Pokiston — Buyuk Britaniya munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Pokiston — Buyuk Britaniya munosabatlari

Pokiston
Buyuk Britaniya
Pokiston Bosh vaziri Yusuf Rizo Gillani (o‘ngda) 2012-yilda Buyuk Britaniya Bosh vaziri Devid Kemeron (o‘ngda) bilan Karachiga British Airways aviaqatnovlarini qayta tiklash masalasini muhokama qilish uchun telefon orqali suhbat uyushtirishgan.

Pokiston — Buyuk Britaniya munosabatlari Pokiston Islom Respublikasi va Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Birlashgan Qirolligi oʻrtasidagi ikki tomonlama aloqalarni anglatadi. Har ikki davlat Millatlar Hamdoʻstligiga aʼzo boʻlib, Buyuk Britaniyada Pokiston diasporasining katta aholisi yashaydi[1]. 1947-yilda Britaniya Hindistonining boʻlinishi natijasida tashkil topgan Pokiston 1956-yilgacha Britaniya imperiyasining bir qismi edi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ilgari Britaniya imperiyasining bir qismi boʻlgan Pokiston 1947-yilda Hindiston mustaqilligi toʻgʻrisidagi qonun shartlariga koʻra Buyuk Britaniyadan mustaqil boʻldi[2]. Bu vaqtda Pokiston 1956-yilda alohida respublikaga aylanmaguncha nominal ravishda Britaniya imperiyasining bir qismi boʻlgan[3].

Pokiston 1972-yilda Bangladesh mustaqilligini tan olishiga norozilik sifatida Millatlar Hamdoʻstligidan chiqdi[4], 1989-yilda qayta qoʻshildi[5]. (Bangladesh 1972-yilgacha Sharqiy Pokiston deb atalgan).

2018-yilda Buyuk Britaniya va Pokiston o‘rtasida mahkumlarni o‘tkazish to‘g‘risidagi bitim imzolangan bo‘lib, u har ikki mamlakatdagi chet ellik mahbuslarga o‘z mamlakatida jazoni o‘tash imkonini beradi[6].

Diplomatik munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Londondagi Pokiston Oliy komissiyasi

Birlashgan Qirollik va Pokistonda Oliy komissarlar mavjud boʻlib, u koʻpincha Hamdoʻstlikdagi elchi rolini bajaradi[7]. Hozirgi vaqtda Buyuk Britaniyaning Pokistondagi Oliy komissari Kristian Tyorner[8] va Pokistonning Buyuk Britaniyadagi Oliy komissari hozirda Muhammad Nafis Zakariya hisoblanadi[9].

Iqtisodiy munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1988-yildan beri ikki davlat oʻrtasida jismoniy shaxslar yoki korxonalarni bir xil daromad uchun ikki marta soliqqa tortilishining oldini olish toʻgʻrisida soliq shartnomasi mavjud[10].

2012-yilda ikki davlat bosh vazirlari mamlakatlar o‘rtasidagi savdo hajmini oshirish maqsadida „Savdo va investitsiyalar yo‘l xaritasi“ni ishlab chiqdilar[11]. Pokiston ichki ishlar vaziri Chaudri Nisar Ali Xon yaqinda savdo aloqalarini qoʻllab-quvvatlash maqsadida mamlakatlar oʻrtasida ikki tomonlama tashriflar tashkil etilishini eʼlon qildi[12].

Pokiston — Buyuk Britaniya maslahat kengashi 2002-yilda ikki hukumat ikki davlat oʻrtasidagi savdo va tijorat aloqalarini qanday osonlashtirishi mumkinligini koʻrib chiqish uchun tuzilgan[13].

Harbiy munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mamlakatlar Sovuq urush davrida ittifoqchilar boʻlib, Buyuk Britaniya SSSRning mintaqadagi taʼsirini tekshirishning muhim usuli deb hisoblagan Markaziy Shartnoma Tashkilotiga aʼzo boʻlgan, Pokiston esa Gʻarbiy dunyo davlatlaridan iqtisodiy foyda olish uchun qoʻshilgan[14]. Xizmatlararo razvedka Britaniya zobitlari tomonidan yaratilgan va Britaniya razvedka xizmatlari bilan keng aloqada boʻladi. Britaniya hukumati 2006-yil iyulidan beri Balujiston ozodlik armiyasini terrorchi tashkilot deb tan olgan. Mamlakatlar hukumatlari o‘rtasida muntazam ravishda milliy xavfsizlik va terrorizmga qarshi kurash masalalari muhokama qilinadigan uchrashuvlar o‘tkazib kelinmoqda[14][15][16].

Kashmir mojarosi bo'yicha pozitsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yilda Buyuk Britaniya tashqi ishlar vaziri Boris Jonson Buyuk Britaniyaning uzoq yillik pozitsiyasi Hindiston va Pokistonni Kashmir mojarosini hal qilish yoʻlida qoʻllab-quvvatlash ekanligini taʼkidladi[17]. Buni Kashmir xalqining xohish-istaklarini hisobga olgan holda amalga oshirish kerak.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Member countries Commonwealth“. The Commonwealth (2013-yil 30-may). Qaraldi: 2016-yil 24-noyabr.
  2. ↑ Romein, Jan. The Asian Century: A History of Modern Nationalism in Asia (en). Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 1962 — 357 bet. 2017-yil 23-martda qaraldi. 
  3. ↑ „After partition: India, Pakistan, Bangladesh“. news.bbc.co.uk (2007-yil 8-avgust). Qaraldi: 2017-yil 24-mart.
  4. ↑ „Profile: Commonwealth of Nations - Timeline“. BBC News. BBC (2014-yil 26-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 23-mart.
  5. ↑ „Pakistan“ (en). The Commonwealth. The Commonwealth (2013-yil 15-avgust). Qaraldi: 2017-yil 23-mart.
  6. ↑ „Pakistan, UK sign prisoner transfer agreement“. Dawn.
  7. ↑ Lloyd, Lorna. Diplomacy with a difference : the Commonwealth Office of High Commissioner, 1880-2006, [Online-Ausg.]., Leiden and Boston: Nijhoff, 2007 — 1–6 bet. ISBN 978-90-04-15497-1. 2017-yil 23-martda qaraldi. 
  8. ↑ „British High Commission Islamabad“ (en). gov.uk. KM Government. Qaraldi: 2017-yil 23-mart.
  9. ↑ „Nafees Zakaria assumes responsibilities as Pakistan's high commissioner to UK“. Pakistan Today. Qaraldi: 2019-yil 22-yanvar.
  10. ↑ „UK/Pakistan Double Taxation Convention“. gov.uk (1986-yil 24-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 24-mart.
  11. ↑ „UK-Pakistan joint statement“ (en). www.gov.uk (2012-yil 10-may). Qaraldi: 2017-yil 24-mart.
  12. ↑ „PM sees bright prospects for Pakistan-UK trade ties“ (en). Gulf-Times (2017-yil 21-mart). Qaraldi: 2017-yil 24-mart.
  13. ↑ „Pakistan, UK to expand trade: Advisory group report presented“ (en). dawn.com. Dawn (2002-yil 27-aprel). Qaraldi: 2017-yil 24-mart.
  14. ↑ 14,0 14,1 Kechichian. „Baghdad Pact“ (en). www.iranicaonline.org. Encyclopaedia Iranica. Qaraldi: 2017-yil 24-mart.
  15. ↑ „Proscribed terrorist organizations“. Home Office, United Kingdom (2016-yil 15-iyul). 2016-yil 26-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 24-noyabr.
  16. ↑ Hague. „Britain's relationship with Pakistan is here to stay“ (en). gov.uk (2011-yil 27-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 24-mart.
  17. ↑ „British Foreign Secy Boris Johnson arrives in capital: 'We call for an end to violence in Kashmir' - Pakistan“. Dawn (2016-yil 7-noyabr). 2018-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 24-noyabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Pokiston_—_Buyuk_Britaniya_munosabatlari&oldid=4201214" dan olindi