Salamata

Sariyogʻ va ezilgan sarimsoq bilan zamonaviy ukraincha salamaxa (metall likopchada)

Salamata (salomata, somon, salamat, salamat, solomat, salamakha, kulaga, kaluga , zavariha ; ukraincha: соломаха) — qovurilgan undan tayyorlangan un pyuresi yoki qalin un jeli, qaynoq suv bilan pishiriladi va pechda bugʻlanadi; baʼzan choʻchqa yogʻi yoki sariyogʻ qoʻshilishi bilan. Un boʻlishi mumkin — grechka, bugʻdoy, javdar yoki joʻxori.

Vologda viloyatidagi Salamata — sariyogʻ yoki choʻchqa yogʻida qovurilgan joʻxori uni.

Tavsifi

Sharqiy slavyanlar uni hamma joyda ishlatishgan. „Tixvin monastirining taomlari toʻgʻrisida“gi farmonda, XVI asrda eslatib oʻtilgan. Salamata ham kundalik, ham marosim va bayram taomi edi.

Koʻpgina sanʼat asarlari mualliflari lager ovqati sifatida Zaporijjya kazaklarini eslatib oʻtadilar. Masalan, „ Taras Bulba „ hikoyasida Nikolay Vasilyevich Gogol, shuningdek, Vladimir Kirillovich Malik.

Rossiyada, Pochinkida salamata anʼanaviy ravishda tushlik uchun tayyorlandi.

Aloqador tushunchalar

• Salamatnik (ark.) — joʻxori uni pirogi, sariyogʻda.
• Salamat — uzoq, sust va boʻsh gapirmoq.
• Salamaha (bel.) — shirin va mast ichimlik, bir xil varenuxa, aroq, asal, olxoʻri va gilosdan tayyorlangan.
• Somon yoki soloxa - sust, sekin ayol.

Matallar

• Simeonda — hovliga salom.
• Livenliklar salamata bilan koʻprikni buzishdi (Livenliklar salamatani voevoda tomon olib keldi, har bir tuvagi hovlilardan).

Yana qarang

• Kulaga (taom)
• Rus kiseli

Adabiyotlar

• Belovinskiy L. V. Salamata // Illyustrirovanniy ensiklopedicheskiy istoriko-bitovoy slovar russkogo naroda. XVIII — nachalo XIX v. / pod red. N. Yeryominoy. — M.: Eksmo, 2007. — S. 592. — 784 s. — 5000 ekz. — ISBN 978-5-699-24458-4.
• Glinkina L. A. Salamata // Illyustrirovanniy slovar zabitix i trudnix slov russkogo yazika: ok. 7000 edinits: bolee 500 il. / L. A. Glinkina; xudoj. M. M. Saltikov. — M.: Mir ensiklopediy Avanta+, 2008. — S. 279. — 432 s. — ISBN 978-5-98986-208-5.
• Poxlyobkin V. V. Salamata // Kulinarniy slovar. — M.: Izdatelstvo „E“, 2015. — S. 317—318. — 456 s. — 4000 ekz. — ISBN 978-5-699-75127-3.
• Salamata // Tolkoviy slovar jivogo velikorusskogo yazika : v 4 t. / avt.-sost. V. I. Dal. — 2-e izd. — SPb. : Tipografiya M. O. Volfa, 1880—1882.
• Salamat / Starikova S. Trosteneskie raznosoli. Pochemu jenщini obedali stoya, a xleb rezal glava semi (Wayback Machine saytida 12-sentabr 2018-yil sanasida arxivlangan) — BelPressa, 30-noyabrya 2017
• Salamata // Istoricheskiy slovar
• Lutovinova I. S. Salamata. Salamaxa : (K istorii slov) // Russkaya istoricheskaya leksikologiya i leksikografiya : mejvuz. sb. nauch. tr. — L.: Izd-vo Leningr. gos. un-ta, 1983. — Vip. 3. — S. 130—133.