Oltin tangalar

Sovet oltin chervoni

Zlatnik Vladimir Ermitaj kollektsiyasidan

Imperator Solid
Konstantin II (316-340)

„Ot franki“ 1360

Oltin tanga asosan yoki butunlay oltindan tashkil topgan tangadir . Oltin tangalar ixtiro qilinganidan beri tangalar yasash uchun ishlatilgan (dastlab oltinning oʻziga xos qiymati tufayli). 1950-yillardan beri koʻpchilik oltin tangalar kollektorlarga sotish yoki xususiy tezauristlarga (oltin tangalar va quyma koʻrinishidagi xazinalar jamgʻarmalari) sotilishi uchun moʻljallangan — nominal qiymati muhim boʻlmagan tangalar birinchi navbatda oltinga sarmoya kiritish usuli sifatida xizmat qiladi. Tanganing qattiqligini oshirish uchun (yoki narxini pasaytirish uchun) kumush, mis yoki boshqa metallar oltin bilan aralashtiriladi. Bunday aralashmalar " ligature " deb ataladi. Tangalar zarb qilishdan tashqari, ligatura zargarlik buyumlarini ishlab chiqarishda ham qoʻllanadi.

Tarixi

Birinchi oltin tangalar qadimgi Yunoniston hududida — Anadoluda miloddan avvalgi 7-asrda zarb qilingan, ammo oltin Gretsiyada tanga zarb qilish uchun juda kam ishlatilgan. Oʻsha paytda oltinning katta qismi Fors imperiyasiga tegishli boʻlgan. Doro I davrida oltin tangalar zarb qilinar edi. Rim imperiyasi, xuddi Gretsiya singari, oltinni faqat zaxirada saqlashgan. Birinchi Rim oltin tangalari miloddan avvalgi 215 yilda Karfagenga qarshi ikkinchi Puni urushini moliyalashtirishga yordam berish uchun zarb qilingan. Miloddan avvalgi 2—1-asrlarda Rim sarkardalariga, ular askarlarga askarlarga pul toʻlashlari mumkin boʻlishi uchun oltin tangalar zarb qilish huquqi berildi. Rim oltin tangalarining birinchi yirik miqyosda zarb qilinishi shunday paydo boʻlgan. Bu tangalar oltin (aureus) deb atalgan. . Ulardan baʼzilari bugungi kungacha saqlanib qolgandir.

Eng ogʻir va eng katta oltin tanga

Bugungi kunda eng ogʻir oldin tanga Avstraliya Nugget seriyasidan 2011-yilda Pert zarbxonasi (Avstraliya) tomonidan ishlab chiqarilgan, ogʻirligi 1012 kilogramm boʻlgan million dollarlik tangadir (tangada 2012-yil koʻrsatilgan), tanganing diametri 80 santimetr, qalinligi 12 santimetr. Kanada Banki tomonidan zarb qilingan million dollarlik oltin tanganing ogʻirligi 100 kilogramm (220 lb yoki 99,79 kg), tanga diametri 20 dyuym va qalinligi 1 dyuym, mos ravishda 50,8 va 2,5 sm. Oltin nozikligi — 99,999 %. Ulardan oldin eng ogʻir nominal qiymati 100 ming yevro boʻlgan Avstriya tangalari 31,1 kg ogʻirlikda edi.

Oltin tanga 25 000 rubl 2008 ogʻirligi 3 kg

Rossiya Federatsiyasining xarid qobiliyati boʻyicha eng yirik tangasi bu Rossiya Federatsiyasining nominal qiymati 50 000 rubl boʻlgan besh kilogramm sof oltindan iborat esdalik tangasi — Bank tomonidan muomalaga kiritilgan „Rossiya Bankining 150 yilligi“ Rossiyaning 2010 yil 1-fevralda 50 nusxada nashr etilgan. Ushbu tanga diametri 130,0 mm boʻlgan doira shakliga ega boʻlib, butun Rossiya Federatsiyasi hududida qonuniy toʻlov vositasi hisoblanadi va 50 000 rubl nominalida toʻlov uchun qabul qilinishi kerak. Bunday tanganing bozor narxi taxminan 8,4 million rublni tashkil qiladi. Bundan oldin, eng kattasi 2008 yil avgust oyida Goznak Federal Davlat unitar korxonasining 190 yilligi sharafiga chiqarilgan nominal qiymati 25 000 rubl boʻlgan uch kilogrammlik oldin tanga boʻlgan