UnionPay
 | |
| Turi | Davlat tashkiloti, Toʻlov tizimi |
|---|---|
| Tarmogʻi | Moliyaviy xizmatlar, bank ishi |
| Qachon asos solingan | 2002-yil |
| Joylashuvi |
 Xitoy Xalq Respublikasi, Shanxay, Pudun tumani |
| Vebsayti | unionpayintl.com/ru/ |
UnionPay — 2002 yilda tashkil etilgan xalqaro toʻlov tizimi. Xitoy Davlat kengashi va Xitoy Xalq banki tashabbusi bilan yaratilgan. Uning aksiyadorlari 200 dan ortiq moliyaviy tashkilotlardir. 2015-yilda amalga oshirilgan to‘lovlar hajmi bo‘yicha u Visa va Mastercard’dan o‘zib ketdi va dunyodagi eng yirik to‘lov tizimiga aylandi, biroq to‘lovlarning atigi 0,5 foizi Xitoydan tashqarida amalga oshiriladi.
Logotip[tahrir | manbasini tahrirlash]
UnionPay logotipi 2001-yilda ishlab chiqilgan. Unda ikkita iyeroglif tasvirlangan. Birinchisi „pul“, ikkinchisi — „birlashma“ degan maʼnoni anglatadi. U ingliz tiliga UnionPay deb tarjima qilingan[1].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
- 2001-yil — UnionPay logotipi yaratildi.
- 2002-yil — China UnionPay — „Xitoy bank kartalari birlashgan kompaniyasi“ tashkil etildi. Xitoyning savdo va sanoat banki tomonidan kartochkalar markazi tashkil etildi.
- 2004-yil — UnionPay kartalari Gonkongda qabul qilina boshlandi.
- 2005-yil — UnionPay kartalari AQShda qabul qilina boshlandi.
- 2010-yil — UnionPay chiqarilgan plastik kartalar soni boʻyicha dunyoda birinchi oʻrinni egalladi[2].
- 2011-yil — Xitoy toʻlov operatsiyalari uyushmasi tashkil etildi.
- 2012-yil — Shanxayda UnionPay International tashkil etildi[1].
- 2015-yil — UnionPay tranzaktsiyalar soni boʻyicha Visa tizimini ortda qoldirib dunyoda birinchi oʻrinni egalladi[3].
2018-yil oxiriga UP kartalarining global muomaladagi ulushi 45 foizni tashkil etdi, bu 2017-yilga nisbatan 1 foizga koʻpdir [4] .
2019-yil dekabr oyi holatiga ko‘ra, UnionPay to‘lov kartalari dunyoning 177 dan ortiq mamlakatlarida qabul qilinmoqda[5], 58 mamlakat banklari UnionPay kartalarini chiqarmoqda [6].
UnionPay Oʻzbekistonda[tahrir | manbasini tahrirlash]
Toshkentda 2016-yil 20-iyunda „Oʻzbekistonda UnionPay xalqaro kartalari ekvayringi (toʻlovlarga qabul qilish) boʻyicha loyiha taqdimoti“ boʻlib oʻtdi. Loyiha tashkilotchilari sifatida Yagona umumrespublika protsessing markazi va Oʻzbekiston Milliy Banki qatnashdi[7]. Taqdimotda UnionPay prezidenti Shi Venchao boshchiligidagi tashkilot delegatsiyasi ishtirok etdi[8]. Ushbu loyiha UnionPay kartalarini Oʻzbekiston hududida mahalliy toʻlov tizimi — Uzcard tarmogʻiga ulangan 190 mingdan ortiq toʻlov-xizmat koʻrsatish nuqtalarida (terminal va bankomatlarda) ishlatish imkonini beradi[9].
2021-yil 22-martdan boshlab UnionPay kartalari Oʻzbekiston hududida mahalliy toʻlov tizimi — HUMO tarmogʻiga ulangan toʻlov-xizmat koʻrsatish nuqtalarida (terminal va bankomatlarda) qabul qilina boshladi[10].
Hozirgi kunda UnionPay kartalarini Oʻzbekistonda quyidagi banklar chiqarayapti[11]:
| Bank nomi | Karta turi |
|---|---|
| Agrobank | Uzcard-UnionPay |
| Aloqabank | Uzcard-UnionPay |
| Asia Alliance Bank | UnionPay Classic |
| Davr Bank | UnionPay Classic |
| Uzcard-UnionPay | |
| Hamkor Bank | UnionPay Classic |
| Uzcard-UnionPay | |
| Invest Finance bank | UnionPay Classic |
| Ipak Yoʻli banki | UnionPay Exchange |
| UnionPay Classic | |
| UnionPay Gold | |
| UnionPay Classic kontaktsiz karta | |
| UnionPay Platinum | |
| Mikrokreditbank | Uzcard-UnionPay |
| Orient Finans bank | UnionPay Classic |
| Oʻzsanoatqurilishbank | UnionPay Gold |
| Poytaxt bank | Uzcard-UnionPay |
| Qishloq Qurilish Bank | UnionPay Classic |
| Savdogarbank | Uzcard-UnionPay |
| Universalbank | Uzcard-UnionPay |
| Xalq banki | Uzcard-UnionPay |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 „UnionPay в мире платежных систем“. 22-yanvar 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-yanvar 2020-yil.
- ↑ Visa sdala pozitsii China UnionPay Wayback Machine saytida arxivlandi (2015-04-04). // Bankir.Ru, 15 avgusta 2011
- ↑ „Все о UnionPay“. 4-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-yanvar 2020-yil.
- ↑ „Позиции UnionPay укрепляются. Национальные системы продолжают экспансию?“. 7-noyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-yanvar 2020-yil.
- ↑ „List of Countries/Regions accepting UnionPay Cards“. 7-mart 2022-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 7-mart 2022-yil.
- ↑ „UnionPay в 2019 году обеспечит прием своих карт по всей России“. 23-oktabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-yanvar 2020-yil.
- ↑ „UNIONPAY БУДЕТ ПОДКЛЮЧЕНА К СИСТЕМЕ UZCARD“ (21-iyun 2016-yil). Qaraldi: 11-avgust 2022-yil.
- ↑ „В Узбекистане появится китайская платежная система UnionPay“ (14-iyun 2016-yil). Qaraldi: 11-avgust 2022-yil.
- ↑ „Карты UnionPay будут доступны в платежной системе Uzcard“ (20-iyun 2016-yil). Qaraldi: 11-avgust 2022-yil.
- ↑ „HUMO UnionPay kartalarini qabul qilishni boshladi“ (23-mart 2021-yil). Qaraldi: 11-avgust 2022-yil.
- ↑ „UnionPay to'lov tizimi kartalari: nima uchun kerak va qaysi banklardan olish mumkin?“ (13-iyun 2022-yil). Qaraldi: 11-avgust 2022-yil.
