Kontent qismiga oʻtish

Uch rahbar maqbarasi

Koordinatalari: 23°43′45″N 90°24′00″E / 23.72911°N 90.39997°E / 23.72911; 90.39997
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Uch rahbar maqbarasi
bengalcha: তিন নেতার মাজার
Joylashuvi Dakka, Bangladesh
Koordinatalar 23°43′45″N 90°24′00″E / 23.72911°N 90.39997°E / 23.72911; 90.39997
Turi Maqbara
Arxitektor S. A. K. Masud Ahmad
Qurilish boshlanishi 1963-yil
Mashhur kishilari
Qurilish materiali Beton, keramika va marmar
Uch rahbar maqbarasi

Uch rahbar maqbarasi (bengalcha: তিন নেতার মাজার মাজার) Bangladeshning Dakka shahridagi Shohbogʻ shaharchasida joylashgan boʻlib, Bengaliyalik Pokiston Harakatining uchta taniqli yetakchilari: A. K. Fazlul Huq, Husayn Shohid Suhravardi va Xavaja Nazimuddin qabrlari shu maqbara ichida joylashtirilgan. Uch kishi ham Britaniya Hindistonida Bengaliya bosh vaziri boʻlib ishlagan va davlat mustaqillikka erishgandan soʻng ulardan ikkitasi Pokiston Bosh vaziri sifatida ham faoliyat olib borgan[1].

Uch rahbarning maqbarasi Dakka universiteti yaqinidagi Doel maydoni qarshisida Shohbogʻdagi Suhravardi Udyan hududida joylashgan[2]. U 1963-yilda tashkil etilgan va meʼmor Masud Ahmad va S. A. Zahiriddin tomonidan bunyod etilgan[3]. Ushbu maqbarada dafn etilgan uchta siyosiy rahbar turli sanalarda vafot etgan, ammo barchasi bir hududda dafn etilgan. Chunki ularning uchtasi ham Sharqiy Pokiston rivojlanishiga katta hissa qoʻshgan va siyosiy faoliyat bilan shugʻullangan. Koʻplab muvaffaqiyatlarga erishgan boʻlsalar-da, bir-birlari bilan kuchli raqobatda boʻlishgan. Biroq, ularning raqobatiga qaramay, siyosiy liderlarnng har uchchalasi maqbaraning bir tomi ostida dafn etilgan[4]. 2015-yilda „Tezkor harakat“ bataloni maqbaradan 18 ta alkagol ichimlik idishlarini topgan. Voqeadan soʻng Tezkor harakat batalyoni ushbu holat yuzasidan tekshiruv boshlagan[5]. 2022-yilda maqbara ichida ikki tomon oʻrtasidagi mushtlashuvni toʻxtatishga urinayotganda ikki kishi, jumladan bir politsiyachi jarohatlangan[6]. 2024-yilgi hisobotga koʻra, maqbaraga yetarlicha eʼtibor qaratilmaganligi uchun uning holati yomonlashgan va bu joy jinoyatchilar boshpanasiga aylangan[7].

Arxitekturasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yodgorlikning arxitektura uslubi islom meʼmorchiligi yoylariga taqlidan ishlangan[8]. Uch rahbar maqbarasi uchta siyosiy rahbarning uchta qabri ustiga oʻrnatilgan giperbolik paraboloid tuzilmadan iborat. Maqbaraga ikki tomondan kirish mumkin. Bu yerda joylashgan uchta qabrning aslini koʻrish uchun yer osti yoʻlagidan borish kerak boʻlsa-da, yodgorlik ostida uchta qabrning nusxalari koʻrgazma sifatida oʻrnatilgan[9].

  1. „Leaders that make us proud“. Daily Asian Age (2016-yil 23-iyul). Qaraldi: 2024-yil 1-iyun.
  2. Islam, Sahidul. „bn:কারা ঘুমিয়ে আছেন ‘তিন নেতার মাজারে’“ (bn). Rising BD (2020-yil 12-mart). Qaraldi: 2022-yil 6-yanvar.
  3. Architecture: A History Through the Ages, Cultural Survey of Bangladesh Series Husain: . Asiatic Society of Bangladesh — 553 bet. OCLC 298612818. „[Caption:] Mausoleum of three leaders (HS Suhrawardi, AK Fazlul Huq, Khwaja Nazimuddin) by Masood Ahmed and SA Zahiruddin“ 
  4. Jahan, Nilima. „In Memory of the Three Leaders“. The Daily Star (2016-yil 12-avgust). 2023-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-yanvar.
  5. „18 cocktails found at Mausoleum of 3 Leaders“. Banglanews24.com (2015-yil 18-mart). Qaraldi: 2024-yil 1-iyun.
  6. „শাহবাগে তিন নেতার মাজারে মারামারি, পুলিশসহ আহত ২“ (bn). Banglanews24.com (2022-yil 7-iyul). Qaraldi: 2024-yil 1-iyun.
  7. Amin, Ariful. „অযত্ন অবহেলায় তিন নেতার মাজার“. Protidiner Bangladesh (2024-yil 7-mart). Qaraldi: 2024-yil 1-iyun.
  8. Islam, Sahidul. „bn:কারা ঘুমিয়ে আছেন ‘তিন নেতার মাজারে’“ (bn). Rising BD (2020-yil 12-mart). Qaraldi: 2022-yil 6-yanvar.
  9. Jahan, Nilima. „In Memory of the Three Leaders“. The Daily Star (2016-yil 12-avgust). 2023-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 6-yanvar.