Kutubi sitta
Kutubi sitta[1] (arabcha: الْكُتُبُ السِّتَّة al-kutubu s-sitta - olti kitob) yoki Sihohi sitta (arabcha: الصِّحَاحُ السِّتَّة aṣ-ṣiḥāḥu s-sitta) – Islom olamida tasnif etilgan ishonchli hadis kitoblariga ishlatilgan atama. Ular Imom Buxoriy va Imom Muslimning „Sahih“lari, Abu Dovud, Termiziy, Nasoiy va Ibn Mojaning „Sunan“lari. Ba’zi olimlar oz bo‘lsada, zaif hadislarni ham o‘z ichiga olgani uchun Ibn Mojaning „Sunan“i o‘rniga Imom Molikning „Muvatto“sini yoki Dorimiyning „Sunan“ini oltinchi kitob deb bilishadi. Buxoriy va Muslimning „Sahih“lari ular hayotlik chog‘laridayoq katta shuhrat qozongan, ularga Abu Dovud, Termiziy va Nasoiyning „Sunan“lari qo‘shilib „Usuli xamsa“ (Besh asosiy kitob) degan bahoga sazovor bo‘lgan. Ular qatoriga keyinroq va Ibn Mojaning „Sunan“i qo‘shilgan[1].
Ahamiyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sunniy musulmonlar oltita asosiy hadislar toʻplamini oʻzlarining eng muhimlari deb bilishadi.[2]
- Sahihi Buxoriy, Imom Buxoriy toʻplagan. 7,275 hadisni birlashtirgan.[3]
- Sahihi Muslim, Muslim ibn Hajjoj toʻplagan. 9,200 hadisni birlashtirgan.[4]
- Sunani Abu Dovud, Sijistoniy toʻplagan. 4,800 hadisni birlashtirgan.
- Sahihi Termiziy, Termiziy Abu Iso toʻplagan. 3 956 hadisni birlashtirgan.
- Sunan al-Sugʻro, Nasaiy toʻplagan. 5 270 hadisni toʻplagan.
- Ikki kishi:
- Sunani Ibn Moja, Ibn Moja toʻplagan.
- Muwatta Malik, Anas ibn Molik toʻplagan. 1 720 ta hadisni birlashtirgan.[5]
Ibn Hajarning taʼkidlashicha, ularning ikkalasi ham sahih deb ataladi, agar takroriy hisoblanmasa, taxminan yetti mingta hadis mavjud.[6]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Najmiddinov, Karimov, Turdiyeva 2017, s. 266.
- ↑ „Various Issues About Hadiths“. Abc.se. 2012-yil 16-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 26-iyun.
- ↑ Muqaddimah Ibn al-Salah, pg. 160-9 Dar al-Ma’aarif edition
- ↑ The number of authentic hadiths (Arabic), Muhammad Amin, retrieved 22-may 2006-yil
- ↑ „ar:مركز درّاس بن إسماعيل لتقريب العقيدة والمذهب والسلوك“. 12-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-may 2014-yil.(Wayback Machine saytida 2014-05-12 sanasida arxivlangan)
- ↑ Ibn Hajar al-'Asqalani. al-Nukat 'Ala Kitab ibn al-Salah, 2nd, Maktabah al-Furqan, 2003 — 153 bet.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Najmiddinov J., Karimov J., Turdiyeva D.. Dinshunoslik. Qomusiy lugʻat. Imom Buxoriy xalqaro markazi nashriyoti, 2017 — 480 bet. ISBN 978-9943-5105-3-1.