Savdo va manufaktura qo‘mitalari
Savdo va manufaktura qoʻmitalari — Rossiya imperiyasidagi shahar yoki savdo jamiyatlarining iltimosiga binoan va Moliya vazirining ruxsati bilan tashkil etilgan tashkilotlar[1].
Rossiya imperiyasi Moliya vazirligi va viloyat hokimiyatlarining takliflari bilan Qoʻmitaning oʻzi koʻtargan savdo va sanoat masalalarini muhokama qilish, shuningdek mahalliy savdo va sanoat bilan bogʻliq masalalarni muhokama qilish uchun savdo va manufaktura qoʻmitalari tuzildi[2].
Savdo va manufaktura qoʻmitalari har yili Moliya vazirligiga hududdagi savdo va sanoatning holati va borishi haqida umumiy maʼlumot taqdim etadi; baʼzi Qoʻmitalar (masalan, Odessada) sotish uchun sharhlar yoki „hisobotlar“ nashr etilgan.
_(Zeno_Fotografie).jpg)
Savdo va manufaktura qoʻmitalari aʼzolari 6-12 kishidan iborat boʻlib, shahar dumasi yoki savdogarlar jamiyati yigʻilishi tomonidan 4-yilga saylandi. Sanoatni rivojlantirish boʻyicha maxsus mahalliy maslahat organlari Rossiyada 1828-yilda ishlab chiqarish kengashi tashkil etilishi bilan bir vaqtda paydo boʻldi va manufaktura qoʻmitalari deb ataldi. Ular zavod-fabrikalar koʻp boʻlgan viloyatlarning viloyat shaharlarida tashkil etilgan boʻlib, ular gubernator raisligida dvoryanlar va savdogarlar tabaqasiga mansub zavod egalaridan moliya vaziri tomonidan tayinlanadigan aʼzolardan iborat boʻlgan. Bu qoʻmitalar, jumladan, imtiyozlar masalalari boʻyicha nizolarni oʻrganish bilan ham taʼminlandi[3].
Tijorat kengashining filiallari Odessa, Riga, Arxangelsk, Taganrog va Rostov-na-Donuda tashkil etilgan. 1872-yilda savdo va ishlab chiqarish sanoati boʻyicha maslahat muassasalari toʻgʻrisidagi yangi nizomning[4] eʼlon qilinishi bilan bu muassasalarning barchasi tugatildi, ammo 1871-yilda Varshava va Lyublinda ochilgan ishlab chiqarish qoʻmitalari xuddi shu asosda qoldirildi. Keyin 1873-yilda Arxangelskda, 1875-yilda Tixvin, Tver, Odessa va Rostov-na-Donda, 1879-yilda Ivanovo-Voznesensk va 1893-yilda Belystok shahrida Savdo va manufaktira qoʻmitalari ochildi.
1918-yilda, Oktabr inqilobidan koʻp oʻtmay, Bolsheviklar tomonidan Savdo va manufaktura qoʻmitalari tugatildi.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Комитеты торговли и мануфактур // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ Совет торговли и мануфактур // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ Совет торговли и мануфактур // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
- ↑ Statya 14—27 Ustava o promishlennosti, Svod Zakonov, tom XI, chast 2, izdanie 1887 goda.