Roger Angell

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Rojer Angell — sport, ayniqsa beysbol boʻyicha yozishi bilan tanilgan amerikalik esseist edi, (1920-yil 19-sentabr — 2022-yil 20-may). U Amerika Sanʼat va Adabiyot Akademiyasi va Amerika Beysbol Yozuvchilari Uyushmasi aʼzoligiga saylangan yagona yozuvchi, u The New Yorker gazetasining doimiy muallifi va koʻp yillar davomida uning bosh fantastika muharriri boʻlgan[1]. U koʻplab fantastika, badiiy boʻlmagan va tanqidiy asarlar yozgan va koʻp yillar davomida The New Yorker uchun har yili Rojdestvo sheʼrini yozgan[1].

Erta hayot va taʼlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1920-yil 19-sentyabrda New-Yorkning Manhattanda tugʻilgan[2][3] Anjell The New Yorker gazetasining 'fantastik muharriri Ketrin serjant Anjell Whitening oʻgʻli va taniqli esseist E. B. Whitening oʻgay oʻgʻli edi, lekin u edi. Koʻpincha uning otasi Ernest Angell tomonidan tarbiyalangan, Amerika fuqarolik erkinliklari ittifoqi rahbari boʻlgan advokat boʻlgan[4][5][6].

1938-yilda Pomfret maktabini tamomlagandan soʻng Harvard universitetiga oʻqishga kirdi[7]. U Ikkinchi Jahon urushi paytida Amerika Qoʻshma Shtatlari Harbiy havo kuchlarida xizmat qilgan[8].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1948-yilda Anjell adabiy yozuvchilarni koʻrsatadigan sayohat jurnali Holiday Magazineda ishladi. Uning birinchi nashr etilgan asarlari qisqa fantastika va shaxsiy hikoyalar boʻlib, ulardan bir nechtasi "Tosh arbori va boshqa hikoyalar" (1960-yil) va "Roger Angellning hayotida bir kun" (1970-yil) da toʻplangan[9].

Shaxsiy hayoti va vafoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Angell uch marta uylangan. Uning birinchi xotini Evelyn dan Callie va Alice ismli ikkita qizi va ikkinchi xotini Carol Rogge Anjelldan oʻgʻli John Henry bor edi. 48 yillik turmushdan soʻng, Carol Angel 2012-yil 10-aprelda 73 yoshida metastatik koʻkrak saratonidan vafot etdi[10]. 2014-yilda u Margaret (Peggi) Murmanga uylandi[11]. Uning qizi Kalli, Andy Warhol filmlari boʻyicha avtoritet, 2010-yil 5-mayda Manhatnda oʻz joniga qasd qilib vafot etadi, u yerda Whiteni Amerika sanʼati muzeyida kurator boʻlib ishlagan u 62 yoshda edi. 2014-yilgi inshoda u uning oʻlimi — „oʻsha voqeaning okean kuchi va siri“ — va „mening goʻzal qizim, eng katta farzandim hayotini tugatganini“ tushunish uchun kurashini eslatib oʻtdi[12]. Alice Maine shtatining Portlend shahrida yashagan va 2019-yil 2-fevralda saraton kasalligidan vafot etgan[13]. John Henry Oregon shtatining Portlend shahrida yashaydi.

Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Angel yozganligi uchun bir qator mukofotlarga sazovor boʻldi, jumladan 1980-yilda sharh uchun George Polk mukofoti, Umberto Eko bilan birga 2005-yilda adabiy yutuqlar uchun Kenyon Review mukofoti[14] va birinchi PEN/ESPN umr boʻyi muvaffaqiyat mukofoti. 2011-yilda adabiy sport yozuvi. U uzoq vaqt davomida Mualliflar Gildiyasi kengashining rasmiy aʼzosi boʻlgan va 2007-yilda Amerika sanʼat va fanlar akademiyasining aʼzosi etib saylangan[15]. Uning "The New Yorker" gazetasida chop etilgan „This Old Man[16] „93 yoshda boʻlishning qiyinchiliklari va quvonchlari“[17] haqidagi maqolasi 2015-yilda insholar va tanqidlar uchun Milliy jurnal mukofotiga sazovor boʻldi[18].

U 2010-yilda Beysbol Reliquaryining Abadiylar ziyoratgohiga kiritildi[19][20] va u 2014-yilda Amerika Beysbol Yozuvchilari Assotsiatsiyasining JG Taylor Spink mukofoti laureati edi[21]New-Yorklik yozuvchi boʻlishiga qaramay, u San-Fransisko-Oaklend boʻlimi tomonidan nomzod qilib koʻrsatilgan[22]. 2015-yilda u Amerika sanʼat va adabiyot akademiyasiga qabul qilindi[23], beysbol shon-shuhrat zali bilan noyob kombinatsiya yaratgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Kettmann. „Roger Angell“ (29-avgust 2000-yil). 2009-yil 13-yanvarda asl nusxadan arxivlangan.
  2. Garner, Dwight. „Roger Angell, Who Wrote About Baseball With Passion, Dies at 101“. The New York Times (20-may 2022-yil). Qaraldi: 20-may 2022-yil.
  3. Trott, Bill. „Baseball writer Roger Angell dies at 101“ (inglizcha). Reuters (20-may 2022-yil). Qaraldi: 21-may 2022-yil.
  4. „Roger Angell as lively as ever at age 85“. Sports Illustrated (17-may 2006-yil).
  5. Ulin, David L.. „Roger Angell on what the dead don't know“ (15-noyabr 2012-yil).
  6. Smith. „Influences: Roger Angell“ (21-may 2006-yil).
  7. Orodenker, Richard „Twentieth-Century American Sportswriters“,. Dictionary of Literary Biography. Detroit: Gale, 1996 — 5 bet. ISBN 0-8103-9934-2. 
  8. Verducci. „The Passion of Roger Angell: The best baseball writer in America is also a fan - Sports Illustrated“. Si.com (22-iyul 2014-yil). Qaraldi: 20-may 2022-yil.
  9. Bonomo, Joe. No Place I Would Rather Be: Roger Angell and a Life in Baseball Writing (en). U of Nebraska Press, 2019 — 21, 76 bet. ISBN 978-1-4962-1529-1. 
  10. „Paid Notice: Deaths, Angell, Carol Rogge“. New York Times (14-aprel 2012-yil). Qaraldi: 27-fevral 2013-yil.
  11. Italie, Hillel. „Longtime New Yorker writer, editor Roger Angell dies“. Associated Press (20-may 2022-yil). Qaraldi: 11-iyul 2022-yil.
  12. Angell, Roger. „This Old Man“. The New Yorker (24-fevral 2014-yil). Qaraldi: 2-mart 2016-yil.
  13. „Alice Angell“. Press Herald.
  14. „Roger Angell and Umberto Eco“. The Kenyon Review. 2013-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-fevral 2013-yil.
  15. „Book of Members, 1780-2010: Chapter A“. American Academy of Arts and Sciences. Qaraldi: 18-aprel 2011-yil.
  16. Angell, Roger. „This Old Man“. The New Yorker (24-fevral 2014-yil). Qaraldi: 2-mart 2016-yil.
  17. „Checking out the National Magazine Award Winners“ (3-fevral 2015-yil). Qaraldi: 21-may 2022-yil.
  18. „Winners and Finalists“ (web.archive.org). National Magazine Award 2015. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2022-yil.
  19. „Shrine of the Eternals – Inductees“. Baseball Reliquary. 19-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-avgust 2019-yil.
  20. „The Baseball Reliquary“. Baseball Roundtable. Qaraldi: 13-iyun 2022-yil.
  21. „Roger Angell wins Spink Award“. ESPN.com. AP (10-dekabr 2013-yil).
  22. Slusser, Susan. „How Bay Area baseball scribes helped put Roger Angell in the Hall of Fame“. San Francisco Chronicle (27-may 2022-yil).
  23. „2015 Newly Elected Members“. American Academy of Arts and Letters. Qaraldi: 13-iyun 2022-yil.