lazer impulsining davomiyligi pirovardida 100÷30 ×10−15 ( vakuumdagi yorug'lik bu vaqt ichida atigi 30÷10 mkm masofani bosib o'tishi mumkin) bo'lganligi sababli populyatsiya inversiyasi maksimal bo'lishi kerak, bunga faqat, bo'yog eritmasini juda tez pompalash orqali erishish mumkin. Buni amalga oshirish uchun erkin bo'yoq oqimi bo'lgan kyuvetaning maxsus dizayni qo'llaniladi (bo'yoq maxsus nozuldan taxminan 10 m / s tezlikda pompalanadi). Eng qisqa impulslar halqa rezonatori yordamida olinadi.
Ilovalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Lazer spektroskopiyasi
- Chastota standartlari (to'lqin uzunligi standartlari)
- Ultra qisqa pulsli lazerlar
Vibronik kristallarning kashf etilishi hamda, lazer texnologiyasining umumiy rivojlanishi bilan, bo'yoq lazerlari kamdan-kam uchramoqda. Ular, masalan, titan-safir lazerlari bilan almashtiriladi.
Shuningdek qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Lazer turlari
- Lazer qurilmasi
- Fototrop modulyator
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- FJ Duarte va LW Hillman (Eds), Dye Laser Principles - Akademik, Nyu-York, 1990 - ISBN 0-12-222700-X