Tatyana Samoilova
| Татья́на Само́йлова | |
|---|---|
| Tavalludi |
Tatiana Yevgenyevna Samoilova 4-may 1934-yil |
| Vafoti |
4-may 2014-yil (80 yoshda) Moskva, Rossiya |
| Fuqaroligi | SSSR va Rossiya |
| Kasbi | Aktrisa |
| Faoliyat yillari | 1955-2008 |
| Turmush oʻrtogʻi |
Vasily Lanovoy (1955-58; divorced) Valery Osipov (1959-68; divorced) Eduard Mashkovitch (1968-73; divorced) Sol Shulman (divorced)[1] |
| Bolalari | 1 |
| Otasi | Yevgeny Samoylov |
Tatyana Yevgenyevna Samoylova(ruscha: Татья́на Евге́ньевна Само́йлова, 1934-yil 4-may — 2014-yil 4-may) — "The Cranes Are Flying" (1957) filmidagi bosh roli bilan tanilgan sovet va rus kino aktrisasi. Tatyana film uchun bir qator mukofotlarga sazovor boʻldi, jumladan, Kann kinofestivalida. Samoylova 1960-yillarda jamoat hayotidan butunlay gʻoyib boʻlgunga qadar bir nechta asosiy rollarni ijro etgan. 1993-yilda u Rossiya xalq artisti unvoniga sazovor boʻldi. Tatyana 2000-yillarda kinoga qaytib keldi va 2007-yilda Moskva kinofestivalida „Lifetime Achievement Award“ mukofotiga sazovor boʻldi[2].
Yoshlik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Aktyor Yevgeniy Samoylov (yoki Samojlov) va Zinaida Samoylovaning (qizalik ismi Levina) yagona qizi Samoylova 1934-yil 4-mayda Leningradda tugʻilgan[3]. Uning tugʻilishidan koʻp oʻtmay Samoylovaning otasi oilani Moskvaga koʻchirdi[4]. Yoshligida Samoylova baletga qiziqqan va onasi bilan musiqani oʻrgangan[1]. U nufuzli Stanislavskiy va Nemirovich-Danchenko nomidagi musiqa teatrida balet yoʻnalishida oʻqishga kirdi[3], lekin, balet yoʻnalishida oʻqish oʻrniga aktyorlik mahoratini oʻrganish uchun Boris Shchukin nomidagi teatr institutiga borishni tanladi[1]. Maktabda oʻqib yurganida Tatyana rejissyor Vladimir Kaplunovskiyning "The Mexican" filmida suratga tushgan[5].
Kinodagi faoliyati
[tahrir | manbasini tahrirlash]Boris Shchukin teatrida uch yil oʻtagach Samoilova 1957-yilda Mixail Kalatozovning „The Cranes are Flying“ urush toʻgʻrisidagi filmida Veronica rolini oʻynadi. Film juda katta muvaffaqiyatga erishdi va 1958-yilda Cann kinofestivalida Palma toʻpini qoʻlga kiritgan yagona sovet filmi boʻldi. Samoylova „Eng kamtarin va maftunkor aktrisa“ nominatsiyasida alohida eʼtirof etildi[3]. U 1958-yilda Jussi mukofotlarida eng yaxshi xorijiy aktrisa va Germaniya kino tanqidchilarining eng yaxshi ayol roli uchun mukofotini qoʻlga kiritdi[1]. 1959-yilda u BAFTA mukofotlarida eng yaxshi xorijiy aktrisa nominatsiyasiga sazovor boʻldi[5].
"The Cranes Are Flying" filmini targʻib qilish boʻyicha gastrol safarida Samoylova Pablo Pikasso bilan uchrashdi, u „ertaga siz Gollivud boʻylab mashinada ketasiz“ deb dadil bashorat qilgan[4]. Bashorat deyarli amalga oshdi, chunki u Gollivud va boshqa xorijiy kino sanoatida ishlash takliflarini oldi. Biroq, uyiga qaytgach, u Sovet hukumati uning chet el rollarini olishni taqiqlashini bildi, chunki u oʻsha paytda hali talaba edi.
Buning oʻrniga Samoylova „The Cranes Are Flying“ filmidagi rolini davom ettirib, film rejissyori Mixail Kalatozovning navbatdagi „Letter Never Sent“ (1959) filmidagi bosh rolni ijro etdi. 1960-yilda u Mayakovskiy teatridagi ishdan ayrildi va bir necha-yil ishsiz qoldi[1]. Samoylova Juzeppe De Santisning „Attack and Retreat“ (1964) urush dramasida rol oʻynagan. Samoylova Aleksandr Zarxining „Anna Carenina“ (1967) filmida bosh rolni oʻynagan va filmda sobiq turmush oʻrtogʻi Vasiliy Lanovoy bilan birga suratga tushgan[5].
Meros
[tahrir | manbasini tahrirlash]1970-yillardagi bir nechta rollardan soʻng Samoylova jamoat eʼtiboridan qochdi. Shunga qaramay u Rossiyaning eng mashhur aktrisalaridan biri boʻlib qoldi[5]. 1993-yilda Samoylova Rossiyaning xalq artisti unvoniga sazovor boʻldi, bu davlatning eng yuqori mukofotlaridan biridir[3]. 2007-yilda u 29-Moskva xalqaro kinofestivalida „Long Lifetime Award“ mukofotiga sazovor boʻldi[6].
Shaxsiy hayot va oʻlim
[tahrir | manbasini tahrirlash]Samoylova toʻrt marta turmushga chiqdi, ularning oxirgisi muallif Sol Shulman edi. Uning barcha nikohlari ajralish bilan yakunlandi[5]. 2014-yil 3-mayda, 80 yoshga toʻlishi arafasida Samoilova yurak ishemik kasalligi va gipertoniya bilan ogʻir ahvolda kasalxonaga yotqizilgan. Ertasi kuni soat 23:30 da vafot etdi va 7-may kuni Novodevichy qabristoniga dafn qilindi[7]. Prezident Vladimir Putin Samoylovaning vafoti munosabati bilan hamdardlik bildirdi. Uning dafn marosimida kino sanoati vakillari Samoylovaning badiiy sovgʻalari haqida gapirib berishdi, lekin Sovet hukumati uni topishi kerak boʻlgan boylikdan qanday mahrum qilgani haqida gapirdi. Qo‘shiqchi va parlament aʼzosi Iosif Kobzon „Uning puli yo‘q edi. Madaniyat arboblariga qanday munosabatda boʻlishlari uyatdir“.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Tatyana Samoilova IMDbda
- ↑ Peter Rollberg. Historical Dictionary of Russian and Soviet Cinema. US: Rowman & Littlefield, 2009 — 601-602-bet. ISBN 978-0-8108-6072-8.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 „Soviet Film Star Tatiana Samoilova Dies at 80“. The Moscow Times (2014-yil 5-may). Qaraldi: 2014-yil 5-may.
- ↑ 4,0 4,1 Sophia Kishkovsky. „Tatiana Samoilova, Soviet Movie Star, Dies at 80“. The New York Times (2014-yil 7-may). Qaraldi: 2014-yil 7-may.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Andre Soares. „"The Russian Audrey Hepburn" Dead at 80: Russian Movie Star Tatiana Samoilova“. Alt Film Guide. Qaraldi: 2014-yil 7-may.
- ↑ „29th Moscow International Film Festival“. MIFF (2007). 2013-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 30-may.
- ↑ „Татьяну Самойлову похоронят на Новодевичьем кладбище“ (2014-yil 5-may). 2014-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 5-may.