Napoli (futbol klubi)

	{{{nomi}}}
Toʻliq nomi	Società Sportiva Calcio Napoli
Laqabi	Azzurri,; Partenopei
Asos solingan	1-avgust 1926
Stadion	Stadio San Paolo, Neapol
Stadion hajmi	60240
Rahbari	ITA Aurelio De Laurentiis
Murabbiyi	ITA Maurizio Sarri
Musobaqasi
2014–15

Napoli — Neapol sharafini himoya qiluvchi Italiya futbol klubi.

Società Sportiva Calcio Napoli, odatda "Napoli" ([ˈnaːpoli] deb talaffuz qilinadi) - Italiyaning professional futbol klubi, Kampaniyaning Neapol shahrida joylashgan bo'lib, Italiya futbolining eng yuqori pog'onasi bo'lgan A Seriyada o'ynaydi. «Napoli» ikki marta A Seriya, olti marta Italiya kubogi, ikki marta Italiya Superkubogi va bir marta UEFA kubogini qo'lga kiritgan.

"Napoli"ning Italiya futbol ligasi tarkibidagi A Seriyaning birinchi mavsumidan beri (1929/30) o'yini.

Klub 1926 yilda AQShning Internazionale Napoli va Neapol futbol klubining birlashishi natijasida Associazione Calcio Napoli nomi bilan tashkil etilgan. "Napoli" o'zining dastlabki yillarida nisbatan kam muvaffaqiyatga erishdi, 1962 yilda bir marta Italiya kubogini qo'lga kiritdi. "Napoli" 1980-yillarda, Diego Maradonani qo'lga kiritgandan so'ng muvaffaqiyatlar ortdi. Neapoldagi faoliyati davomida Maradona jamoaga bir nechta sovrinlarni yutishda yordam berdi, bu esa klubning 10-raqamli libosini tark etishiga olib keldi. Bu davrda "Napoli" 1987 va 1990 yillarda o'zining yagona chempionlik unvonini qo'lga kiritdi. Ammo uning ketishidan so'ng "Napoli" moliyaviy jihatdan qiynaldi va 2004 yilda kino prodyuseri Aurelio De Laurentis tomonidan qayta asos solinganidan oldin bir necha marta tushib ketish va bankrotlikka uchradi. Uning rahbarligi ostida klub barqarorlashdi, bu esa 2012, 2014 va 2020-yilgi Italiya kubogi g'olibligini qo'lga kiritib, maydondagi muvaffaqiyatlarni yangilashga olib keldi.

Tomoshabinlar soni bo'yicha "Napoli" Italiyada to'rtinchi eng katta muxlislarga ega va 2017-18 yilgi mavsumda 182 million dollar daromad bilan A Seriyada beshinchi eng ko'p daromad keltiruvchi futbol klubi bo'ldi. 2018 yilda Forbes 379 million dollar bilan Italiyadagi eng qimmat klublar orasida beshinchi o'rinni egalladi. "Napoli" ham Yevropa klublari assotsiatsiyasining assotsiatsiyalangan a'zolaridan biri hisoblanadi.

1959 yildan beri klub uy o'yinlarini Diego Armando Maradona stadionida o'tkazadi va uyda an'anaga ko'ra ko'k rangli ko'ylaklar va oq shortilar kiyishadi. «Napoli» «Roma», «Yuventus» va «Palermo» bilan raqobatlashadi. Klub madhiyasi neapolitan tilidagi eng mashhur qo'shiqlardan biri bo'lgan "O surdato 'nnammurato" dir.

Diego Maradona vafot etgach, "Napoli" o'z uyi nomini "Stadio Diego Armando Maradona" deb o'zgartirdi.

Tarix

Qo'shimcha ma'lumot: S.S.C. tarixi. Napoli

Kelib chiqishi

Birinchi tegishli Neapolitan klubi 1905 yilda ingliz dengizchisi Uilyam Pots va uning hamkori Hektor M. Bayon tomonidan Neapol Foot-Ball & Cricket Club sifatida tashkil etilgan. Konforti, Katterina va Amedeo Salsi kabi neapolitanliklar ham ishtirok etishdi, ularning ikkinchisi klubning birinchi prezidenti edi. Klubning asl to'plami osmon ko'k va to'q ko'k rangli chiziqli ko'ylak, qora shortilar edi. Neapolning birinchi o'yini Uilyam Makferson, Mishel Skafoglio va Léon Chaudoirning gollari evaziga Arabik kemasining ingliz ekipajiga qarshi 3:2 hisobida g'alaba qozondi.

Dastlabki paytlarda Italiya futbol chempionati faqat shimoliy klublar bilan cheklangan edi, shuning uchun janubiy klublar dengizchilarga qarshi yoki Tomas Liptonning Lipton Challenge Cup kabi kuboklarda raqobatlashdi. Kubokda Neapol va Palermo FBC Neapol o'rtasidagi bahsda uchta finalda g'alaba qozondi. Klubdagi xorijlik kontingent 1912-yilda, 1912–13-yilgi Italiya chempionatida ikkala klubning debyuti vaqtida “Internazionale Napoli”ni tashkil qilish uchun ajralib chiqdi. 1922-yilda ikki raqib klub moliyaviy bosim ostida, FBC Internaples deb qisqartirilgan Foot-Ball Club Internazionale-Neapol sifatida birlashdi.

Associazion Calcio Napolining tug'ilishi

O'rtada Attila Sallustro, 1927 yilda "Napoli" jamoadoshlari bilan

Giorgio Ascarelli prezidentligi ostida Internapolis 1926 yil 25 avgustda o'z nomini Associazione Calcio Napoli deb o'zgartirdi. Noto'g'ri boshlanganidan so'ng, butun chempionatda yagona ochko bilan "Napoli" Italiya futbol federatsiyasi ("FIGC") tomonidan A Seriyaning peshqadam divizioniga qayta qabul qilindi va qisman yaxshilanishni boshladi. Paragvayda tug'ilgan Attila Sallustro, muxlislar uchun birinchi to'liq qahramon bo'lgan. U qobiliyatli gol muallifi edi va oxir-oqibat "Napoli" uchun barcha vaqtlardagi gollar rekordini o'rnatdi, keyinchalik bu rekordni Diego Maradona va Marek Hamshik kabi futbolchilar ortda qoldirdi.

"Napoli" 1959 yilda yangi "San-Paolo" stadioniga ko'chib o'tdi va u erda o'sha vaqtdan beri o'ynamoqda.

“Napoli” A Seriya davriga Uilyam Garbutt boshqaruvida kirdi. Garbuttning olti yillik faoliyati davomida klub keskin o'zgarib, ko'pincha jadvalning birinchi yarmida o'rin olgan.Bunga 1932–33 va 1933–34 mavsumlarida Antonio Vojak, Arnaldo Sentimenti va Karlo Buskaglia kabi taniqli shaxslar qoʻshilgan holda ikkita uchinchi oʻrinni qoʻlga kiritish kiradi. Biroq, Ikkinchi jahon urushigacha bo'lgan yillarda "Napoli" tanazzulga yuz tutdi, faqat 1939–40 yillarda o'rtacha gol bo'yicha quyi ligaga tushib qolishdan omon qoldi.

1942 yil oxirida "Napoli" qiyin kechgan kurashda mag'lub bo'ldi va B Seriyaga tushib ketdi. Ular Giorgio Ascarelli stadionidan Arturo Collana Stadioniga ko'chib o'tdilar va urush oxirigacha B seriyada qolishdi. O'yin davom etganda, "Napoli" A Seriyada qatnashish huquqini qo'lga kiritdi, ammo poraxo'rlik mojarosi uchun ikki mavsumdan so'ng quyi ligaga tushib ketdi. Klub 1950-yillarning boshida yuqori darajadagi futbolni ta'minlash uchun orqaga qaytdi. "Napoli" 1959 yilda o'zining yangi uy stadioni "San-Paolo"ga ko'chib o'tdi. Bu davrda yuqori va past darajadagi tartibsiz liga shakliga, jumladan, keyingi ligaga tushib ketish va yuqoriga ko'tarilishiga qaramay, "Napoli" 1962 yilda SPALni mag'lub etib, Italiya kubogini ko'targanida bir oz kubokda muvaffaqiyatga erishdi. Gollari Janni Korelli va Perluidji Ronzon tomonidan. Ularning to'rtinchi ligaga tushishi keyingi mavsumdagi bayramlarni qisqartirdi.

Rekordlar va statistika

Asosiy maqola: S.S.C. ro'yxati. "Napoli" rekordlari va statistikasi

Asosiy maqola: S.S.C. ro'yxati. "Napoli" futbolchilari

Marek Gamshik - "Napoli" rekordchisi.

Marek Gamshik "Napoli"ning rasmiy ko'rinish bo'yicha rekordiga ega bo'lib, 520 ta o'ynadi. U 2007 yildan 2019 yilgacha bo'lgan 12 yil davomida 408 ta o'yinda maydonga tushish bo'yicha ham rekordchi hisoblanadi.

"Napoli" tarixidagi eng ko'p gol muallifi Dris Mertens bo'lib, 148 ta gol.

Diego Maradona 1987-1988 yilgi mavsumda Italiyada Kapokanonyer nomi bilan mashhur bo'lgan A Seriya mavsumini 15 gol bilan liganing eng yaxshi to'purari sifatida yakunladi.Bu yutuq 2012-13-yilda Edinson Kavani va 2015-16-yilda Gonsalo Iguain tomonidan qayd etilgan.

Ligada eng ko'p gol urish bo'yicha rekord (shuningdek, Nasionale divizioni turnirlari) 106 gol bilan Attila Sallustroga tegishli , A Seriyada esa eng ko'p gol urgan Dris Mertens 103 gol bilan. Bir liga mavsumida eng ko'p gol urish bo'yicha rekord Gonsalo Iguainga tegishli bo'lib, 2015-16 yilgi mavsumda A Seriyada 36 ta gol urgan.

“Napoli” tarixidagi eng yirik g‘alaba A Seriyaning 1955–56 yilgi mavsumida “Pro Patria”ga qarshi 8:1 hisobida qayd etilgan. «Napoli»ning chempionatdagi eng og'ir mag'lubiyati 1927–28 yilgi mavsumda bo'ldi, o'shanda bo'lajak chempion «Torino» ularni 11:0 hisobida mag'lub etgan.

2016-yilning 26-iyulida Gonsalo Iguain 90 million yevro evaziga “Yuventus”ga qo‘shilganidan so‘ng, barcha vaqtlardagi uchinchi va italyan klublari tarixidagi eng yuqori transferga aylandi.

2020-yil 31-iyul kuni “Napoli” “Lill”dan Viktor Osimhenni 70 million yevro evaziga sotib olganini tasdiqladi va bu “Napoli”ning eng qimmat transferiga aylandi.

Liga tarixi

1926–1929 Nasionale divizioni (1-darajali)
1929–1942 A Seriya (1-daraja)
1942–1943 yillar B seriya (2-darajali)
1943–1946. Konkurslar yoʻq (Ikkinchi jahon urushi)
1946–1948 A Seriya (1-bosqich)
1948–1950 yillar B seriya (2-bosqich) – Chempionlar: 1950
1950–1961 A Seriya (1-bosqich)
1961–1962 yillar B seriya (2-bosqich)
1962–1963 A Seriya (1-bosqich)
1963–1965 yillar B seriya (2-bosqich)
1965–1998 yillar A Seriya (1-bosqich) – Chempionlar: 1987, 1990
1998–2000 B seriya (2-bosqich)
2000–2001 A Seriya (1-bosqich)
2001–2004 B seriya (2-bosqich)
2004–2006 C1 Seriya (3-bosqich) – Chempionlar: 2006
2006–2007 B seriya (2-bosqich)
2007-hozirgi A Seriya (1-bosqich)

Yutuqlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Italiya chempioni: 1987, 1990
Italiya vitse-chempioni: 1968, 1975, 1988, 1989, 2013
Italiya kubogisohibi: 1962, 1976, 1987, 2012, 2014
Italiya kubogi finalchisi: 1972, 1978, 1989, 1997
Italiya superkubogisohibi: 1990, 2014
Italiya superkubogi finalchisi: 2012
UEFA kubogisohibi: 1989

Oʻyingoh[tahrir | manbasini tahrirlash]

Stadio Militare dell'Arenaccia (1926-1929)
Stadio Giorgio Ascarelli (1930-1933; 1934-1942)
Stadio Arturo Collana (1929-1930; 1933-1934; 1942-1943; 1946-1959)
Stadio San Paolo (1959-)

Tarkibi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2015/2016 mavsum tarkibi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ma'lumotlar 2015 yil 1-sentabrga tegishli

№		Amplua	Futbolchi
1	BRA	DR	Rafael
2	ALB	HM	Elseid Hysaj
3	CRO	HM	Ivan Strinić
4	BRA	HM	Henrique
5	BRA	YH	Allan
6	ITA	YH	Mirko Valdifiori
7	ESP	HJ	José Callejón
8	ITA	YH	Jorginho
9	ARG	HJ	Gonzalo Higuaín
11	ITA	HM	Christian Maggio (vitse-sardor)
14	BEL	HJ	Dries Mertens
16	NED	YH	Jonathan de Guzmán
17	SVK	YH	Marek Hamšík (sardor)

№		Amplua	Futbolchi
19	ESP	YH	David López
20	ITA	YH	Jacopo Dezi
21	ROM	HM	Vlad Chiricheș
22	BRA	DR	Gabriel
23	ITA	HJ	Manolo Gabbiadini
24	ITA	HJ	Lorenzo Insigne
25	ESP	DR	Pepe Reina
26	SEN	HM	Kalidou Koulibaly
31	ALG	HM	Faouzi Ghoulam
33	ESP	HM	Raúl Albiol
77	MAR	YH	Omar El Kaddouri
94	ENG	YH	Nathaniel Chalobah
96	ITA	HM	Sebastiano Luperto