Tako (Chiba)

Tako
Tako; 多古町
	Shaharcha
	; Bayroq ; Gerb
	35°44′8.2″N 140°28′3.9″E / 35.735611°N 140.467750°E G OKoordinatalari: 35°44′8.2″N 140°28′3.9″E / 35.735611°N 140.467750°E G O
Mamlakat	Yaponiya
Mintaqa	Kanto viloyati
Asos solingan	1889-yil 1-aprel
Maydon	19.85 km2 (7.66 mi²)
Rasmiy til(lar)i	yapon
Aholisi (2020-yil 1-dekabr)	14 387
Zichligi	300 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+9:00
Telefon kodi	0478(72)2111
	Tako

Tako (yaponcha: 多古町 Tako-machi^?) Yaponiyaning Chiba prefekturasida joylashgan shaharcha hisoblanadi. 2020-yil 1-dekabr holatiga koʻra, shaharchada 6068 ta xonadonda 14387 nafar aholi istiqomat qilgan^[1] va aholi zichligi 1 km² ga 200 kishidan toʻgʻri keladi. Shaharning umumiy maydoni 72,68 kvadrat kilometr (28,06 mil²) ni tashkil etadi.

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tako Chiba prefekturasining shimoli-sharqiy qismida, oʻsha paytdagi prefektura poytaxti Chibadan taxminan 35 kilometr va Tokio markazidan 60-70 kilometr uzoqlikda joylashgan. Gʻarbiy Narita xalqaro aeroporti bilan chegaradosh hisoblanadi. Shimosa platosi va Kujukuri tekisligi oʻrtasidaoʻrnashgan Kanto tekisligida joylashgan boʻlib, yerning katta qismi tekislikdir. Shahar markazidan Kuriyama daryosi oqib oʻtadi.

Qoʻshni munitsipalitetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chiba prefekturasi

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tako nam subtropik iqlimga ega (Köppen Cfa) boʻlib, yozi issiq hamda qishi salqin va qor yogʻmaydi. Takoda oʻrtacha yillik harorat 14,6 °C ni tashkil etadi. Oʻrtacha yillik yogʻingarchilik 1500 mm boʻlib, sentyabr esa eng seryogʻin oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 25,8 °C, eng past harorati esa yanvarda, 4,5 °C atrofida boʻladi^[2].

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra^[3], Tako aholisi soni soʻnggi 70 yil ichida asta-sekin kamayib bormoqda.

Aholining oʻsishi
Yil	Aholi	±%
1920	16,26	—
1930	17,599	+8.2%
1940	18,66	+6.0%
1950	21,969	+17.7%
1960	20,042	−8.8%
1970	17,367	−13.3%
1980	17,133	−1.3%
1990	17,683	+3.2%
2000	17,603	−0.5%
2010	16,006	−9.1%
2020	13,735	−14.2%

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tako tarixdan oldingi davrlardan beri yashab kelgan hamda arxeologlar Jomon davriga oid qazilgan kanoe va qabrlarni, Yayoi davriga mansub guruch maydonlari topilgan. Shuningdek, hududda Kofun davriga oid koʻplab tumullar mavjud boʻlib, ulardan haniva sopol idishlari topilgan. Heian davrida, u Fujivara sulolasi tomonidan nazorat qilinadigan shoenga boʻlingan va Kamakura davrida Chiba sulolasining nazorati ostida boʻlgan. Edo davrida bu Shimosa provinsiyasidagi Tenryo hududi boʻlib, toʻgʻridan-toʻgʻri Tokugava syogunati tomonidan hatamoto maʼmurlari tomonidan boshqarilgan.

Meiji qayta tiklashdan soʻng, Tako qishlogʻi 1889-yil 1-aprelda Chiba prefekturasining Katori tumanida zamonaviy munitsipalitetlar qarorini yaratish bilan tashkil etilgan. Tako 1890-yil 29-iyunda shaharcha maqomiga koʻtarildi. 1951-yil 1-aprelda Tako qoʻshni Tojo qishlogʻi hududini oʻziga qoʻshib oldi. U 1954-yil 31-martda qoʻshni Naka, Kuga va Tokiva qishloqlarini qoʻshib olish orqali yanada kengaydi.

Hukumat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tako toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer hamda 14 aʼzodan iborat bir palatali shahar kengashiga ega boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Tako Katori shahri va Kozaki shaharlari bilan birgalikda Chiba prefekturasi assambleyasiga ikki aʼzoni qoʻshish huquqi mavjud. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Chiba 10-okrugi tarkibiga kiradi.

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tako — mintaqaviy savdo markazi va qishloq xoʻjaligi markazi. Guruchdan tashqari, muhim iqtisodiy omil — chorvachilik hisoblanadi, eng muhimi, intensiv choʻchqachilikdir. 2010-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, ishchi kuchining taxminan 20% Narita hududiga ish uchun boradi.

Taʼlim tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Takoda uchta davlat boshlangʻich maktabi hamda shahar hukumati tomonidan boshqariladigan bitta davlat oʻrta maktabi faoliyat yuritadi. Shaharda Chiba prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan bitta davlat yuqori maktabi va bitta xususiy yuqori maktab mavjud.

Transport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Temir yoʻl[tahrir | manbasini tahrirlash]

Takoga ilgari 1911-yildan 1944-yilgacha hozirda tugatilgan Narita temir yoʻl liniyasi xizmat koʻrsatgan. Hozirda temir yoʻl xizmati mavjud emas. Eng yaqin poezd stansiyasi Shibayama temir yoʻlidagi Shibayama-Chiyoda; biroq Narita stansiyasidan ulanishlar tez-tez sodir boʻladi.