Kontent qismiga oʻtish

Optimistik

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Optimistik
Joylashuv Ukraina, Ternopil
Uzunligi 267 km
Kashf etilishi 1966–yil
Geologiyasi Gips
Gʻor ustidagi manzara

Optimistik (ukraincha: Оптимістична) — Ukrainaning Ternopil viloyati Chortoq tumani, Korolevka qishlogʻidagi karst gʻori[1]. Dunyodagi eng uzun gipsli gʻor, dunyodagi beshinchi eng uzun gʻor. Shu vaqtgacha aniqlangan uzunligi taxminan 267 km. Toʻliq oʻrganilmagan. Gʻordan Ternopilgacha boʻlgan masofa 115 km.

Xarakteri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gʻor 1966-yilda ochilgan. Bugungi kunga qadar xaritalangan parchalarning umumiy uzunligi taxminan 267 km. Oʻtish joylari taxminan 80 m chuqurlikda joylashgan. Gʻor loy bilan qattiq berkilgab. Gʻor ichida stalaktitlar, heliktitlar va boshqa sinter formasyonları mavjud.

Kashfiyot tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gʻorlarga boy Podoliya tadqiqotchilarni doimo oʻziga jalb qilib kelgan. 1965-yilda yangi tashkil etilgan "Cyclops" klubining speleologlari Korolevka qishlogʻi yaqinidagi Vetrovaya gʻorida topografik tekshiruv oʻtkazdilar. Oʻsha paytda Ternopil viloyatining Borshchevskiy tumanida, mahalliy bolalar yaqin atrofdagi yer osti oqimini koʻrsatdilar. Tadqiqotchilar qazish ishlarini olib borishga muvaffaq boʻlmadilar, lekin bir yil oʻtib, 1966-yil 8-mayda qaytib kelishdi. Aleksey Solar va Miron Savchin oʻtgan yili ularning yoʻlini toʻsib qoʻygan loy sifon orqasiga kirib, gʻorning 400 metrga yaqin qismini koʻzdan kechirdilar. Dastlab gʻorning uzunligi kamida 3 kilometr deb taxmin qilingan, keyingi izlanishlari uni butun Sovet Ittifoqidagi eng uzun gʻorga aylantirdi. Gʻor optimistik deb nomlangan, tadqiqotchilar Lvov aholisini „optimistlar“ deb atashgan.

Oʻshandan beri 200 dan ortiq ekspeditsiya amalga oshirildi. Gʻorni tadqiq qilishda Bolgariya, Polsha, Rossiya speleoglari qatnashdi.

Gʻor oʻrganilgach, yangi yer osti tayanch lagerlariga ehtiyoj paydo boʻldi. 2008-yil holatiga koʻra, ularning soni 15 tani tashkil etadi. Gʻorning perimetri boʻylab eng chuqurda joylashgan yer osti lagerlaridan biri boʻlgan „Oazis“dir: lagerning oʻzida toza suv ombori, uni chiqarish uchun nasos, ellik kishilik yotoqxonalar va yangi oshxona anjomlari bor.

Yozuvlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bu dunyodagi eng uzun gipsli gʻor va dunyodagi beshinchi eng uzun gʻor[2].
  • Bu yerda topilgan heliktitlarning mavjudligi ular faqat ohaktosh gʻorlarida paydo boʻlishi mumkinligi haqidagi nazariyalarni yoʻqqa chiqardi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Пещера «Оптимистическая»“ (ru). Походушки. 2012-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 7-oktyabr.
  2. „Worlds longest caves. Compiled by: Bob Gulden“. 2021-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 24-yanvar.