Zilim tabiat bogʻi
| Zilim tabiat bogʻi | |
 | |
| Joylashuvi | Boshqirdiston |
| Hudud | 38100 ga |
| Tashkil topgan sanasi | 2005–yil |
"Zilim" tabiat bogʻi mahalliy ahamiyatga ega tabiat qoʻriqxonasi. Bogʻ 2005-yilda tashkil etilgan[1]. Hududni tashkil qilishdan maqsad rekreatsion resurslarni saqlash, turizmni rivojlantirish va mavjud biologik turlarni himoya qilish boʻlgan[2]. Zilim Boshqirdiston Respublikasining alohida muhofaza etiladigan tabiiy hududlariga kiradi.
Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bogʻda noyob tabiiy tuzilmalar, oʻsimlik va hayvonlarning noyob turlari mavjud. Park Boshqirdiston Respublikasining Gafuriy tumani hududida, Zilim daryosi havzasida joylashgan. Tabiat bogʻining maydoni 38,1 ming gektarni tashkil qiladi. Bogʻning past togʻli yerlarida 68 ta gʻor bor[1]. Uning hududida Membet va Kuzgenak qoyalari joylashgan[3].
Flora[tahrir | manbasini tahrirlash]
Park hududining 90% dan ortigʻi oʻrmonlar bilan qoplangan. Asosiy qismini aralash va keng bargli oʻrmonlar tashkil etadi. Soyaga chidamli ignabargli daraxtlar[1], archa oʻrmonlari va qaragʻay oʻrmonlari [2] boʻlgan hududlar mavjud. Zilim daryosi vodiysida joylashgan bogʻ hududida mevali daraxtlardan gilos va olcha oʻsadi. Koʻp yillik oʻsimliklarning 500 ga yaqin turlari mavjud. Ular orasida 13 ta endemik va 20 relikt bor. Endemik turlarga Ural tansy, Boshqird kungaboqari, eman, kazak archasi, qichitqi oʻti bargli qoʻngʻiroqgul kiradi.
Ignabargli chinnigullar, Klera astragali, yashil kostenets va boshqa 18 oʻsimlik turlari Boshqirdiston Respublikasi Qizil kitobiga kiritilgan[1].
Fauna[tahrir | manbasini tahrirlash]
Zilim bogʻi hududida keng tarqalgan noyob hayvonlarning 15 turi Rossiya Federatsiyasi Qizil kitobiga kiritilgan. Qushlarning 81 turi, jumladan, nodir turlar: ustritsa, sapsan, oltin burgut, qora laylak[1], katta dogʻli burgut[2], baliqqiygʻir[2]. Baliq turlari orasida yevropa bozrangi, rus bystryanka, oddiy skulpin va taymen uchrab turadi[2].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Башкирская энциклопедия“. 2016-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 20-mart.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 „В Башкирии создан первый ландшафтный природный парк“. 2017-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-oktyabr.
- ↑ „В башкирском природном парке «Зилим» построят копию башкирской деревни 18-19 веков“. 2019-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 11-yanvar.