Nemat Sadat

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nemat Sadat holding a handmade poster which says, „I am… gay, an Afghan native, an American citizen, an Ex-Muslim man, and the Father of All Love Bombs“
Neʼmat Sadat Vashingtonda (2017-yil, 11-iyun) Milliy iftixor marshida (birlik va gʻurur uchun tenglik marshi deb ham ataladi). Foto: Elvert Barnes / CC-BY-SA-2.0.

Neʼmat Sadot (forscha: نعمت سادات) — afgʻon-amerikalik jurnalist, yozuvchi, inson huquqlari faoli va Afgʻonistondagi Amerika universitetining sobiq siyosatshunoslik yoʻnalishi professori[1]. oʻzining "Gilam toʻquvchisi" debyut romani va LGBTQIA+ huquqlari uchun kampaniyasi faoliyati bilan tanilgan, xususan musulmon dunyosida gomoseksualizmga nisbatan ijtimoiy va madaniy islomiy munosabat haqida bir qancha fikirlar bildiradi[1][2][3] Sadat gey sifatida ochiq ravishda eʼlon qilgan va Afgʻonistonda LGBTQIA+ huquqlari, gender erkinligi va jinsiy erkinlik uchun kampaniya olib borgan birinchi afgʻonlardan biridir[1][2].

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yilda Afgʻonistondagi Amerika universitetida siyosatshunoslik boʻyicha dotsent lavozimini egallagan Sadat Kobulga qaytib keldi[4]. Universitetda ishlagan vaqtida u Afgʻonistonda LGBTQIA+ huquqlari uchun ochiq kampaniyani amalga oshirish uchun yashirin harakatni safarbar qilish uchun ijtimoiy tarmoqlardan foydalangan[1][5].

2013-yil iyul oyida uning jamoatchilik bilan aloqalari Afgʻoniston hukumati eʼtiboriga tushdi, u uning faoliyati mamlakatda islom diniga putur yetkazayotganini va uni milliy xavfsizlikka tahdid deb hisoblaganini daʼvo qildi[6]. Sadat AUAFdagi lavozimidan boʻshatilganligi uchun u Afgʻonistonni tark etib, New-York shahriga joylashdi[7].

2013-yil avgust oyida Neʼmat Sadat oʻzining jinsiy orientatsiyasini oshkora eʼlon qilib, gey sifatida chiqqan birinchi Afgʻonistonlik boʻldi[2]. Neʼmatning soʻzlariga koʻra, u bir necha marta oʻlim bilan tahdid qilingan, shu sababli Afgʻoniston mullalari tomonidan unga nisbatan fatvo chiqarilgan[8]. Oʻsha yilning oktyabr oyida Sadat afgʻon matbuotida keng tarqalgan dushmanlikning ikkinchi toʻlqiniga duch keldi[4]. 2013-yil noyabr oyida The Guardian gazetasiga bergan intervyusida LGBT faolligini izohlar ekan, Sadat shunday dedi: " Men qurbonlik qilyapman, lekin afgʻon yoshlari menga qarashlarini va afgʻon, musulmon va geylar borligini koʻrishlarini xohlayman. Bu ularga umid baxsh etadi[9].

2016-yil iyun oyida Orlandodagi tungi klubda sodir boʻlgan otishmadan soʻng Neʼmat Sadat oʻzining shahvoniyligi jihatidan kelib orientatsiyasini ochiqlash uchun qiyinchiliklarga duch kelgan AQShda yashovchi, gey sobiq musulmon sifatidagi nuqtai nazarini bildirdi. U bir nechta telekoʻrsatuvlar qildi, jumladan, CNN telekanali Kristian Amanpur[10], Amara Walker va Don Limon, shuningdek, NBC News uchun intervyu berdi[11][12][13].

Shuningdek, 2016-yilda Sadat BBCning Afgʻonistondagi LGBTQIA+ hamjamiyatiga oid kengaytirilgan yangiliklar dasturida[14] ishtirok etdi, shuningdek, BBC pushtu tilida islom va gomoseksuallik haqidagi munozarada qatnashdi[15].

Sadat 2017-yilda Vashingtonda boʻlib oʻtgan Milliy iftixor marshida ishtirok etdi, Washington Blade[16] muqovasida paydo boʻldi va NPR uchun intervyu berdi[17].

Afgʻoniston hukumati 2021-yil avgustida Kobulning qulashi natijasida Tolibonga qulaganidan soʻng, Sadat Tolibon hukmronligi ostida gey erkaklar duch keladigan toʻgʻridan-toʻgʻri tahdid haqida ogohlantirdi. U xalqaro hamjamiyatni zaif aholini evakuatsiya qilishni tezlashtirishga chaqirdi va Tolibonni natsistlarga qiyosladi[18].

Jurnalistik faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sadat koʻplab nashrlarda, jumladan Jorjtaun xalqaro aloqalar jurnali va Out jurnalida maqola va maqolalarni nashr etgan[19]. Afgʻonistondagi Amerika universitetida lavozimni qabul qilishdan oldin, shuningdek, ABC News Nightline, CNN Farid Zakaria GPS va BMT Chronicle uchun kontent yaratgan[20][21].

Nashri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Penguin Random House India 2019-yilda Sadatning birinchi kitobi „Gilam toʻquvchisi“ni nashr ettirdi[22] Kitob 1970—1980-yillarda Afgʻonistonda boʻlib, Afgʻonistonning oltin jannat davri va notinch oʻtish davrida oʻzining bolalikdagi erkak doʻsti Mayxon bilan taqiqlangan muhabbatga tushib qolgan afgʻon yigiti Kanishka Nurzoda haqida hikoya qiladi. Fuqarolar urushi[23].

Havola[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Afgʻonistondagi LGBT huquqlari

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Judem, Emily. „Afghanistan's 'coming out' for LGBT rights can pave the road to peace“. Pri.org (2014-yil 30-aprel). 2016-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 20-avgust.
  2. 2,0 2,1 2,2 „Meet Afghanistan's first openly gay activist and author, Nemat Sadat“ (en-IN). Vogue magazine. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  3. George, Sarahbeth. „Nemat Sadat: 'I too would like to go back to Afghanistan and not be stoned for being gay'“ (en). National Herald (2019-yil 7-iyul). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  4. 4,0 4,1 „As Russia Runs For the Closet, Afghanistan Comes Out“ (en). www.out.com (2014-yil 21-fevral). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  5. Rangnekar, Sharif D.. „Nemat Sadat: Gay, Muslim, Afghan, immigrant“ (en-IN). The Hindu (2019-yil 3-avgust). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  6. „Despite Death Threats A Gay Leader Emerges In Afghanistan“. www.corcoranproductions.com. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  7. „As Russia Runs For the Closet, Afghanistan Comes Out“ (en). www.out.com (2014-yil 21-fevral). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  8. „Afghan-American writer Nemat Sadat on weaving a gay love story, living in a homeless shelter in the US and why he feels at home in India“ (en). The Indian Express (2019-yil 1-iyul). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  9. „Over the rainbow: what is it like to be gay around the world? | World news“. The Guardian (2015-yil 26-dekabr). 2015-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  10. „Afghan gay rights activist: 'Minority within a minority'“. CNN. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  11. Craig, Tim. „After Orlando attack, prevailing view is there are 'not any gays' in Afghanistan“. Washington Post (2016-yil 14-iyun). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  12. „Why Death Is Easier Than Coming Out for Some Gay Muslims“ (en). NBC News. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  13. „CNN.com - Transcripts“. edition.cnn.com. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  14. „Afghanistan LGBT community living under threat of death“. BBC News (2016-yil 7-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  15. „فکرلارې: شریعت او افغاني ټولنه د همجنس خوښوونکو په اړه څه نظر لري؟“ (ps). BBC News پښتو (2016-yil 8-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  16. „Washington Blade - June 16, 2017“ (en). Issuu. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  17. „D.C. Equality March Makes Pride Political“ (en). NPR.org. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  18. Zitser, Joshua; Shoaib, Alia. „Men from Afghanistan's secret gay community say they are living through a 'nightmare' and fear that the Taliban will execute them at any moment“. Yahoo! News (2021-yil 21-avgust). Qaraldi: 2021-yil 21-avgust.
  19. „Blood Sport Returns to Afghanistan by Nemat Sadat“. Georgetown Journal of International Affairs. 2020-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  20. „Nemat Sadat: What It's Like To Be Gay & An Afghan“ (en-IN). IndiaTimes (2019-yil 25-iyun). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  21. Chatterjee, Amal. „MSt almunus Nemat Sadat's novel "The Carpet Weaver " to be published by Penguin Random House, June 2019“. conted.ox.ac.uk (2018-yil 16-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 25-oktyabr.
  22. „Nemat Sadat's debut novel is an ode to beauty and hope, even in dark times“ (en). The Indian Express (2019-yil 20-iyul). Qaraldi: 2021-yil 20-fevral.
  23. Roy, Catherine Rhea. „The Carpet Weaver: On coming of age in Kabul“ (en). The Hindu Business Line. Qaraldi: 2021-yil 20-fevral.