Volnovaxa

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Volnovaxa

Волноваха
City
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
47°35′57.7″N 37°29′59.5″E / 47.599361°N 37.499861°E / 47.599361; 37.499861 G OKoordinatalari: 47°35′57.7″N 37°29′59.5″E / 47.599361°N 37.499861°E / 47.599361; 37.499861 G O
Asos solingan 1881
Aholisi
 (2022)
21 166
[[File:|290px|Volnovaxa xaritada]]

Volnovaxa ( ukraincha: Волнова́ха , pronounced [woɫnoˈwɑxɐ] ; ruscha: Волнова́ха ) Ukraina Respublikasidagi shaharcha hisoblanadi.U Donetsk viloyatining 18 ta tumanlaridan biri bo'lgan Volnovaxa tumanining ma'muriy markazi vazifasini bajargan. 2022-yilgi Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishidan oldin shahar aholisi 21 166 nafarni tashkil etgan.

Bosqin davrida shahar infratuzilmasining ko'p qismi jiddiy zarar ko'rgan, ba'zi xabarlarda shahar vayron bo'lgan deb ham ta'riflangan.[1][2]2022-yil 12-mart kuni Donetsk viloyati gubernatori Pavlo Kirilenko shahar butunlay vayron bo‘lganini ma’lum qildi.[3]

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2-jahon urushi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ikkinchi jahon urushi paytida soviq Sovet Ittifoqi 1943-yil avgust va sentyabr oylarida Volnovka atrofidagi muhim janglar haqida xabar beradi[4][5] Shaharda bo'lib o'tgan jangdan keyin bir nechta bo'linmalarga faxriy unvonlar topshirildi.[6][5]

Rossiya-Ukraina urushi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Donbasdagi urush davrida, 2015-yilning 13-yanvarida Volnovaxaning shimoli-sharqiy qismidagi Buxas shahridagi nazorat-o‘tkazish postida yo‘lovchi avtobusiga qilingan hujum oqibatida 12 nafar tinch aholi halok bo‘lgan, 18 nafari yaralangan.[7][8][9][10][11][12][13] 2017-yil 13-yanvarda hujumda halok bo‘lganlar xotirasiga o‘rnatilgan yodgorlik ochildi.[14]

2022-yilda Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi natijasida rus qoʻshinlari Volnovaxa va Sxastiya shaharlarini begʻaraz bombardimon qilishdi, tinch aholi punktlari oʻqqa tutildi.[15][16] 28-fevral kuni Volnovaxa gumanitar inqiroz yoqasida ekanligi va 1-martgacha[17][18][19] deyarli vayron boʻlgani, undagi binolarning 90% ga yaqini shikastlangan yoki vayron boʻlganligi haqida xabar berilgangan.[20] Omon qolgan aholi oziq-ovqat, suv va elektr energiyasidan uzilib qolgan.[1] Hujum ortidan jasadlar ko'chalarda yig'ilmagan holda yotgandi.[16]

11-mart kuni Rossiya Donetsk Xalq Respublikasi kuchlari Volnovaxani egallab olgani haqida da'vo da'vo qildi.[21]

12-mart kuni Donetsk viloyati gubernatori Pavlo Kirilenko shahar butunlay vayron bo‘lganini va amalda o‘z faoliyatini to‘xtatganini, biroq u yerda Rossiya qurshovining oldini olish uchun janglar davom etayotganiniganini ma'lum qilgan.[22][23] Euronewsning xabar berishicha, uning katta qismi janglarda vayron qilingan.[2]

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001-yilda shaharda 24 647 nafar aholi istiqomat qilgan. Shaharda ukrain millatiga mansub aholi ko'p bo'lgan Aholining 52,9% etnik ukrainlar, ruslar 24,2%, yunonlar 20% va belaruslar 0,7%.[24]

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

{{{Joy_ot}}} iqlimi
Koʻrsatkich Yan Fev Mart Apr May Iyun Iyul Avg Sen Okt Noy Dek

Rasmlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Volnovaxa ko'chalari

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Diana Hodali, Mariupol and Volnovakha: Besieged cities appeal for help, Deutsche Welle (March 5, 2022).
  2. 2,0 2,1 „Heavy fighting leaves much of Volnovakha in ruins“. Euronews. Associated Press (2022-yil 12-mart). Qaraldi: 2022-yil 13-mart.
  3. „Eastern Ukrainian town of Volnovakha destroyed after Russia invasion, local governor says“ (en-gb). Reuters (2022-yil 12-mart).
  4. Information Bulletin (en). Embassy of the USSR, 1943. 
  5. 5,0 5,1 Loza, Dmitri? Fedorovich. Fighting for the Soviet Motherland: Recollections from the Eastern Front Hero of the Soviet Union (en). U of Nebraska Press, 1998-01-01. ISBN 978-0-8032-2929-7. 
  6. Stalin, Joseph. 1941-1944 (en). Red Star Press, 1984. 
  7. „Ten killed, 13 injured after shell hits bus at roadblock near Volnovakha – regional administration“. Interfax-Ukraine (2015-yil 13-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 13-yanvar.
  8. „Shell hits bus in eastern Ukraine, 10 killed: regional spokesman“. Reuters (2015-yil 13-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 13-yanvar.
  9. „Ten killed, 13 injured after shell hits bus at roadblock near Volnovakha“. Kyiv Post (2015-yil 13-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 13-yanvar.
  10. „Расстрел под Волновахой: террористы выпустили 40 снарядов Града“. Liga News (2015-yil 13-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 13-yanvar.
  11. „Серед загиблих в автобусі під Волновахою - 6 жінок і 4 чоловіків...“. Golos.com (2015-yil 13-yanvar). 2015-yil 13-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  12. „Кількість загиблих в результаті теракту під Волновахою збільшилася до 12, - МВС“. RBK (2015-yil 13-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 14-yanvar.
  13. „Список погибших и раненых, пострадавших в результате террористического акта на пункте пропуска под г.Волновахой“ (ru). ГУ МВД Украины в Донецкой Области (2015-yil 14-yanvar). 2015-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 15-yanvar.
  14. „Monument to bus passengers killed in Grad attack unveiled in Volnovakha. PHOTOS“. Censor.net (2017-yil 14-yanvar). — „A monument to 12 bus passengers killed in a Grad attack on Jan. 13, 2015 has been inaugurated in Volnovakha.“. Qaraldi: 2017-yil 14-yanvar.
  15. Yaroslav Trofimov, Ukraine, Russia Agreement on Evacuating Mariupol Civilians Collapses, Wall Street Journal (March 5, 2022).
  16. 16,0 16,1 Emma Graham-Harrison & Isobel Koshiw, '90% of houses are damaged': Russia's Syria-honed tactics lay waste Ukraine towns, The Guardian (March 4, 2022).
  17. „Russian invasion update: Volnovakha town on verge of humanitarian catastrophe“. www.ukrinform.net. Qaraldi: 2022-yil 1-mart.
  18. „Head of Donetsk Regional State Administration: Volnovakha almost destroyed“. Interfax-Ukraine. Qaraldi: 2022-yil 1-mart.
  19. Michelle Bachelet. „Ukraine: High Commissioner cites "new and dangerous" threats to human rights“. Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights (2022-yil 3-mart).
  20. Graham-Harrison, Emma. „'Nowhere to go and nowhere to go back to': Life under fire in Ukraine“. The Guardian (2022-yil 6-mart). Qaraldi: 2022-yil 6-mart.
  21. Reuters. „Russian-backed separatists capture Ukraine's Volnovakha - RIA“ (en). Reuters (2022-yil 11-mart). Qaraldi: 2022-yil 11-mart.
  22. „Eastern Ukrainian town of Volnovakha destroyed after Russia invasion, local governor says“. Reuters (2022-yil 12-mart). Qaraldi: 2022-yil 13-mart.
  23. Richard Spencer. „Putin wipes out entire Ukrainian city of Volnovakha“. The Times (2022-yil 13-mart). Qaraldi: 2022-yil 13-mart.
  24. „Archive.ph“. 2012-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-noyabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]