Sinopec

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sinopec (中国石油化工股份有限公司)
Turi Ommaviy
Sanoat Energetika: neft va gaz
Ishga tushgan sanasi 25-fevral, 2000-yil (24 yil avval) (2000-02-25), Pekin
Joylashuvi Xitoy
Hududiy xizmati Dunyo boʻylab
Asoschi(lar)i
  • Zhao Dong (Rais)[1]
  • Dai Houliang (Rais oʻrinbosari)[2]
  • Chang Zhenyong (Vitse-president[3]
Bosh mahkamasi Chaoyang tumani, Beijing, Xitoy
Daromad ¥3,318,168 million RMB (US$482.4 billion) (2022)[4]
Operatsion foyda ¥1,302,073 million RMB (2022)[4]
Toza foyda ¥75,643 million RMB (2022)[4]
Boyligi ¥1,948,640 million RMB (2017)[4]
Budjet ¥784,706 million RMB (2022)[4]
Ishchilar soni 374,791 (2022)[4]
Vebsayti sinopec.com/listco

China Petroleum and Chemical Corporation yoki Sinopec – Gonkongda roʻyxatga olingan boʻlib, Shanxayda ham faoliyat olib boriladi.

Sinopec Group, yaʼni Sinopec kompaniyasi – Sinopec Limited kompaniyasining bosh kompaniyasi hisoblanadi. Bosh qarorgohi Pekinning Chaoyang tumanida joylashgan dunyodagi eng yirik neftni qayta ishlash, gaz va neft-kimyo konglomeratidir[5]. Sinopec biznesiga neft va gazni qidirish, qayta ishlash va marketing kiradi. U neft-kimyo, kimyoviy tolalar, kimyoviy oʻgʻitlar va boshqa kimyoviy mahsulotlar ishlab chiqarish va sotish; xom neft va tabiiy gazni saqlash va quvurlar orqali tashish; xom neft, tabiiy gaz, qayta ishlangan neft mahsulotlari, neft-kimyo va boshqa kimyoviy mahsulotlar importi, eksporti bilan ham shugʻullanadi. Bundan tashqari, chiqindi oʻsimlik moylari va biodizel va yashil samolyot yoqilgʻisi kabi turli xil bioyoqilgʻidan etanol ishlab chiqaradi[6][7].

Sinopec in Hong Kong
Sinopec in Hangzhou, Zhejiang

Korporatsiya tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sinopec Limited 2000-yil fevral oyida China Petrochemical Corporation Group (Sinopec Group) qoshidagi aktsiyadorlik korxonasi sifatida tashkil etilgan. Kompaniya bir vaqtning oʻzida Gonkong, Nyu-York va Londonda 2000-yil oktyabr oyida roʻyxatga olingan. Shanxaydagi listing 2001-yil iyun oyida yakunlandi.

Sinopec guruhidan qolgan aktivlar bazasini hisobga olgan holda, tahlilchilar uni PetroChinaga qaraganda koʻproq quyi oqimdagi neft kompaniyasi sifatida tasnifladilar[8]. Sinopec yillik qayta ishlash hajmi boʻyicha Osiyodagi eng yirik neftni qayta ishlash zavodidir. Sinopec PetroChina singari xom neftning 1/4 qismini ishlab chiqaradi, shuningdek, mahsulotlarining 60% koʻprogʻi tozalangan mahsulotlar sirasiga kiradi.

2006-yil dekabr oyida Sinopec xom ashyo resurslarini barqarorlashtirish va mavjud neftni qayta ishlash zavodlaridan foydalanish darajasini oshirish maqsadida Shengli Petroleum kompaniyasining aktivlarini sotib oldi.

2013-yil mart oyida China Petroleum and Chemical Corp Sinopec Groupning offshor neft va gaz ishlab chiqarish aktivlari uchun 1,5 milliard dollar toʻlashga rozi boʻldi[9].

2013-yil avgust oyida Sinopec Apache korporatsiyasining Misrdagi neft va gaz biznesidagi 33% ulushini 3,1 milliard dollarga sotib oldi[10].

2013-yil dekabr oyida MCC Holding Hong Kong Corp. Ltd. va MCC Oil Gas Limited Sinopecning neft va gaz biznesidagi 18% ulushini 9,3 milliard dollarga sotib oldi[11].

2021-yilda Sinopec NIO bilan hamkorlikni NIO Power Swap Station 2.9 Pekindagi Sinopec Chaoying stantsiyasida joylashtirilishini eʼlon qilish orqali boshladi. Bundan tashqari, hamkorlik ikki kompaniya oʻrtasida yangi materiallar, aqlli EV texnologiyasi va Batareya xizmati, dam olish maskani qurilishi va transport vositalarini xarid qilish boʻyicha hamkorlikni oʻz ichiga olgan[12].

Sinopec Xitoyda megatonnali uglerodni ushlash, ishlatish va saqlash (CCUS) loyihasini ishlab chiqdi. U ikki qismdan iborat boʻlib, ular: Sinopec Qilu uglerodni ushlash hamda Shengli neft maydonidagi karbonat angidridni oʻzgartirish va saqlash. Loyiha 2022-yil yanvar oyidan buyon faoliyat koʻrsatmoqda. CCUSning yana bir loyihasini qurish 2026-yilgacha rejalashtirilgan[13][14][15].

Sinopec 2020-yilning yanvar-iyun oylarida COVID-19 pandemiyasi tufayli 23 milliard yuan yoʻqotganini maʼlum qildi. U 2021-yilda daromadlarning 22% ga oshgani haqida xabar berdi, chunki yoqilgʻi va neftga boʻlgan talab asta-sekin normal holatga qaytdi[16]. Kompaniya 2022-yilning birinchi choragida sof foydaning 25% ga oshganini xabar qildi. Oʻsha yili dizel yoqilgʻisi ishlab chiqarish deyarli 10% ga oshdi, benzin ishlab chiqarish esa atigi 0,7% ga oshdi[17].

2023-yil aprel oyida Sinopec va QatarEnergy oʻrtasida kelishuv imzolandi, bu Sinopecni yillik 8 million tonna LNG poyezdida 5% ulushga ega boʻlgan Qatarning Shimoliy konida suyultirilgan gaz loyihasini sharqqa kengaytirishda ishtirok etgan birinchi osiyolik xaridorga aylandi[18][19][20].

Sinopec 2023-yil iyun oyida Shinjondagi birinchi yashil vodorod zavodida ishlab chiqarishni boshladi, yillik vodorod ishlab chiqarish quvvati 20 000 tonna[21][22]. 2023-yil iyun oyi oxirida Sinopec xorijiy investitsion xolding xorijdagi neftni qayta ishlash zavodlarining investitsiya, qurilish va ekspluatatsiya vositasi sifatida tashkil etilgan. Oʻsha paytda Yasrif neftni qayta ishlash zavodi va Sharqiy Sibirdagi 10 milliard dollarlik Amur gaz-kimyo majmuasiga xorijdan kiritilgan sarmoyalar kuniga 400 ming barrelni tashkil etdi[23].

Qayta tiklanadigan energiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yilning noyabr oyida Quqa shahrida yashil vodorod zavodi oʻz qurilishini boshladi. Qurilish qiymati 3 milliard yuanni (470 million AQSh dollari) tashkil etadi va zavod yiliga 20 ming tonna ishlab chiqaradi, Sinopec kompaniyasining Tahe neftni qayta ishlash zavodiga yetkazib beriladi. Ishlab chiqarish 2023-yil iyun oyida boshlanadi[24]. Loyiha, shuningdek, 1000 megavatt quvvatga ega quyosh elektr stantsiyasidan quvvat oladi[25].

2022-yil dekabr oyida Ichki Mo'g'ulistonning markaziy qismidagi Ulanqabda yillik yashil vodorod ishlab chiqarish loyihasi 20,5 milliard yuan (2,9 milliard dollar) qiymatida va yiliga 100 ming tonna ishlab chiqarishni maqsad qilgan holda Ichki Moʻgʻuliston energiya byurosi tomonidan tasdiqlangan.

Ichki Moʻgʻulistonning Ordos shahrida yiliga 20 000 tonna yashil vodorod ishlab chiqarish uchun 400 MVt quvvatga ega shamol elektr stantsiyasiga 430 million dollar sarmoya kiritiladi. Qurilishning birinchi bosqichi 2022 yil oxirida boshlangan[26].

Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qoʻshimcha maʼlumot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Wang Yupu > About Sinopec > Our Company > Board_of_directors“. 2016-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 20-yanvar.
  2. Chairmanʼs Address. (Wayback Machine saytida 2011-09-17 sanasida arxivlangan). China Petroleum & Chemical Corporation. 13 May 2011.
  3. http://english.sinopec.com/about_sinopec/our_company/leadership/executive_committee/20080327/3119.shtml [sayt ishlamaydi]
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 „2022 Annual reports and accounts“. www.sinopec.com. Qaraldi: 2023-yil 28-mart.
  5. "Welcome to Sinopec." Sinopec. Retrieved on 8 July 2010. „Address: 22 Chaoyangmen North Street, Chaoyang District, Beijing, China“
  6. New energy
  7. „Sinopec company prepares to produce green jet fuel | Biofuels International Magazine“ (en-US). biofuels-news.com (2012-yil 16-avgust). Qaraldi: 2021-yil 22-oktyabr.
  8. Agencies. „Quick facts: Petrochina vs. Sinopec and CNOOC“. Chinavestor (2009-yil 26-sentyabr). 2012-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 12-yanvar.
  9. Charlie Zhu.. „Sinopec to pay 20.5 billion for parent's oil, gas assets“. Reuters (2013-yil 25-mart).
  10. Avik Das.. „Apache sells Egyptian oil stake to Sinopec for $3.1 billion, forms global JV“. Reuters (2013-yil 30-avgust).
  11. Avik Das.. „China sells Sinopec oil stake to MCC Oil Gas for $9.3 billion, forms global JV“. Reuters (2013-yil 30-dekabr).
  12. „NIO and Sinopec enter strategic partnership; launch of inaugural Gen2 battery swap station“. Green Car Congress. Qaraldi: 2023-yil 5-aprel.
  13. Shrestha, Priyanka „China's first megaton-scale CCUS project completed“ (en-US). Energy Live News (2022-yil 2-fevral). Qaraldi: 2023-yil 5-aprel.
  14. „Sinopec Completes China's First Megaton Scale Carbon Capture Project“. www.sinopecgroup.com. Qaraldi: 2023-yil 5-aprel.
  15. „Sinopec plans million-tonne carbon capture project to meet China's 2030 target“ (en-GB). Global Construction Review (2021-yil 7-iyul). Qaraldi: 2023-yil 5-aprel.
  16. „China's Sinopec posts $6 bln H1 profit on rebounding oil prices, better demand“ (en). Reuters (2021-yil 29-avgust). Qaraldi: 2023-yil 21-aprel.
  17. „Sinopec Q1 net income jumps 25% on high oil prices“ (en). Reuters (2022-yil 27-aprel). Qaraldi: 2023-yil 21-aprel.
  18. Dahan, Maha El; Mills, Andrew. „China's Sinopec to take stake in Qatar's North Field East“ (en). Reuters (2023-yil 12-aprel). Qaraldi: 2023-yil 9-may.
  19. „Sinopec to join QatarEnergy's $29bn North Field East expansion project“ (en-US). Qaraldi: 2023-yil 9-may.
  20. „QatarEnergy selects Sinopec as North Field East expansion partner“ (en). thepeninsulaqatar.com (2023-yil 12-aprel). Qaraldi: 2023-yil 9-may.
  21. „Sinopec's first green hydrogen plant starts production in Xinjiang“ (en). Reuters (2023-yil 30-iyun). Qaraldi: 2023-yil 26-sentyabr.
  22. „Sinopec Xinjiang Kuqa Green Hydrogen Pilot Project Enters Operation, Leading China's Green Hydrogen Development“ (en). Bloomberg.com (2023-yil 3-iyul). Qaraldi: 2023-yil 26-sentyabr.
  23. Aizhu, Chen. „Sinopec sets up new entity to expand refinery investment abroad“ (en). Reuters (2023-yil 31-avgust). Qaraldi: 2023-yil 26-sentyabr.
  24. „Sinopec starts construction of green hydrogen plant in Xinjiang - Xinhua“ (en). Reuters (2021-yil 30-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 16-iyul.
  25. Yihe, Xu „Sinopec's green hydrogen ambitions: Five-year growth plan crucial to refiner's transition | Upstream Online“ (en). Upstream Online | Latest oil and gas news (2021-yil 30-may). Qaraldi: 2022-yil 16-iyul.
  26. „Sinopec Bags New Hydrogen Projects“ (en). Energy Intelligence (2022-yil 29-dekabr). Qaraldi: 2023-yil 15-fevral.
  27. „The World's Biggest Public Companies“. Forbes. Qaraldi: 2011-yil 6-iyun.
  28. „Sinopec“. Forbes. Qaraldi: 2011-yil 6-iyun.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]