Usmon Nosir: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Uzgen bot (munozara | hissa)
k Robot: Changing Category:O`zbekiston: Shoir va Yozuvchilar
Uzgen (munozara | hissa)
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1: Qator 1:
{{oʻzbek adabiyoti|bosqich_7=yorit}}
Usmon Nosir
(1912 - 1944)
20 asr o`zbek she'riyatiga chaqmoqdek kirib kelgan va yashindek qisqa ijodiy umr kechirgan talantli shoir Usmon Nosir 1912 yilning 13 noyabrida Namanganda tug`ildi. Otasidan etim qolgan Usmon Nosir Qo`qondagi bolalar uyida tarbiyalanadi. Iste'dodli o`spirin u yerda rus va jahon adabiyotining sara namunalari bilan tanishadi. Internatni bitirgach, 1931 yildan Samarqanddagi O`zbekiston davlat universiteti(O`zDU)ning filologiya fakultetida o`qidi.


'''Usmon Nosir''' (1912—1944) 20 asr oʻzbek sheʼriyatiga chaqmoqdek kirib kelgan va yashindek qisqa ijodiy umr kechirgan talantli shoir Usmon Nosir 1912 yilning 13 noyabrida Namanganda tugʻildi. Otasidan etim qolgan Usmon Nosir Qoʻqondagi bolalar uyida tarbiyalanadi. Isteʼdodli oʻspirin u yerda rus va jahon adabiyotining sara namunalari bilan tanishadi. Internatni bitirgach, 1931 yildan [[Samarqand]]dagi Oʻzbekiston davlat universiteti(OʻzDU)ning filologiya fakultetida oʻqidi.
Bolaligidan she'rlar yoza boshlagan Usmon Nosir badiiy ijod bilan bor-yo`g`i o`n besh yilgina, ya'ni qamoqqa olinguncha astoydil shug`ullandi. Shu fursatda o`zining qanchalik nodir iste'dodiga ega ekanligini yaqqol ko`rsatdi. Yosh shoirning [[Quyosh bilan suhbat]] (1932), [[Safarbar satrlar]] (1932), [[Traktorobod]] (1934), [[Yurak]] (1935), [[Mehrim]] (1935) kabi she'riy to`plamlari hamda [[Norbo`ta]] (1932) va [[Naxshon]] (1935) dostonlari bosildi. Usmon Nosir 1937 yilning 14 iyulida [[xalq dushmani]] sifatida qamoqqa olindi va Toshkent, Magadan, Kemerovo turmalarida yotdi. Qamoqda inson bolasi chidashi mumkin bo`lmaydigan qiynoqlarga duchor bo`lgan shoir 1944 yilda Kemerovoda halok bo`ldi.


Bolaligidan sheʼrlar yoza boshlagan Usmon Nosir badiiy ijod bilan bor-yoʻgʻi oʻn besh yilgina, yaʼni qamoqqa olinguncha astoydil shugʻullandi. Shu fursatda oʻzining qanchalik nodir isteʼdodiga ega ekanligini yaqqol koʻrsatdi. Yosh shoirning «[[Quyosh bilan suhbat]]» (1932), «[[Safarbar satrlar]]» (1932), «[[Traktorobod]]» (1934), «[[Yurak]]» (1935), «[[Mehrim]]» (1935) kabi sheʼriy toʻplamlari hamda «[[Norboʻta]]» (1932) va «[[Naxshon]]» (1935) dostonlari bosildi. Usmon Nosir 1937 yilning 14 iyulida «[[xalq dushmani]]» sifatida qamoqqa olindi va [[Toshkent]], Magadan, Kemerovo turmalarida yotdi. Qamoqda inson bolasi chidashi mumkin boʻlmaydigan qiynoqlarga duchor boʻlgan shoir 1944 yilda Kemerovoda halok boʻldi.
Usmon Nosir o`zbek she'riyatiga yangi ohang, yangi ruh, yangi obrazlar olib kirdi. U she'rlarida alangali tuyg`ularini jilovlamas, dilida kechayotgan tug`yonlarni susaytirmas, inson ruhiy dunyosini po`rtanalar ichida ko`rsatardi. Shoirning:


Usmon Nosir oʻzbek sheʼriyatiga yangi ohang, yangi ruh, yangi obrazlar olib kirdi. U sheʼrlarida alangali tuygʻularini jilovlamas, dilida kechayotgan tugʻyonlarni susaytirmas, inson ruhiy dunyosini poʻrtanalar ichida koʻrsatardi. Shoirning:
Tingla, erkam, o`rtog`imsan,
Ko`nglimni ochay.
Qonim she'r bo`lib oqsin-da,
Men qayta ichay.


{{she'r|Matn=
singari misralari bunga misoldir. O`zbek she'riyatida tuyg`ularni bor bo`yicha, dolg`ali ko`rsatish an'anasi yo`q edi. Milliy she'riyatimiz odob, andisha qoliplaridan chetga chiqmaslikka urinardi. Usmon Nosir ana shu qolirlarni buzishga jur'at qilgan birinchi shoir bo`ldi. Shoirning o`z tuyg`ularini:
Tingla, erkam, oʻrtogʻimsan,<br>
Koʻnglimni ochay.<br>
Qonim sheʼr boʻlib oqsin-da,<br>
Men qayta ichay.<br>
}}


singari misralari bunga misoldir. Oʻzbek sheʼriyatida tuygʻularni bor boʻyicha, dolgʻali koʻrsatish anʼanasi yoʻq edi. Milliy sheʼriyatimiz odob, andisha qoliplaridan chetga chiqmaslikka urinardi. Usmon Nosir ana shu qolirlarni buzishga jur’at qilgan birinchi shoir boʻldi. Shoirning oʻz tuygʻularini:
Sevgi! Sening shirin tilingdan
Kim o`pmagan, kim tishlamagan?
Darding yoyday tilib ko`ksidan,
Kim qalbidan qonlar to`kmagan?


{{she'r|Matn=
tarzida tasvirlashi miqyosi, ko`lami va ta'sirchanligiga ko`ra mislsiz poetik hodisa edi. Shoirning: [[Ilhomimning vaqti yo`q selday keladi, Jalloddek rahm etmay dilni tiladi, Ayondir bir kuni aylaydi xarob]] shaklidagi iqrori, ayni vaqtda, ulkan badiiy kashfiyot hamdir.
Sevgi! Sening shirin tilingdan<br>
Kim oʻpmagan, kim tishlamagan?<br>
Darding yoyday tilib koʻksidan,<br>
Kim qalbidan qonlar toʻkmagan?
}}


tarzida tasvirlashi miqyosi, koʻlami va taʼsirchanligiga koʻra mislsiz poetik hodisa edi. Shoirning: «[[Ilhomimning vaqti yoʻq selday keladi, Jalloddek rahm etmay dilni tiladi, Ayondir bir kuni aylaydi xarob]]» shaklidagi iqrori, ayni vaqtda, ulkan badiiy kashfiyot hamdir.
Usmon Nosir she'riyatiga xos eng rangin xususiyatlar uning [[Yurak]], [[Nil va Rim]], [[Monolog]], [[Nasimaga deganim]], [[Yana she'rimga]], [[Begona]], [[Yoshlik]] sigari o`nlab bitiklarida yorqin namoyon bo`lgan.


Usmon Nosir sheʼriyatiga xos eng rangin xususiyatlar uning «[[Yurak]]», «[[Nil va Rim]]», «[[Monolog]]», «[[Nasimaga deganim]]», «[[Yana she'rimga]]», «[[Begona]]», «[[Yoshlik]]» sigari oʻnlab bitiklarida yorqin namoyon boʻlgan.




Adabiyotlar:
==Adabiyotlar==
Mirvaliev S. O`zbek adiblari. –T.: [[Yozuvchi]], 2000.
* Mirvaliev S. Oʻzbek adiblari. -T.: «[[Yozuvchi]]», 2000.
Q. Yo`ldoshev, B. Qosimov. Adabiyot (7-sinf darsligi). –T.: [[O`qituvchi]]. 2000.
* Q. Yoʻldoshev, B. Qosimov. Adabiyot (7-sinf darsligi). -T.: «[[Oʻqituvchi]]». 2000.

{{wikify}}
{{pass}}{{complete}}


[[Category:Oʻzbekiston: Shoir va Yozuvchilar]]
[[Category:Oʻzbekiston: Shoir va Yozuvchilar]]

27-Avgust 2006, 22:36 dagi koʻrinishi

Andoza:Oʻzbek adabiyoti

Usmon Nosir (1912—1944) 20 asr oʻzbek sheʼriyatiga chaqmoqdek kirib kelgan va yashindek qisqa ijodiy umr kechirgan talantli shoir Usmon Nosir 1912 yilning 13 noyabrida Namanganda tugʻildi. Otasidan etim qolgan Usmon Nosir Qoʻqondagi bolalar uyida tarbiyalanadi. Isteʼdodli oʻspirin u yerda rus va jahon adabiyotining sara namunalari bilan tanishadi. Internatni bitirgach, 1931 yildan Samarqanddagi Oʻzbekiston davlat universiteti(OʻzDU)ning filologiya fakultetida oʻqidi.

Bolaligidan sheʼrlar yoza boshlagan Usmon Nosir badiiy ijod bilan bor-yoʻgʻi oʻn besh yilgina, yaʼni qamoqqa olinguncha astoydil shugʻullandi. Shu fursatda oʻzining qanchalik nodir isteʼdodiga ega ekanligini yaqqol koʻrsatdi. Yosh shoirning «Quyosh bilan suhbat» (1932), «Safarbar satrlar» (1932), «Traktorobod» (1934), «Yurak» (1935), «Mehrim» (1935) kabi sheʼriy toʻplamlari hamda «Norboʻta» (1932) va «Naxshon» (1935) dostonlari bosildi. Usmon Nosir 1937 yilning 14 iyulida «xalq dushmani» sifatida qamoqqa olindi va Toshkent, Magadan, Kemerovo turmalarida yotdi. Qamoqda inson bolasi chidashi mumkin boʻlmaydigan qiynoqlarga duchor boʻlgan shoir 1944 yilda Kemerovoda halok boʻldi.

Usmon Nosir oʻzbek sheʼriyatiga yangi ohang, yangi ruh, yangi obrazlar olib kirdi. U sheʼrlarida alangali tuygʻularini jilovlamas, dilida kechayotgan tugʻyonlarni susaytirmas, inson ruhiy dunyosini poʻrtanalar ichida koʻrsatardi. Shoirning:

Tingla, erkam, oʻrtogʻimsan,
Koʻnglimni ochay.
Qonim sheʼr boʻlib oqsin-da,
Men qayta ichay.

singari misralari bunga misoldir. Oʻzbek sheʼriyatida tuygʻularni bor boʻyicha, dolgʻali koʻrsatish anʼanasi yoʻq edi. Milliy sheʼriyatimiz odob, andisha qoliplaridan chetga chiqmaslikka urinardi. Usmon Nosir ana shu qolirlarni buzishga jur’at qilgan birinchi shoir boʻldi. Shoirning oʻz tuygʻularini:

Sevgi! Sening shirin tilingdan
Kim oʻpmagan, kim tishlamagan?
Darding yoyday tilib koʻksidan,
Kim qalbidan qonlar toʻkmagan?

tarzida tasvirlashi miqyosi, koʻlami va taʼsirchanligiga koʻra mislsiz poetik hodisa edi. Shoirning: «Ilhomimning vaqti yoʻq selday keladi, Jalloddek rahm etmay dilni tiladi, Ayondir bir kuni aylaydi xarob» shaklidagi iqrori, ayni vaqtda, ulkan badiiy kashfiyot hamdir.

Usmon Nosir sheʼriyatiga xos eng rangin xususiyatlar uning «Yurak», «Nil va Rim», «Monolog», «Nasimaga deganim», «Yana she'rimga», «Begona», «Yoshlik» sigari oʻnlab bitiklarida yorqin namoyon boʻlgan.


Adabiyotlar

  • Mirvaliev S. Oʻzbek adiblari. -T.: «Yozuvchi», 2000.
  • Q. Yoʻldoshev, B. Qosimov. Adabiyot (7-sinf darsligi). -T.: «Oʻqituvchi». 2000.

Andoza:Pass

Bu sahifa oʻzbek vikipediya rivojlanishi birinchi bosqichidan oʻtgan.

Done

Agar siz ushbu maqola sifatidan mamnun boʻlmasangiz, ushbu sahifada fikrlaringizni yozib qoldiring.