Arkadiy Shtipel

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Arkadiy Shtipel
Tavalludi 14-mart 1944-yil
Ijod qilgan tillari Rus tili
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSRRossiya bayrogʻi Rossiya
Ilk asari 1989

Arkadiy Moiseyevich Shtipel (1944-yil 14-mart, Samarqand viloyati, Kattaqoʻrgʻon, Oʻzbekiston SSR, SSSR) – rus shoiri, tarjimon, tanqidchi[1].

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Arkadiy Shtipel 1944-yil 14-mart kuni Samarqand viloyati Kattaqoʻrgʻon shahrida tugʻilgan. Bolaligi va yoshligi Dnepropetrovskda oʻtgan[2]. 1965-yilda u sotsialistik realizmga qarshi qaratilgan adabiy manifest yozish va tarqatishga uringanlikda ayblanib, adabiy faoliyati uchun Dnepropetrovsk davlat universitetidan (DDU) haydalgan. Shu bilan birga, Arkadiy Shtipel sovet mafkurasi va ukrain millatchiligini qoralashda ayblandi. Harbiy xizmatni oʻtab, sirtdan oʻqishni tugatdi va nazariy fizika yoʻnalishi boʻyicha diplom oldi. U 1968-yildan Moskvada yashab keladi. U akustik muhandis, radiolog, matematika oʻqituvchisi, montajchi, fotograf va qoʻriqchi boʻlib ishlagan. XX asr 90-yillarning boshlarida u avtomobil savdosida xususiy tadbirkor boʻlgan va bir guruh loyihalar bilan Xitoyga sayohat qilgan. U Olga Chugay boshchiligidagi Moskva Yozuvchilar tashkilotiga qarashli boʻlgan „Birinchi kitob“ markazida tahsil olgan.

Ijodi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Arkadiy Shtipelning ilk sheʼri 1989-yilda chop etilgan „Tun fuqarolari“ sheʼriy antologiyasida nashr etilgan. Arkadiy Shtipel „Arion“ jurnalidagi sheʼriyat boʻlimining doimiy aʼzosi boʻlgan. Kiyev Lavra festivali (Kiyev, 2006-yil 19-may) va boshqa shunga oʻxshash festival hamda konferensiyalar doirasidagi sheʼriy musobaqalarda qatnashib turgan. Birinchi kitobi 58 yoshida chop etilgan.

U ingliz sheʼriyatining rus tiliga tarjimalarini, shu jumladan William Shakespearening sonetlarini va Dilan Tomasning sheʼrlarini nashr etdi. U, shuningdek, rus mumtoz sheʼriyatini (Pushkindan Nabokovgacha) ukrain tiliga tarjima qilgan va kitob holida nashr etdi. Ushbu tarjimalar Pushkin va Pushkindan keyingi davr sheʼriyati haqida boʻlib, ukrain sheʼriyatiga sezilarli darajada oʻz taʼsirini oʻtkazgan[3].

Tanqid[tahrir | manbasini tahrirlash]

rus tilida:Прежде всего, стихи Штыпеля ясны. Это не значит, что они элементарны, скорее напротив. Но ощущение ясности стиха — это, как мне кажется, главное, что остается после чтения книги. Ясность — вещь довольно загадочная, вообще-то. Она в первую очередь связывается со строгой мыслью и визуальной геометрией природы. Например, с Евклидом, с прямым классическим пространством, с отчетливостью и однозначностью ощущений. Поэт ничего не хочет затушевать, затемнить — совсем наоборот, он проясняет и выправляет неизбежные вывихи восприятия. Природа — проста в своих основах, а человек, отгораживаясь от неё множеством собственных заранее придуманных схем, её не видит — и потому полагает и сложной, и запутанной. Штыпель — простодушен, но зорок. А эти качества друг другу вообще-то противоречат. Простодушный примет на веру то, что зоркий видит насквозь. Значит, вывод один: Штыпель видит не так, как мы, и принимает на веру только то, что видит сам. — Vladimir Gubailovskiy, «Русский журнал»

Nashrlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kitoblar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Аркадий Штыпель В гостях у Евклида: Стихотворения. — М.: Журнал поэзии «Арион», 2002. — 96 c. — (Голоса: Книжная серия журнала поэзии «Арион»). — ISBN 5-901820-02-9.
  • Аркадий Штыпель Стихи для голоса: Вторая книга. — М.: АРГО-РИСК; Книжное обозрение, 2007. — 104 с. — (Книжный проект журнала «Воздух», вып. 25.) — ISBN 5-86856-138-4.
  • Аркадий Штыпель На уровне дыхания: Стихотворения. — СПб.: Алетейя, 2009. — 184 с.
  • Аркадий Штыпель. Вот слова. — М.: Русский Гулливер, 2011. — 124 с. — (Поэтическая серия "Русского Гулливера"). — ISBN 978-5-91627-056-3.
  • Аркадий Штыпель. Ибо небо. — М.: ОГИ, 2014. — 80 с. — (Поэтическая серия "Русского Гулливера"). — ISBN 978-5-94282-751-9.
  • Аркадий Штыпель. Однотомник. — М.: Б.С.Г.- Пресс, 2019. — 304 с. — 1000 экз. — ISBN 978-5-93381-402-3.

Toʻplamlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Граждане ночи: Неизвестная Россия. Том 1. — М.: СП «Вся Москва», 1990.
  • Альманах литературного клуба «Авторник». Сезон 2001/2002 г., вып.3 (7). C. 34—38. — М.: АРГО-РИСК; Тверь: Колонна, 2002. ISBN 5-94128-064-5
  • Пять фрагментов; Типа хокку // Альманах литературного клуба «Авторник». Сезон 2002/2003 г., вып. 1 (9). C. 45—47. — М.: АРГО-РИСК; Тверь: Колонна, 2003. ISBN 5-94128-072-6
  • Дилан Томас. Перевод с английского Аркадия Штыпеля // Альманах литературного клуба «Авторник». Сезон 2002/2003 г., вып. 2 (10). С. 30—34. — М.: АРГО-РИСК; Тверь: Колонна, 2003. ISBN 5-94128-078-5.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]