Singapur qishloq xo'jaligi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Singapurdagi qishloq xoʻjaligi kichik sanoat boʻlib, Singapur shahar-shtatida umumiy YaIMning taxminan 0,5 % ni tashkil qiladi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Orchard Road 1900.

Singapurda qishloq xoʻjaligi 1987-yildayoq keskin qisqardi. Oʻsha yili mamlakatda rasman 2075 ta fermer xoʻjaligi mavjud boʻlib, ular 2037gektar maydonni tashkil etib, bu har bir fermer xoʻjaligiga oʻrtacha 1gektardan kamroqqa toʻgʻri keladi.[1]

Modernizatsiya qilingan rivojlanishdan oldin Orchard Road qishloq xoʻjaligi bogʻlarining bir qismi edi. Boshqa koʻplab sohalarda boʻlgani kabi, u yerda ham fermer xoʻjaliklari tez orada yoʻq boʻlib keta boshladi va Singapur xorijdan importga koʻproq tayanib qoldi.[1] 1984-yilda Singapurdagi choʻchqa fermalari tozaligi bilan bogʻliq muammolardan biri atrof-muhitning ifloslanishi bilan bogʻliq edi.[1]

Asosiy qishloq xoʻjaligi mahsulotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oziq-ovqat ekinlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Singapurdagi durian doʻkoni.

Singapurda ishlab chiqarilgan mevalar durianlar, rambutanlar va mangostenlarni oʻz ichiga oladi[2].[1] Mamlakatda tuxum, sabzavot, parranda,[3] va choʻchqa goʻshti ishlab chiqarish uchun mas’ul boʻlgan fermer xoʻjaliklari ham mavjud.[1]

Gul ekinlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Singapurda yetishtirilgan gullar dunyoning boshqa qismlariga[2], xususan, Yaponiya, Amerika Qoʻshma Shtatlari, Avstraliya va Gʻarbiy Yevropadagi hududlarga eksport qilinadi.[1] Bunday gullar orxideyalarni oʻz ichiga oladi.[2] Singapurda 153 ta orxideya fermasi mavjud.[1] Singapurda oʻsimliklar asosan dekorativ maqsadlarda etishtiriladi.[1]

Baliqchilik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Singapurda yetishtiriladigan baliqlar asosan akvarium baliqlari sifatida saqlanadi[2], ammo baʼzi baliq fermalari baliqlarni oziq-ovqat sifatida boqadi.[3] Qian Hu Corporation Limited Singapurdagi yirik baliqchilik fermasi boʻlib, mingga yaqin baliq turlarini yetishtiradi, eksport qiladi.[4] 2020-yilning 5-iyunida Singapur oziq-ovqat agentligi mahalliy Singapur isteʼmolchilari oxir-oqibatda bir joyda dengiz mahsulotlarini ulgurji xarid qilish imkoniyatiga ega boʻlishini eʼlon qildi, Jurong baliqchilik porti va Senoko baliqchilik porti 2023-yilga kelib birlashtiriladi.[5]

Statistika[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yilda Singapur 22 458 tonna sabzavot ishlab chiqardi, uning aholisi esa 524 462 tonnani isteʼmol qiladi.[6][7] Dehqonchilik asosan fermalar joylashgan Singapurning qishloq hududida amalga oshiriladi.[2] 2014-yilda sabzavot yetishtirish uchun 113,9 gektarga yaqin yer ajratilgan[8] 2010-yil holatiga koʻra, qishloq xoʻjaligi mamlakat yalpi ichki mahsulotining (YaIM) 0,5 foizidan kamrogʻini tashkil qilgan.[3]

Oziq-ovqat xavfsizligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Singapurdagi qishloq xoʻjaligi mahsulotlari mamlakat aholisi ehtiyojlarini qondirish uchun yetarli emas va shuning uchun mamlakat oziq-ovqatining qariyb 90 foizi xorijdan import qilinadi, bu esa oziq-ovqat xavfsizligini muhim masalaga aylantiradi.[3] 2019-yil mart oyida Singapur hukumati 2030-yilga borib oziq-ovqat ishlab chiqarishda oʻzini-oʻzi 30 % taʼminlashni maqsad qilgan „30 dan 30ga“ maqsadini qoʻydi. Buni yuqori texnologiyali sabzavot fermalari (yaʼni koʻp qavatli gidroponika fermalari) va suv yetishtirish fermalari orqali amalga oshirishni maqsad qilgan. Koʻp qavatli gidroponika fermalaridan foydalanish orqali yer unumdorligini oshirish, energiya va suv resurslaridan maksimal darajada foydalanish mumkin.[9][10]

COVID-19 pandemiyasi Singapurning oziq-ovqat taʼminotidagi zaifliklarni koʻrsatdi. Janob Ang Vey Neng (Jurong GRC) 6 -prel kuni mamlakatda shahar dehqonchiligini ragʻbatlantirishni taklif qildi.[11]

Boshqaruv[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qishloq-oziq-ovqat va veterinariya boshqarmasi (AVA) Singapurda qishloq xoʻjaligini nazorat qilish uchun mas’ul boʻlgan vakolatli organ edi.[12] Qishloq xoʻjaligi importi odatda xavfsizlik va salomatlik nuqtai nazaridan koʻrib chiqiladi[13], ayniqsa dunyoning boshqa qismlarida parranda grippi tarqalishi kabi inqirozlar paytida.[14] Genetik jihatdan oʻzgartirilgan organizmlar va sintetik biologiya mahsulotlari biologik xavfsizlik boʻyicha GMO qoidalariga va Biologik agentlar va toksinlar qonuniga kiradi.[15]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 „Singapore - Agriculture“. Country Studies. Qaraldi: 2-iyun 2013-yil.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Dana Meachen Rau. Singapore. Marshall Cavendish, 2004 — 12– bet. ISBN 9780761417279. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 „Agriculture in Singapore“. Commonwealth of Nations. Qaraldi: 2-iyun 2013-yil.
  4. „Qian Hu Corporation Limited“. Qaraldi: 2-iyun 2013-yil.
  5. „Singapore fishery ports to be consolidated amid review of fresh food wholesale industry“ (inglizcha). CNA. 2021-yil 7-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-sentyabr.
  6. „Consumption/ Per Capita Consumption“. Agri-Food & Veterinary Authority of Singapore. 24-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-sentabr 2022-yil.
  7. „Local Production“. Agri-Food & Veterinary Authority of Singapore. 24-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-sentabr 2022-yil.
  8. „Farming Area“. Data.gov.sg. Government of Singapore. 18-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-sentabr 2022-yil.
  9. Singapore sets 30 % goal for home-grown food by 2030
  10. 30 by 30: Boosting food security in land-scarce Singapore
  11. hermesauto. „Parliament: Encourage growth of urban farming to secure Singapore's food supplies, says Ang Wei Neng“ (inglizcha). The Straits Times (6-aprel 2020-yil). Qaraldi: 6-aprel 2020-yil.
  12. „Corporate Identity“. Agri-Food and Veterinary Authority of Singapore. 2013-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-iyun 2013-yil.
  13. „Agri-Food and Veterinary Authority (Processed Food)“. Singapore Customs. 2013-yil 15-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-iyun 2013-yil.
  14. „Singapore free from bird flu; poultry and poultry imports safe for consumption: AVA“. Channel News Asia (12-aprel 2013-yil). 14-aprel 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  15. Schiemann, Joachim; Dietz-Pfeilstetter, Antje; Hartung, Frank; Kohl, Christian; Romeis, Jörg; Sprink, Thorben (29–aprel 2019–yil). „Risk Assessment and Regulation of Plants Modified by Modern Biotechniques: Current Status and Future Challenges“. Annual Review of Plant Biology. 70-jild, № 1. Annual Reviews. 699–726-bet. doi:10.1146/annurev-arplant-050718-100025. ISSN 1543-5008.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()