Sal Khan

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Salman Khan
Tavalludi
Salman Amin Khan

11-oktyabr 1976-yil (1976-10-11) (47 yosh)
Metairie, Louisiana, AQSH
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Tadbirkor
Turmush oʻrtogʻi
Umaima Marvi (turm. 2004)
Bolalari 3

Salman Amin Khan (1976-yil 11-oktyabrda tugʻilgan) odatda Sal Khan nomi bilan tanilgan, amerikalik oʻqituvchi va Khan Academy asoschisi, bepul onlayn notijorat taʼlim platformasi va u bilan birga turli xil akademik fanlarni oʻrgatuvchi 6500 dan ortiq video darslar tayyorlagan.[1] U, shuningdek , Kaliforniyaning Mauntin View shahridagi gʻishtdan qurilgan xususiy maktab Khan Lab School asoschisidir.[2]

2022-yil oktyabr holatiga koʻra, YouTubedagi Khan Academy kanali 7,51 million obunachiga ega va uning videolari 1,97 milliard martadan ortiq koʻrilgan.[3] 2012-yilda Time nashri Khanni dunyodagi eng nufuzli 100 kishining yillik roʻyxatiga kiritdi.[4] Oʻsha yili Forbes jurnali oʻzining muqovasida Khanni 1 trillion dollarlik imkoniyat hikoyasi bilan suratga oldi.[5]

Hayoti va oila[tahrir | manbasini tahrirlash]

Salmon Amin Khan 1976-yil 11-oktyabrda Bengal musulmon ota-onasi Faxrul Amin Khan (1990-yilda vafot etgan) va Masuda Khanning Metairida (Luiziana shtati) oilasida tugʻilgan.[6] Uning otasi shifokor boʻlgan[7][8] va dastlab Bangladeshning Barisal tumani, Babuganjdagi Rahmatpur qishlogʻidan edi. Ular 16-asrda Chandradviplik Raja Kandarpanarayan Rai bilan toʻqnashuvda oʻldirilgan Pathan boshligʻi Rahmat Khanning avlodi.[9] Khanning bobosi Abdul Vahob Khan Pokiston Milliy Assambleyasining 3-spikeri edi. Uning onasi Maʼsuda Xon Hindistonning Gʻarbiy Bengaliyadagi Murshidobod shahridan.[10]

Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

U Greys King oʻrta maktabida oʻqigan, u yerda oʻzi eslaganidek, bir necha sinfdoshlari qamoqdan yangi chiqqan, boshqalari esa eng yaxshi universitetlarga oʻqishga kirishgan.[11] U oʻrta maktab gazetasida karikaturachi edi.[12] Khan oʻrta maktabda oʻqib yurganida Nyu-Orlean universitetida yuqori darajadagi matematika kurslarini oʻqigan va 1994-yilda valediktorlik lavozimini tamomlagan.[13][14]

U Massachusets Texnologiya Institutida (MIT) qatnashib, 1998-yilda 6-kursda (elektrotexnika va kompyuter fanlari) fan bakalavri va fan magistri darajasini va 18-kursda (matematika) boshqa bakalavr darajasini tamomlagan.[15] Oʻqishning oxirgi yilida Khan bitiruvchilarning xayriya dasturi boʻlgan Katta sovgʻalar qoʻmitasi prezidenti edi.[16]

Khan, shuningdek, Garvard Biznes maktabida biznes boshqaruvi magistri darajasiga ega.[17]

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

2002-yilda Khan PARCda yozgi stajyor edi. 2003-yildan 2009-yil oxirigacha Connective Capital Management kompaniyasida xedj-fond tahlilchisi sifatida ishlagan.[18][19][20]

Khan akademiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2004-yilda Khan oʻzining amakivachchasi Nadiyaga Yahoo! orqali internet orqali matematikadan dars berishni boshladi. Boshqa qarindoshlari va doʻstlari undan repetitorlik qilishni soʻrashganda, u oʻz darsliklarini YouTube ga koʻchirdi va u yerda 2006-yil 16-noyabrda akkaunt yaratdi.[21]

Video almashish veb-saytida oʻzining taʼlim videolarining mashhurligi Khanni 2009-yil oxirida moliyaviy tahlilchi sifatidagi ishini tark etishga undadi.[22] U yaqin doʻsti Josh Gefner yordamida oʻzining YouTube kanali Khan Academyni toʻla vaqtli rivojlantirishga e’tiborini qaratdi. Keyinchalik Xon Jon Doerning rafiqasi Ann Doerdan homiylik oldi.[23]

Uning videolari butun dunyo boʻylab talabalar hamda talabalar tomonidan qiziqish uygʻotdi, birinchi raqamda 458 milliondan ortiq koʻrildi.

Khan oʻz vazifasini barcha yoshdagi talabalar uchun oʻrganishni tezlashtirish" deb taʼkidladi. Shuni yodda tutgan holda, biz oʻz tarkibimizni foydali deb bilganlar bilan baham koʻrishni xohlaymiz. Khan ingliz adabiyoti kabi mavzularni qamrab olish uchun bepul maktabni kengaytirishni rejalashtirmoqda.[24]

Khan Khan Akademiyasi va taʼlim maqsadlari haqida Bir dunyo maktabi: taʼlim qayta koʻrib chiqilgan nomli kitobini nashr etdi.[25]

Dastlab talabalar uchun vosita boʻlgan Khan Academy 2012-yilda oʻqituvchilarning talabalar bilan video va monitor vositalari orqali bogʻlanishini targʻib qiluvchi Murabbiy funksiyasini qoʻshdi. 2012-yilda Khan Amerika yutuqlar akademiyasining Oltin medalini oldi.[26][27] 2014-yilda Khan inson holati nominatsiyasida 19-yillik Heinz mukofotini oldi.[28]

2015-yilda Khan Khan Akademiyasi SAT testi uchun bepul amaliyot resurslarini yaratish uchun kollej kengashi bilan hamkorlik qilayotganini eʼlon qildi.[29]

2022-yil holatiga koʻra, Khan Academy’ning YouTubedagi videolari 1,9 milliard martadan ortiq koʻrilgan.

Khanning fikricha, anʼanaviy sinfdagi taʼlimni uning akademiyasi tomonidan ishlab chiqilayotgan texnologiya bilan toʻldirish oʻqituvchilarni anʼanaviy maʼruzalardan ozod qilish va talabalarning individual ehtiyojlariga koʻra oʻqitish uchun koʻproq vaqt berish orqali ularning samaradorligini oshirishi mumkin.[30]

Stenford AI tadqiqotchisi Andrew Ng Khanni birinchi ommaviy ochiq onlayn kurs (MOOC) platformalaridan biri boʻlgan Coursera asoschisi sifatida katta ilhomlantirdi.[31]

Schoolhouse.world[tahrir | manbasini tahrirlash]

2020-yil boshida, COVID-19 epidemiyasi davrida Khan Schoolhouseni ishga tushirdi: Zoom uchrashuvlari orqali butun dunyo boʻylab talabalar uchun kichik guruhlarda repetitorlik qilish uchun bepul notijorat tashabbus.[32]

Chikago universiteti bilan hamkorlikda ishlab chiqilgan maktab sertifikatlari talabalarning fanlarni oʻzlashtirishini tekshiradi va bilimlarini tasdiqlaydi. MIT va Case Western Reserve universiteti oʻshandan beri imzo chekdilar.[33]

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yilda Khan Hindiston prezidentidan Hindiston Respublikasining toʻrtinchi eng yuqori fuqarolik mukofoti - Padma Shrini oldi.[34] 2021-yil 27-may kuni Xon Garvard universitetining faxriy huquq doktori darajasini oldi.[35]

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Khan pokistonlik shifokor Umayma Marviga uylangan. Er-xotin farzandlari bilan Kaliforniyaning Mountain View shahrida yashaydi.[36][37][38]

Khan oʻz eʼtiqodlari haqida shunday dedi:

Agar siz bu sayyorada mavjud boʻlgan cheksiz yillar davomida eng yaxshi natijaga erishishga harakat qilishga ishonsangiz (bu boshqa hech kim uchun yomonlashmasa ham), magʻrurlik va oʻzini oʻzi solihlik koʻp nizolar hamda salbiy narsalarning sababi deb oʻylang. Koinotning bepoyonligi va siridan kamtar boʻlsalar, men siz bilan bir xil dindaman.[39]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Number of videos, Khan Academy.
  2. ↑ „'From YouTube Pioneer Sal Khan, A School with Real Classrooms“. NPR.org. NPR.
  3. ↑ „Khan Academy“. Youtube. Qaraldi: 1-mart 2018-yil.
  4. ↑ „Salman Khan – Time 100“ (18-aprel 2012-yil). 19-aprel 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-aprel 2012-yil.
  5. ↑ „$1 Trillion Opportunity“. Forbes.
  6. ↑ „Salman Khan“. Biography.com. 2017-yil 15-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-iyun 2017-yil.
  7. ↑ Ahsan, Kingkar. „স্বপ্নচূড়ায় সালমান“ (bn). Prothom Alo (10-iyun 2010-yil). 9-fevral 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  8. ↑ Sarkar, Anjali. „সমাবর্তন বক্তা সালমান“ (bn). Prothom Alo (18-yanvar 2012-yil). 3-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  9. ↑ Ahmed, Siraj Uddin. বরিশাল বিভাগের ইতিহাস (bn). Dhaka: Bhaskar Prakashani, 2010. 
  10. ↑ Gear Views. „Salman Khan's message: about bangla Khan Academy“. YouTube (11-iyul 2015-yil). 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-noyabr 2022-yil.
  11. ↑ Sengupta, Somini. „Khan Academy Blends Its YouTube Approach With Classrooms“. The New York Times (4-dekabr 2011-yil). Qaraldi: 24-mart 2014-yil.
  12. ↑ „Tension in an accelerating system and pie in the face“. YouTube. 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2020-yil.
  13. ↑ „Alumni Spotlights - Salman Khan“. www.unoalumni.com. 29-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-noyabr 2022-yil.
  14. ↑ Tan, Sarah. „Khan Academy founder returns home as big name in U.S. school reform“. The Times Picayune (18-may 2013-yil). Qaraldi: 23-may 2017-yil.
  15. ↑ Solomon. „Sal Khan Is Commencement Speaker“. The Tech (6-dekabr 2011-yil). 2017-yil 9-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr.
  16. ↑ „MIT's Next Commencement Speaker Sal Khan Compares His Alma Mater to Hogwarts“. Wired Academic (7-dekabr 2011-yil). 2015-yil 26-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-dekabr 2013-yil.
  17. ↑ Kaplan, David A.. „Innovation in Education: Bill Gates' favorite teacher“. Money. CNN (24-avgust 2010-yil). 23-dekabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2012-yil.
  18. ↑ Kowarski. „College 2.0: A Self-Appointed Teacher Runs a One-Man 'Academy' on YouTube – Technology – The Chronicle of Higher Education“. Chronicle (6-iyun 2010-yil).
  19. ↑ The Colbert Report. Qaraldi: 30 iyun 2012.
  20. ↑ Khan. „Sal Khan“. LinkedIn. Qaraldi: 28-sentabr 2014-yil.
  21. ↑ „Khan academy“. YouTube (16-noyabr 2006-yil). Qaraldi: 26-avgust 2010-yil.
  22. ↑ Sen. „Bookmark: The Prof Who Keeps His Shirt On“. Outlook India (28-iyun 2010-yil).
  23. ↑ Bower, Amanda. „Substitute teacher“. The Australian (16-dekabr 2011-yil).
  24. ↑ Temple, James. „Salman Khan, math master of the Internet – SFGate“. San Francisco Chronicle (14-dekabr 2009-yil). Qaraldi: 26-avgust 2010-yil.
  25. ↑ Talking about his new book. Khan Adcademy. (2012).
  26. ↑ „Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement“. www.achievement.org. American Academy of Achievement.
  27. ↑ „2012 Summit Highlights Photo“. „Salman Khan, pioneer of online education, receives the Gold Medal from Los Angeles Mayor Antonio Villaraigosa.“.
  28. ↑ „The Heinz Awards :: Salman Khan“. www.heinzawards.net.
  29. ↑ „College Board and Khan Academy team up to ease access to new SAT“. www.insidehighered.com.
  30. ↑ Temple, James. „Salman Khan, math master of the Internet“. San Francisco Chronicle (14-dekabr 2009-yil). Qaraldi: 23-dekabr 2009-yil.
  31. ↑ Ng. „Origins of the Modern MOOC“.
  32. ↑ „Free Online Tutoring — Schoolhouse“ (inglizcha). schoolhouse.world. Qaraldi: 11-iyun 2022-yil.
  33. ↑ Barnard. „Tutor Your Way To A College Acceptance (While Doing Good)“ (inglizcha). Forbes. Qaraldi: 11-iyun 2022-yil.
  34. ↑ „Padma Awards website“. 11-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-yanvar 2021-yil.
  35. ↑ Salman Amin Khan Doctor of Laws. „Honoring the Class of 2021“. Harvard.edu (27-may 2021-yil). Qaraldi: 29-may 2021-yil.
  36. ↑ „Education 2.0: The Khan Academy“. Dawn (26-aprel 2011-yil). Qaraldi: 6-noyabr 2012-yil.
  37. ↑ „Meet Sal Khan, Khan Academy“. jointventure.org. Qaraldi: 28-avgust 2015-yil.
  38. ↑ „Sal Khan – Educator“. Biography. 2017-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-avgust 2015-yil.
  39. ↑ „Frequently Asked Questions - Info Pages“. sites.google.com. 2022-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 17-noyabr. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Sal_Khan&oldid=3958361" dan olindi