Misrda jinoyat
Misrda jinoyatchilik oʻrtacha darajada, ammo baribir turli shakllarda sodir boʻladi[1]. Jinoyat shakllariga giyohvand moddalar savdosi, pul yuvish, firibgarlik, korrupsiya, qora bozor va boshqalar kiradi.
Hozirgi jinoyatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Anvar al-Sadat va Husni Muborak Misr prezident boʻlgan paytda kontrabanda, qora bozor va boshqa iqtisodiy jinoyatlar oʻzlashtirish, soliq toʻlashdan boʻyin tovlash, pul toʻlash va poraxoʻrlik kabilar koʻpaydi[2]. 2015-yilda Misrdagi sayyohlik joylarida, jumladan Giza piramidalari hududlarida jinsiy zoʻravonlik haqidagi xabarlar juda koʻpaydi. Qoʻshma Shtatlar Qohiraga terrorchilik faoliyati uchun muhim joy sifatida kirishi sababli terrorizm tahdidlari ham paydo boʻladi.
Jinoyat turlari boʻyicha
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kichik jinoyat
[tahrir | manbasini tahrirlash]1980-yillarda mayda jinoyatchilik Misrda muhim muammo boʻlgan, biroq oʻshandan beri kamayib bormoqda[2]. Federal Jinoyat tadqiqotlari boʻlimi maʼlumotlariga koʻra 1988-yilda Qohirada avtotransport oʻgʻirligi, ayollar va oʻsmirlar jinoyati va odam oʻgʻirlash holatlari koʻpaygan. Qohira xavfsizlik boʻyicha direktor 1989-yilda bergan intervyusida yomon iqtisodiy sharoit, yuqori ishsizlik, aholi sonining oʻsishi va ijtimoiy normalardagi oʻzgarishlarni jinoyatchilik darajasining oshishi sabablari sifatida taʼriflagan. Bank talon-tarojlari, guruh zoʻravonliklari va boshqa zoʻravon jinoyatlar kamroq tarqalgan.
Korrupsiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sadat davlat amaldorlari oʻrtasidagi korrupsiyani tekshirish uchun komissiyalar tuzdi. Muborak korruptsiyani yoʻqota olmagani uchun koʻplab vazirlar mahkamasi aʼzolarini almashtirdi. Bunday chora-tadbirlarga qaramay, iqtisodiy jinoyatlar keng tarqalishda davom etdi.
Huquqni muhofaza qilish organlari xavfli darajada korrupsiyaga uchragani, buning natijasida taksi haydovchilari bilan aloqadorlik evaziga yoʻl harakati qoidalarini buzganligi xabar qilingan.
Jinsiy zoʻravonlik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Misrda zo‘rlash eng keng tarqalgan jinoyatlardan biridir[3]. Misr Ayollar Huquqlari Markazi (ECWR) bu muammoni „ijtimoiy saraton“ deb atadi va kiyinish holati umuman to‘xtatuvchi omil emasligini taklif qiladi. ECWR 2008-yilda soʻrov oʻtkazdi, unda misrlik ayollarning 83 foizi va Misrdagi chet ellik ayollarning 98 foizi bir vaqtlar jinsiy zoʻravonlikka duchor boʻlgan va atigi 12 foizi bunday muammo haqida shikoyat qilish uchun politsiyaga murojaat qilganini tan olgan[4].
Ommaviy zoʻrlashlar festivallar va Misr noroziliklari paytida amalga oshirilgan. Bu paytda ayollar va ayol jurnalistlarni ommaviy zoʻrlashlarni oʻz ichiga oladi[5].
Giyohvand moddalar savdosi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Giyohvand moddalar savdosi muammo hisoblanadi. Misr nasha, geroin va afyun uchun Yevropa, Isroildan Shimoliy Afrikaga oʻtish yoʻli hisoblanadi[6].
Odam savdosi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Misr Sharqiy Yevropadan Isroilga tijorat jinsiy ekspluatatsiyasi uchun sotilgan ayollar uchun tranzit mamlakat boʻlib xizmat qiladi[6]. Sahroi Kabirdan janubiy Afrika va Osiyodagi mamlakatlardan erkaklar va ayollar mehnat uchun Sinay choʻli orqali Isroil va Yevropaga olib ketiladi. Qishloq joylardan koʻplab misrlik bolalar uy xizmatchisi yoki qishloq xoʻjaligi sanoatida ishchi sifatida Misrning boshqa hududlariga sotiladi.
Terrorizm va diniy zoʻravonlik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Misr diniy zoʻravonlik va terrorizmdan aziyat chekadi, sayyohlar va diniy ozchiliklar nisbatan kamdan-kam hujumga uchraydi. Luksor qirgʻini (1997), 2004-yil Sinay portlashlari, 2005-yil Qohira va Sharm ash-Shayxdagi hujumlar, 2006-yil Dahab portlashlari va 2011-yil Iskandariya portlashlari misol boʻla oladi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Consular Information Sheet: Egypt“. 2013-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-iyun. Bureau of Consular Affairs
- ↑ 2,0 2,1 Incidence of Crime Federal Research Division, Library of Congress
- ↑ „Egyptian woman goes public about alleged police rape in rare TV interview“. Associated Press (2010-yil 6-avgust). Qaraldi: 2013-yil 12-sentyabr.
- ↑ „Egyptian jailed three years for groping“ (2008-yil 21-oktyabr). 2017-yil 27-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-dekabr.
- ↑ „Dutch female reporter gang-raped by 5 men in violent Egyptian protests“. NY Post (2013-yil 2-iyul). Qaraldi: 2013-yil 12-sentyabr.
- ↑ 6,0 6,1 „CIA World Factbook - Egypt“. CIA World Factbook.