Pagoda (tanga)

Pagoda, Pondicherry, 18-asr

Yulduzli pagoda, Madras, 1740-1807

Pagoda (inglizcha: Pagoda)-og'irligi taxminan 3,37 g boʻlgan oltin tanga,Hindiston janubida 19-asr boshlarigacha zarb qilingan.Bu nom ba'zi tangalarning orqa tomonida tasvirlangan pagodadan olingan.

Eng qadimgi pagodalar diametri taxminan 11 mm boʻlgan dumaloq tangalar bo'lib, ularning bir tomonida tanga yuzasining faqat bir qismini qoplagan shtamp izi bor edi. Keyingi pagodalarda (VI-XII asrlar) ko'pincha hayvonlar ( cho'chqa, sher, yo'lbars, fil, baliq ) tasvirlangan. 14—17-asrlarda Vishnu yoki boshqa hind xudolari koʻpincha tangalarda tasvirlangan. Mugʻallar imperiyasining padishahi Muhammadshoh (1719-1748) pagodalar zarb qilgan, old tomonida uning nomi va zarb qilingan yili, orqa tomonida zarb qilingan joyi koʻrsatilgan.

Hindistonning Yevropa mustamlakasi boshlanishi bilan Britaniya Sharqiy Hindiston kompaniyasi,Gollandiya va Fransiya o'z mustamlakalarida pagodalarni zarb qilishni boshladilar.Britaniyada Hindiston pagodasi = 42 fanamam = 168 falus = 3360 karshas (kasu).

18-asrda Britaniya Madrasi va Fransiya Pondicherri 1⁄4 muxraga teng boʻlgan 3,4 g (2,7 g sof oltin) yulduzli pagodalarni zarb qildi.

1810-yilda Britaniya Hindistonida kumush standartiga o'tgandan so'ng,pagoda rupiy tomonidan muomaladan chiqarildi .Britaniya Ost-Hind kompaniyasining Bombey prezidentligi oxirgi oltin pagodalarni 1809 yilda,Madras prezidentligi 1815-yilda oltin 1 va 2 pagodalarni,1808-1811-yillarda kumush ¼ va ½ pagodalarni chiqargan.Ayrim hind knyazliklari keyinchalik (deyarli 19-asr oxirigacha) pagodalar zarb qilishni davom ettirdilar,masalan, Travankor knyazligi oxirgi marta 1877-yilda ½, 1 va 2 pagodalarda oltin tangalar zarb qilgan.

Adabiyot

• Зварич В.В.. Нумизматический словарь, 4-е изд., Львов: Высшая школа, 1980. 
• Фенглер Х., Гироу Г., Унгер В. / Пер. с нем. М. Г. Арсеньевой. Словарь нумизмата, 2-е изд., перераб. и доп., М.: Радио и связь, 1993. ISBN 5-256-00317-8. 
• Cuhaj G., Michael T., Miller H.. Standard Catalog of World Coins 1801—1900, 7-е изд, Iola: Krause Publications, 2012. ISBN 978-1-4402-3085-1.