Kontent qismiga oʻtish

Sridevi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sridevi

2013-yilda Sridevi
Tavalludi
Shree Amma Yanger Ayyapan

13-avgust 1963-yil
Hindiston
Vafoti 24-fevral 2018-yil(2018-02-24)
(54 yoshda)
Dubay
Kasbi Aktrisa
Faoliyat yillari 1967-1997
2004-2005
2012-2018
Turmush oʻrtogʻi Boney Kapoor
Bolalari 2 nafar

Shri Amma Yanger Ayyappan (1963-yil 13-avgust — 2018-yil 24-fevral), Sridevi sahna nomi bilan mashhur boʻlgan hind aktrisasi va kino produseri boʻlib, telugu, tamil, hind, malayalam va kannada filmlarda ishlagan.[1][2] Hind kinosining „Birinchi ayol super yulduzi“ sifatida tan olingan.[3] Sridevining hind kinosidagi faoliyati 50 yildan ortiq komediyadan tortib epik dramalargacha boʻlgan turli janrlarni qamrab olgadi. U oʻzining soʻzsiz va introvert xarakteri bilan tanilgan, ammo qattiq irodali, nafosatli ayollar rollarini ijro etgan.[4] 2013-yilda Sridevi sahna sanʼati orqali hind madaniyatiga qoʻshgan hissasi uchun mamlakatning toʻrtinchi eng yuqori fuqarolik sharafi — Padma Shri bilan taqdirlangan.[5] Shuningdek u, 2013-yilda hind kinosining yuz yilligi munosabati bilan oʻtkazilgan CNN-IBN milliy soʻrovida „Hindistonning 100 yildagi eng buyuk aktrisasi“ deb topilgan.[6]

Sridevi bolaligida 1967-yilda toʻrt yoshida „Kandhan Karunai“ Tamil filmida debyut qildi[7] va aktyorlik karyerasini bolaligida MA Thirumugamning 1969-yildagi „Thunaivan“ mifologik Tamil filmida bosh rollar bilan boshladi. U Tamil, Telugu, Malayalam va Kannada filmlarida bolalar artisti sifatida harakat qilishni davom ettirdi. U hind kinosidagi debyutini 9 yoshida Rani Mera Naamda (1972) qilgan. Uning oʻsmirlikdagi birinchi roli 1976-yilda 13 yoshida, u „Moondru Mudichu“ Tamil filmida rol oʻynaganida paydo boʻlgan. U 16 Vayathinile (1977), Thulavarsham (1976), Angeekaaram (1977), Sigappu Rojakkal (1978), Padaharella Vayasu (1978), Varumayin Niram Sivappu (1980), Meendum Kokila (1981), Premabhishekam (1981), Vazhvey Maayam (1982), Moondram Pirai (1982), Aakhari Poratam (1988), Jagadeka Veerudu Athiloka Kshandari (1989) va (1991) rollari bilan oʻzini Janubiy Hindiston kinosining taniqli va yetakchi ayol yulduzlaridan biri sifatida tezda namoyon qildi.

Julie“ (1975) romantik dramasida ajoyib rol oʻynaganidan soʻng, Sridevining hind kinosidagi birinchi bosh roli 1979-yilda „Solva Savan“ drama filmi bilan paydo boʻldi va u 1983-yilda „Himmatwala“ jangovar filmi uchun kengroq eʼtirofga sazovor boʻldi. U Mavaali (1983), Adliya Chaudhuri (1983), Tohfa (1984), Naya Kadam (1984), Maqsad (1984), Masterji (1985), Karma (1986), Nazrana (1987), Vatan Ke Rakhwale (1987), Janob Hindiston (1987), Vaqt Ki Avaz (1988) va Chandni (1989) kabi bir qator muvaffaqiyatli filmlar bilan oʻzini sanʼat sohasida oʻrnatdi. U Sadma (1983), Nagina (1986), ChaalBaaz (1989), Lamhe (1991), Khuda Gawah (1992), Gumrah (1993), Laadla (1994) va Judaai (1997) kabi filmlardagi oʻyinlari uchun maqtovga sazovor boʻlgan. „Malini Iyer“ (2004-2005) telekompaniyasidagi bosh qahramon rolidan soʻng Sridevi juda muvaffaqiyatli „English Vinglish“ (2012) komediya-dramasi bilan kino aktyorligiga qaytgan va keyin „Mom“ trillerida oʻzining 300-chi va soʻnggi filmida rol ijro etgan. U ikkala filmdagi oʻyinlari uchun tomoshabinlarning yuqori bahosiga sazovor boʻldi va ikkinchisi uchun vafotidan keyin eng yaxshi aktrisa uchun Milliy kino mukofoti bilan taqdirlangan.

2018-yilning 24-fevralida u Birlashgan Arab Amirliklarining Dubay shahridagi Jumeirah Emirates Towers mehmonxonasidagi tasodifiy suvga choʻkish oqibatida oʻlik holda topilgan.[8] Uning oʻlimi haqidagi xabar Hindiston va xalqaro ommaviy axborot vositalarida keng tarqalgan.

U kino produseri Boni Kapoorga turmushga chiqqan, u bilan ikki farzandi bor edi, uning farzandidan biri aktrisa Janhvi Kapoordir.

Hayot va faoliyat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sridevi 1963-yil 13-avgustda Hindistonning hozirgi Tamil Nadu shtatidagi Sivakasi yaqinidagi Meenampatti qishlogʻida[9] va Rajeshvari oilasida tugʻilgan.[10] Uning otasi Tamilnadu shtatining Sivakasi shahridan yurist, onasi esa Andxra Pradesh shtatining Tirupati shahridan edi.[11] Shridevining ona tili telugu tili boʻlib, u tamil tilini yaxshi bilardi.[12] Uning singlisi va ikkita oʻgay ukasi bor.[13]

"Men maktab va kollej hayotidan mahrum bo`ldim, ammo men kino sanoatiga kirib qolgan edim - kichkina qizaloq aktrisadan boshlab to'g'ridan-to'g'ri qahramonlikka qadam qo`ydim. Meni hatto o'ylashga vaqtim yo'q edi va bundan men minnatdor edim.

— Sridevi

Mukofot va unvonlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Eʼtiborga molik ish Mukofot Kategoriya Natija Manba
1971 Poombatta Kerala State Film Awards Eng yahshi bola aktrisa Gʻolib [14]
Attalu Kodallu [15]
1976 Moondru Mudichu Filmfare Awards South Eng yahshi aktrisa — Tamil Nominatsiya [16]
1977 16 Vayathinile Nominatsiya [16]
Maxsus mukofot Gʻolib [16]
1978 Sigappu Rojakkal Nominatsiya
1980 Varumayin Niram Sivappu Nominatsiya
1981 Moondram Pirai Tamil Nadu State Film Awards Eng yahshi aktrisa Gʻolib [17]
1982 Meendum Kokila Filmfare Awards South Eng yahshi aktrisa — Tamil Gʻolib
1983 Moondram Pirai Nominatsiya
1984 Sadma Filmfare Awards Eng yahshi aktrisa Nominatsiya
1990 ChaalBaaz Gʻolib
Chandni Nominatsiya
1991 Kshana Kshanam Filmfare Awards South Eng yahshi aktrisa- Telugu Gʻolib [18]
Nandi Awards Eng yahshi aktrisa Gʻolib [19]
1992 Lamhe Filmfare Awards Eng yahshi aktrisa Gʻolib [17]
1993 Khuda Gawah Nominatsiya
1994 Gumrah Nominatsiya
1995 Laadla Nominatsiya
1998 Judaai Nominatsiya [17]
Screen Awards Eng yahshi aktrisa Nominatsiya
2013 Nagina Filmfare Awards Maxsus mukofot Gʻolib
Mr. India
English Vinglish Eng yahshi aktrisa Nominatsiya [17]
Screen Awards Nominatsiya
Zee Cine Awards Eng yahshi aktrisa Nominatsiya
International Indian Film Academy Awards Eng yahshi aktrisa Nominatsiya
BIG Star Entertainment Awards Ijtimoiy-dramatik filmdagi eng ajoyib aktrisa Gʻolib [20]
Stardust Awards Eng yahshi aktrisa — Drama Gʻolib [21]
IRDS Eng yahshi aktrisa Gʻolib [22]
Jagran Film Festival Eng yahshi aktrisa Gʻolib [23]
2018 Mom Zee Cine Awards Eng yahshi aktrisa Gʻolib [24]
Eng yahshi aktrisa Nominatsiya [25]
Screen Awards Eng yahshi aktrisa Nominatsiya
GQ Awards India Eng yahshi aktrisa Gʻolib [manba kerak]
Filmfare Awards Eng yahshi aktrisa Nominatsiya [26]
Eng yahshi aktrisa Nominatsiya
Bollywood Film Journalists Awards Eng yahshi aktrisa Gʻolib [27]
National Film Awards Eng yahshi aktrisa Gʻolib [28]
International Indian Film Academy Awards Eng yahshi aktrisa Gʻolib [29]
Faxriy mukofot Honoured
2019 Filmfare Awards Faxriy mukofot Honoured

Fuqarolik mukofotlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • 1991-yil — Xuda Gavax uchun „Afgʻoniston ordeni“[30]
  • 2013-yil — Padma Shri — Hindiston hukumati tomonidan Hindistonning toʻrtinchi eng yuqori fuqarolik mukofoti.
Prezident Pranab Mukerji 2013-yil 5-aprel kuni Yangi Dehlidagi Rashtrapati Bxavanda investitsiya marosimida Shrideviga Padma Shri mukofotini topshirmoqda

Maxsus unvonlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • 1990-yil — Hind kinosiga qoʻshgan hissasi uchun Smita Patil Memorial mukofoti[31]
  • 1997-yil — Andxra-Pradesh hukumati tomonidan Kalasarasvati mukofoti[32]
  • 2003-yil — Lachchu Maharaj mukofoti[33]
  • 2003-yil — Hind kinosiga qoʻshgan hissasi uchun Vamsee xalqaro mukofoti[34]
  • 2003-yil — Hindiston kinosiga qoʻshgan hissasi uchun MAMI mukofoti[35]
  • 2008-yil — FICCI[36]
  • 2009-yil — Hind kinosiga qoʻshgan hissasi uchun 33-Qohira xalqaro kinofestivalida alohida sharaf[37]
  • 2013-yil — Kinoga qoʻshgan hissasi uchun Kerala hukumati tomonidan taqdirlangan[38]
  • 2013-yil — Bollivudning ayol aktrisalari orasida 4-oʻrinni egalladi va Britaniyaning Osiyodagi „Eastern Eye“ haftalik gazetasi tomonidan chop etilgan „Buyuk Britaniyaning 100 ta eng buyuk Bollivud yulduzi“ hind kinosining 100 yilligiga bagʻishlangan soʻrovnomada umumiy roʻyxatda 10-oʻrinni egalladi[39]
  • 2013-yil — CNN-IBN soʻrovida „Hindistonning barcha davrlarning eng zoʻr aktrisasi“ deb topildi[40]
  • 2013-yil — Hindiston Prezidenti „Hind kinosining 100 yilligiga qoʻshgan hissasi uchun“ „Faxriy medali“ berildi
  • 2014-yil — Chennay, Sathyabama universitetining ilhomlantiruvchi ikona mukofoti
  • 2018-yil — Kinoga qoʻshgan hissasi uchun Osiyo mukofoti[41]
  • 2018 — 71-Kann xalqaro kinofestivali Titan Reginald F. Lyuis Icon mukofoti[42]
  • 2018-yil — Osiyo mukofotlari marosimida kinodagi ajoyib yutuq[43]
  • 2019 — 2018-yil uchun ANR Milliy mukofoti[44]
  1. Vetticad. „Sridevi: a true pan-Indian superstar from Kollywood to Bollywood“. www.aljazeera.com. 31-may 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-may 2019-yil.
  2. Saxena. „Sridevi: the rough diamond who transformed into India's first female superstar“ (en-PK). DAWN.COM (26-fevral 2018-yil). 27-aprel 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-aprel 2018-yil.
  3. „The female Mogul of Indian cinema – Sridevi“. News18 (26-fevral 2018-yil).
  4. „India's first female superstar: The incredible journey of Sridevi“. The Economic Times. The Times Group (26-fevral 2018-yil). 1-mart 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-fevral 2018-yil.
  5. „President presents Padma awards“. The Hindu (6-aprel 2013-yil). 6-iyul 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-oktabr 2021-yil.
  6. „IBNLive Poll: Sridevi voted the greatest Indian actress in 100 years“ (en). News18 (7-mart 2013-yil). Qaraldi: 16-iyun 2022-yil.
  7. „From child artiste to superstar, how Sridevi ruled hearts for five decades“ (25-fevral 2018-yil). 25-fevral 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-fevral 2018-yil.
  8. „Reports: Bollywood icon Sridevi dies aged 54“. Al Jazeera. 6-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-fevral 2018-yil.
  9. „Meenampatti residents mourn Sridevi's death“. DT Next (25-fevral 2018-yil). 26-fevral 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-fevral 2018-yil.
  10. „Talk of the Town“. The Hindu (26-aprel 2000-yil). 10-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  11. „Did you know? Sridevi had her roots in Temple Town of Tirupati“. DNA. Qaraldi: 12-iyul 2021-yil.
  12. Singh. „Remembering Sridevi, the outsider who ruled Bollywood“. The Print (24-fevral 2019-yil). — „Sridevi was fluent in not just her mother tongue Telugu but also Tamil.“.
  13. „Know all about Sridevi“. Zee News (13-avgust 2008-yil). 23-iyul 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  14. „Charming child, stunning teen“. The News Minute (25-fevral 2018-yil). 27-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-fevral 2018-yil.
  15. „Archived copy“. YouTube. 11-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2021-yil.
  16. 16,0 16,1 16,2 „The Times of India Directory and Year Book Including Who's who“ (21-may 1980-yil). 11-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-noyabr 2020-yil.
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 „Sridevi's Awards“ (24-aprel 2014-yil). 24-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  18. „39th Annual Filmfare Telugu Best Music Film Actress Winners : santosh…“. archive.is (7-fevral 2017-yil). 7-fevral 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  19. Hooli. „Tributes to Sridevi: Hit Telugu songs featuring her with Chiranjeevi, Krishna, NTR and ANR [Videos“]. International Business Times (26-fevral 2018-yil). 28-fevral 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-fevral 2018-yil.
  20. „English Vinglish – Awards – IMDb“. IMDb (22-iyul 2015-yil). 22-iyul 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  21. „Pictures: Bollywood stars at Stardust Awards – Oneindia Entertainment“ (3-mart 2014-yil). 3-mart 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  22. „Indiantelevision.com > All About Cinema... > OMG, Paan Singh Tomar receive awards for spreading social messages“ (2-noyabr 2013-yil). 2-noyabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  23. „Jagran Film Festival 2013: Manoj Kumar Receives Lifetime Achievement Award [Winners List+PHOTOS“]. International Business Times (24-sentabr 2015-yil). 24-sentabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  24. „Zee Cine Awards 2018 complete winners list: Secret Superstar, Golmaal Again and Toilet Ek Prem Katha win big“ (en-US). The Indian Express (20-dekabr 2017-yil). 26-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  25. „2018 Archives – Zee Cine Awards“ (en-US). Zee Cine Awards. 31-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-aprel 2018-yil.
  26. „Filmfare Awards 2018 Nominations | 63rd Filmfare Awards 2018“ (en). filmfare.com. 15-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-aprel 2018-yil.
  27. „Final vote count“. 11-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-aprel 2018-yil.
  28. „National Film Awards 2018 complete winners list: Sridevi named Best Actress; Newton is Best Hindi Film- Entertainment News, Firstpost“ (en-US). Firstpost. 13-aprel 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  29. Shiksha. „IIFA Awards 2018: Tumhari Sulu, Sridevi And Irrfan Khan – Complete List Of Winners“. NDTV (25-iyun 2018-yil). 25-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-iyul 2018-yil.
  30. Roy, Gitanjali. „Amitabh Bachchan on shooting Khuda Gawah in Afghanistan“. NDTV (27-avgust 2013-yil). Qaraldi: 19-iyun 2022-yil.
  31. „Photo Gallery“ (12-sentabr 2012-yil). 12-sentabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  32. „AP honours Sridevi, Madhuri“ (12-avgust 2010-yil). 12-avgust 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  33. „Straight Answers“. The Times of India (13-fevral 2016-yil). 13-fevral 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  34. „Sridevi – Indian Actress Sridevi Biography – Sridevi Life History – Works of Sridevi“ (22-yanvar 2013-yil). 22-yanvar 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  35. „MAMI awards: Raghu Romeo is best film“. The Times of India. 27-may 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  36. „FICCI Frames 2008 to honor Rishi Kapoor and Sridevi“ (8-sentabr 2008-yil). 8-sentabr 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  37. „Cairo ke hero“ (26-yanvar 2010-yil). 26-yanvar 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  38. „Onam festivities get off to a starry start – KERALA – The Hindu“. The Hindu (11-yanvar 2016-yil). 11-yanvar 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  39. „Amitabh Bachchan crowned greatest Bollywood star“. Dawn (27-iyul 2013-yil). 19-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-avgust 2019-yil.
  40. „IBNLive Poll: Sridevi voted the greatest Indian actress in 100 years – Bollywood- Movies News-IBNLive“ (13-mart 2013-yil). 13-mart 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-aprel 2018-yil.
  41. Asianlite Newsdesk. „Sridevi, Jahangir Khan, Anita Rani winners at Asian Awards“. Asianlite International (6-may 2018-yil). 11-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-may 2018-yil.
  42. „Sridevi honoured at Cannes, Subhash Ghai accepts honour on her family's behalf“ (18-may 2018-yil). 22-may 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-may 2018-yil.
  43. „Asian Awards 2018: Recognition with Lots of Glitz and Glamour“. Desiblitz (29-aprel 2018-yil). 22-mart 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-avgust 2018-yil.
  44. Deshpande, Abhinay. „Boney Kapoor gets emotional while accepting ANR Award for Sridevi“ (en-IN). The Hindu (17-noyabr 2019-yil). 9-oktabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-oktabr 2021-yil.