Kontent qismiga oʻtish

Sarsen Amanjolov nomidagi Sharqiy Qozogʻiston universiteti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sarsen Amanjolov nomidagi Sharqiy Qozog'iston universiteti
qozoqcha: С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан университеті (ШҚУ) КЕ АҚ
Xalqaro nomi
inglizcha: Sarsen Amanzholov East Kazakhstan University
Turi Yarim xususiy
Asos solingan sanasi 1952
Rektori Toʻlegen Muxtar Adilbekuli[1]
Manzili
30-gvardiya diviziyasi, 34, Oʻskemen
,
KAZ
Veb-sayti http://www.vkgu.kz/

Sarsen Amanjolov nomidagi Sharqiy Qozogʻiston universiteti KE AJ (baʼzan Amanjolov universiteti), (SHQU yoki AU) koʻp yillik tarixi bor Qozogʻistonning eng qadimgi universitetlaridan biri, shuningdek, tabiiy va gumanitar fanlar boʻyicha taʼlim beradigan oliy oʻquv yurtidir.

Universitetda 40 ta bakalavriat va 18 ta magistratura mutaxassisliklari boʻyicha kadr tayyorlash amalga oshiriladi. 2 ta ilmiy mutaxassislik boʻyicha doktorantura, 12 ta ilmiy mutaxassislikd aspirantura ish olib boradi. Universitet 1952-yildan beri Qozogʻistonning sharqiy hududlari uchun 50 mingdan ortiq mutaxassislarni tayyorlab chiqaradi. Hozirgi kuni 8 fakulteti bilan koʻp tarmoqli kollejda 11 mingdan ortiq talaba oʻqiydi. 34 kafedrada 800 dan ortiq oʻqituvchi mehnat qiladi. Universitetning ilmiy-pedagogik jamoasini shakllantirishda mamlakatimizga taniqli olimlari: E.Mambetqazyev, J.Ualiyev, A.Temirbekov va boshqalar mehnat qildi. Universitetning Moʻgʻulistonda xorijiy filiali foaliyat olib boradi. Universitetda N.A.Nazarboyev nomidagi Yuqori innovatsion taʼlim berish texnologiyalari markazi ochigan. Uning asosiy maqsadi — elektron oʻquv materiallari, elektron kutubxonalar, multimedia zallari, oʻquv dasturlari, elektron oʻquv vositalari va boshqalar. tayyorgarlik hisoblanadi. Universitetning umumiy elektron axborot tarmogʻi, taʼlim portali faoliyat koʻrsatmoqda. Universitetning 5 ilmiy-tadqiqot instituti, 4 tadqiqot laboratoriyasi, Turkshunoslik markazida fundamental va amaliy tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Universitet tashabbusi bilan har yili "Mutaxassislar tayyorlash va qayta tayyorlashning dolzarb muammolari" mavzuida hududiy ilmiy-amaliy seminarlar oʻtkazib kelinmoqda. Milliy tilni oʻrganishning samarali yoʻllari boʻyicha maxsus kompyuter dasturlari joriy etildi[2].

Universitetning bugungi tuzilishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 4 ta fakultetni oʻz ichiga oladi:

  • Iqtisodiyot va huquq fakulteti
  • Tarix, filologiya va xalqaro munosabatlar fakulteti
  • Tabiiy fanlar va texnologiyalar fakulteti
  • Psixologiya, pedagogika va madaniyat fakulteti

Universitet bugun

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sarsen Amanjolov nomidagi Sharqiy Qozogʻiston davlat universiteti mamlakatimizning Sharqiy mintaqasidagi oldingi oʻrinli, ilmiy-metodik oliy taʼlim muassasalaridan biridir.

Universitet taʼlim berishning yangi texnologiyalaridan foydalangan holda, kafedralarning professor-oʻqituvchilarining tarkibi ilmiy tadqiqot bazasini kengaytirib, yuqori sifatli taʼlim berish xizmatlarini joriy etmoqda. Universitet bitiruvchilari mehnat bozorida raqobatbardosh boʻlib Qozogʻistonda, xorijda iqtisodiyotning turli sohalarida ishlaydi.

Universitet tuzilishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitet tarkibi (2015-yildan boshlab): 4 ta fakultet (tabiiy fanlar, matematika, fizika va texnologiyalar; iqtisod va huquq fakulteti; psixologiya, pedagogika va madaniyat fakulteti; tarix, filologiya va xalqaro munosabatlar fakulteti) va 19 kafedra. 4 fakultetda 45 bakalavriat kasbi boʻyicha, 30 magistratura va yana 3 doktorantura yoʻnalishida tahsil olmoqda. Universitetda 400 dan ortiq yuqori malakali oʻqituvchilar xizmat qilishda, uning 19 nafari fan doktorlari va yana 150 dan ortigʻi fan nomzodlaridir.

Bilim berishni integratsiyalash maqsadida universitetda yangi ilmiy-tadqiqot va ilmiy-taʼlim tuzilmalari ochilgan.

2013-2014 oʻquv yili „Altaytanu“ ilmiy-tadqiqot instituti; „Nazarbayevtanu“ NNT; Rossiya fan va madaniyati markazi; talabalar tashabbuslari markazi; akademik Zaki Axmetov nomidagi ijodiy laboratoriya ochildi.

2014-2015 oʻquv yili Ch.Valixonov nomidagi tarix va etnologiya institutining filiali; sud oʻtirish zali; jinoiy-ijroiya xizmati idorasi; „Ziyatker“ ilmiy-maʼrifiy berish markazi, ShHT tashkil etish muzeyi, G-Global xalqaro loyihalarni amalga oshirish markazi ochildi.

2015-2016 oʻquv yili „Sharqiy Qozogʻistonning oʻsimliklarin efir moylarini aniqlash“ ilmiy loyihasi rejasini amalga oshirish doirasida fitokimyo laboratoriyasi, talabalar va yosh olimlarning ilmiy izlanishlarini rivojlantirish markazlari ochildi.

Universitet tuzilmalarining ishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitet tuzilmalarining ishlari 2014-yilning 13-noyabrdagi „S.Amanjolov nomidagi ShQMU ilmiy markazi bilan davlat universitetining 2015-2020 yillarga moʻljallangan rivojlanish strategiyasi“ rejasi asosida amalga oshirilmoqda.

Universitetning vazifasi: xalqaro ilmiy va taʼlim berish vazifasida universitet roʻlin oldingi qatorlardan koʻrsatish, Qozogʻistonning innovatsion rivojlanishi uchun raqobatbardosh mutaxassislarni tayyorlash.

Universitetda 2014-yili SMART-universitet joriy etish qilish va tayyorgarlik ishlari yurgizliadi. Universitetning texnik reglamentining hujjatlari tasdiqlangan; universitet ichida elektron hujjat aylanishi yurgiziladi, axborot-taʼlim portali tizimi, masofaviy oʻqitish texnologiyasi qoʻshildi; fakultet dekanlari, kafedra mudirlari ishtirokida elektron formatga oʻtish boʻyicha taʼlim dasturlarini yaratish boʻyicha seminarlar, treninglar oʻtkazildi; 2014-yilda universitet avtonomiyaga oʻtish va korporativ boshqaruv tamoyillarini joriy etish rejasini tuzdi. Universitetda uzoq-yaqindan kelgan xorijlik talabalar tahsil olmoqda. (Moʻgʻuliston, XXR, RF, Oʻzbekiston va boshqalar)

Ilmiy va innovatsion ishlarning asosiy yoʻnalishlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

ShQMU ilmiy-tadqiqot ishlari (Kollektiv milliy ilmiy laboratoriya, „Ekologiya“ ilmiy tadqiqot markazi), „Altaytanu“ ilmiy tadqiqot markazi, „Nazarbayevtanu“ ilmiy-taʼlim markazi, malaka tasdiqlash markazi, „Ziyatker“ ilmiy-taʼlim berish markazi va universitet kafedralarining asosi.

Universitetning asosiy ilmiy yoʻnalishlari:

Fizika, nanotexnologiya, tabiiy va texnologik va ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni matematik modellashtirish sohasidagi fundamental tadqiqotlar.

Sharqiy Qozogʻistonning genetik resurslarin foydalanish va toʻldirish uchun donli ekinlar biotexnologiyasini qurish.

Sharqiy Qozogʻistonning florasi va faunasining masalalarin tadqiq qilish va yana mintaqaning bioxilma-xilligini saqlash. Oltoy, Sharqiy Qozogʻiston va butun mintaqa adabiy merosi tarixi va madaniyatini oʻrganish. Universitetning ilmiy-tadqiqot ishlari fundamental, ilmiy tadqiqot va innovatsion, ilmiy-texnikaviy ishlarni rivojlantirishga qaratilgan. Yildan yilga universitet talabalari turli darajadagi tanlovlar, olimpiadalar va konferensiyalar laureatlari va gʻoliblari boʻlmoqda.

Xalqaro hamkorlik

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitetdagi xalqaro aloqalar muayyan davlatlararo tashkilotlarning ishiga ishtirok etishga, uzoq va yaqin xorijiy davlatlarning oldingi qatordagi taʼlim muassasalari bilan aloqalar oʻrnatishga qaratilgan. 2015-2016 oʻqish yilida universitet 71 ta xalqaro shartnomaga qoʻl qoʻygan. ShQMU hamkorlari orasida Rossiya, Qirgʻiziston, Belarus, Turkiya, Germaniya, Polsha, Chexiya, Fransiya, Shveysariya, Xitoy, BAA, Janubiy Koreya, Moʻgʻuliston va AQSh bor.[3]

Xalqaro muloqotning asosiy yoʻnalishi qoʻshma taʼlim dasturlarini amalga oshirish, chet el davlatlaridagi taʼlim muassasalarida tajriba qilib, 2 diplom olish imkoniyatini berish. Bugungi kunda universitet Janubiy Koreya (Jeogsang milliy universiteti, Chengju universiteti), Xitoy, Polsha (Adam Mitskevich universiteti, Vrotslav universiteti), Rossiya Federatsiyasi (Polzunov nomidagi Oltoy universiteti, Oltoy davlat universiteti va boshqalar) universitetlari bilan hamkorlik qiladi. b.) Universitet beshta xalqaro assotsiatsiyaning aʼzosi: Yevroosiyo universitetlari assotsiatsiyasi, Xalqaro oliy akademik maktab, Universitetlarning Buyuk Xartiyasi, „Oltoy — umumiy uyimiz“ xalqaro muvofiqlashtirish kengashi, Osiyo universitetlari assotsiatsiyasi.

S.Amanjolov nomidagi ShQU quyidagi xalqaro assotsiatsiyalar aʼzosi hisoblanadi:

Yevroosiyo universitetlar assotsiatsiyasi (1995-yildan);

Xalqaro oliy maktablar akademiyasi (1998-yildan);

„Sibir ochiq universiteti“ uyushmasi (1999-yildan).

Kasbiy yoʻnaltirish ishlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kasbga yoʻnaltirish ishlari — universitetning talabalarni sifatli kontingent bilan taʼminlashni tashkil etishdagi asosiy yoʻnalishlaridan biridir. Marketing va oʻqish oʻrnigacha tayyorgarlik markazi fakultet dekanlari bilan, kafedralar bilan va yana professor-oʻqituvchilari tarkibi bilan hamkorlikda kasbiy ishlarini tashkil etadi. 2014-yilda S.Amanjolov nomidagi davlat universiteti va taʼlim boshqarmasi oʻrtasida hamkorlik shartnomasi qoʻl qoʻyildi.

ShQO taʼlim muassasalari bilan hamkorlik va harakatning yangi shakllarini rivojlantirishni:

Universitetning tayanch maktablarida „Sharq oltin jamgʻarmasi“ kasbiy yoʻnaltirish markazlari tizimini yaratish; Universitet professor-oʻqituvchilari malakasini oshirgan holda bitiruvchilarni UBTga tayyorlaydigan „Oʻsish markazi“ni tashkil etish; Maktab turizmini rivojlantirish, universitetga maʼrifiy sayohatlar; Talabalar uchun qoʻshimcha taʼlim loyihalarini amalga oshirish; SKO BU bilan yaqin aloqalarni yoʻlga qoʻyish maqsadida maktab oʻquvchilari oʻrtasida olimpiadalar oʻtkazilmoqda. Maktablararo fanlar oʻrtasida kimyo, qozoq tili, ingliz tili, biologiya, matematika, fizika fanlaridan viloyat va viloyat olimpiadalari oʻtkazilmoqda.

Tarbiyaviy ish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitetda anʼanaviy tarzda „ShQMU missi“, „Talabalar bahori“, „Birinchi kurs isteʼdodlari“, „Raqslar tanlovi“, „Counter-strike“ kompyuter oʻyini formatidagi kibersportdan universitet chempionati va h.k.b.

Talabalar „Yosh Vatan“ AK, „Yoshlar ligasi“ AK tashkil qiladigan „Talabalar Vatanga“, „Kelajak bizning qoʻlimizda“, „Yoshlar sogʻlom turmush tarzi“, „Korrupsiyaga yoʻl yoʻq“, „Qon topshirib, inson hayotini saqla“, „Diplom bilan qishloqqa!“, „Yashil mamlakat“ va boshqalar. b. muhim ijtimoiy ahamiyatga ega loyihalarda ishtirok etadi.

Universitet talabalari sportda yuqori natijalarga koʻrsatmoqda. Bugun ham S.Amanjolov nomidagi davlat universitetida 21 ta sport seksiyalari faoliyat yuritmoqda. Ular: futbol, voleybol, qoʻl kurashi, badminton, qishki va yozgi prezidentlik musobaqasi, yengil atletika, sportga yoʻnaltirish, basketbol, ogʻir atletika va boshqalarining maydonlari bor.

  1. „Избраны ректоры двух государственных вузов – ВКГУ и СКГУ“. 31-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-yanvar 2018-yil.
  2. Qazaqstan ұlttiq ensiklopediyasi
  3. ВКУ. „Основные направления международного сотрудничества“ (ru). 2012-yil 6-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 4-avgust.