Nizom Nurjonov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nizom Habibullayevich
Tavalludi 1932-yil 18-dekabr
Buxoro Oʻzbekiston SSR SSSR
Vafoti 2017-yil 18-mart
Dushanbe Tojikiston
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Tojikiston bayrogʻi Tojikiston
Millati tojik
Taʼlimi S.Ayniy nomidagi Tojikiston davlat pedagogika universiteti

Nizom Habibullayevich[1] — (1923-yil 18-dekabr, Buxoro2017-yil 18-mart, Dushanbe[2]) — sovet va tojik etnografi, teatrshunos, balet tanqidchisi, oʻqituvchi. Sanʼat fanlari doktori (1968), professor (1973), Tojikiston SSRda xizmat koʻrsatgan artist (1974).

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nizom Habibullayevich 1923-yil 18-dekabrda ishchilar oilasida tugʻilgan[1][3][4]. 1931-yilda oila Buxorodan Stalinobodga ko‘chib o‘tdi[1]. Bu yerda u boshlangʻich maktabning uchta sinfini tamomlagan. 1935-yildan pedagogika texnikumida, 1939—1941-yillarda Stalinobod oʻqituvchilar institutida oʻqigan, soʻngra Regar tumani qishloq maktabida 1939—1941-yillarda Stalinobod oʻqituvchilar institutida soʻngra tojik va oʻzbek tili va adabiyoti oʻqituvchisi boʻlib ishlagan.

Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi. 1942-yilning yozida Qizil Armiya safiga chaqirilib, Voronej aloqa bilim yurtiga (Samarqandga evakuatsiya qilingan) o‘qishga yuboriladi. Moskva va Yalta shaharlarini himoya qilishda qatnashgan.

1945-yil oktyabr oyida u demobilizatsiya qilindi; Regar tumanidagi oʻrta maktabda oʻqituvchi, 1946—1947-yillarda Stalinobod shahridagi 3-son oʻrta maktabda tojik va oʻzbek tillari va adabiyoti oʻqituvchisi boʻlib ishlagan. Shu bilan birga, 1947-yilda Stalinobod pedagogika institutining adabiyot fakultetini tamomlagan[3][4][5]. 1948-yilda u KPSS safiga kirdi[5].

1947-yildan — SSSR Fanlar akademiyasi Tojikiston filiali Tarix, til va adabiyot instituti etnografiya ixtisosligi aspiranti; M. S. Andreev rahbarligida Varzobda etnografiya va folklorga oid materiallar toʻplagan. 1949-yilda M. S. Andreevning fojiali vafotidan keyin u SSSR Fanlar akademiyasining Etnografiya institutiga ishga yuborildi. Mikluxo-Maklay, u yerda 1951-yilda tojik etnografi N. A. Kislyakov rahbarligida aspiranturani tamomlagan[5].

1951—1952-yillarda Tojikiston SSR Fanlar akademiyasi tarix, arxeologiya va etnografiya instituti kichik ilmiy xodimi. 1952–1953-yillarda Stalinobod pedagogika institutining tojik tili va adabiyoti kafedrasida dars bergan.

1953-yilda Tojikiston SSR Fanlar Akademiyasi tarix, arxeologiya va etnografiya instituti qoshida san’atshunoslik sektorini tashkil etish tashabbusi bilan chiqdi[6] va 1953—1955 va 1957—1988-yillarda unga rahbarlik qildi. Lenin nomidagi Tojikiston institutida (1963-yildan)[5], 1967—1973-yillarda T. G. Shevchenko nomidagi Dushanbe pedagogika instituti aktyorlik fakultetida jahon teatri tarixi boʻyicha („Sanʼat tarixi“, „Jahon teatri tarixi“ maxsus kurslarini ham olib borgan), 1973—1985 va 1990—199-yillarda M. Tursunzoda nomidagi Tojikiston davlat sanʼat institutida dars bergan[6].

SSSR Yozuvchilari Ittifoqi aʼzosi (1961), Tojikiston teatr arboblari ittifoqi aʼzosi (1976—1981-yillar); Sovet madaniyat jamgʻarmasi boshqaruvi aʼzosi (1988—1991); UNECSO huzuridagi Xalqaro xalq ijodiyoti tashkiloti aʼzosi[6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 Рахимов С.
  2. „Ушёл из жизни известный в Таджикистане искусствовед“. Радио «Озоди» (2017-yil 19-mart). — Таджикистан. 2017-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 19-mart.
  3. 3,0 3,1 БСЭ. — 3-е изд.
  4. 4,0 4,1 Большая Советская Энциклопедия.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Театральная энциклопедия 1967.
  6. 6,0 6,1 6,2 Кабилова Б., Додхудоева Л., Хасанова М. 2014.