Talha masjidi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Masjid
Talha masjidi
قبة طلحة
Joylashuvi 15°21′14″N 44°12′45″E / 15.3540°N 44.2124°E / 15.3540; 44.2124 G OKoordinatalari: 15°21′14″N 44°12′45″E / 15.3540°N 44.2124°E / 15.3540; 44.2124 G O
Manzil Eski shahar tumani, Yaman
Binokor Valiy Hoji Mehmed Posho
Binokorlik 16191620
Minoralar soni 1

Talha masjidi yoki Qubbat Talha (arabcha: قبة طلحة) – Sanodagi eng qadimgi masjidlardan biri. Usmonli Valiy Hoji Mehmed Posho buyrugʻi bilan 1619–1620-yillar orasida qurilgan[1].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1831- va 1832-yillarda masjid al-Mutavakkil Ahmadning oʻgʻli imom al-Mahdi Abdullohning buyrugʻi bilan qisman taʼmirlangan, namozxonadagi yozuv shundan dalolat beradi[1].

Talha masjidi Bakiriya masjidi qurilganidan keyin 23 yil oʻtib qurilgan boʻlib, bir xil uslubiy xususiyatlardan foydalanilgan[1].

Namoz zalining kichikligi va kichkina minorasi tufayli Talha masjidi Eski shahar tumanining tor koʻchalari orasida Sana masjidlarining umumiy uslubiga juda mos keladi. Ammo, Bakiriya masjidi kabi, u ham Usmonli meʼmorchiligining namunasi boʻlib, Usmonli imperiyasi va Yamanning turli meʼmoriy uslublarini oʻzida birlashtirgan[1].

Masjid namozxona, minora, hovli, gʻuslxona, hospisni oʻz ichiga oladi[1].

Tahla masjidining kirish eshigi va gumbazining koʻrinishi.

Masjidga kiraverishda toʻrt gumbazli ayvon, ikkita ravoqli yoʻlak bor. Al-Bakiriya masjididan farqli oʻlaroq, Talha masjidida qoʻshimcha kattalashtirish (qoʻshimcha binolar) mavjud emas. Shuning uchun masjidning namozxonasi toʻrtburchak shaklida[1].

Namoz zali toʻrtta sakkiz burchakli burchak minoralari bilan oʻralgan[1]. Minora namozxona yonida, janubi-sharqiy burchakda joylashgan. Nisbatan past, u toʻrtburchak shaklida[1]. Talha masjidi Sanoning gʻarbiy qismida, Eski shahar tumanida joylashgan. Uning kalta minorasi maʼlum burchak ostida masjid gumbazidagi choʻqqiga oʻxshaydi[1].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qoʻshimcha oʻqish[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ronald Lewcock. The Old Walled City of Sanʼa°′. Paris: UNESCO. 1986.
  • Trevor H. J. Marchand Minaret Building and Apprenticeship in Yemen. 2001
  • Barbara Finster. "An Outline of the History of Islamic Religious Architecture in Yemenʼ. In Oleg Grabar (ed.), Muqarnas IX: An Annual on Islamic Art and Architecture. Leiden: E. J. Brill. 1992
  • Sana. Prinsipi arxitekturnogo gradostroitelstva raznix musulmanskix epox. Sana, Tsentr injenernogo konsultirovaniya Attaxera, 2005.
  • Udalova G. M. Yemen v period pervogo osmanskogo zavoevaniya (1538—1635). M., 1988.