Kubomeduza

Ilmiy tasniflash
Olam:	Hayvonlar
Kenja oila:	Medusozoa

Kubomeduza (lotincha: Cubozoa) — knidarlar sinfi. Bu kichik guruhga okean shoʻrligi boʻlgan tropik va iliq moʻtadil dengizlarda yashovchi 20 ga yaqin tur kiradi. Kubomeduza juda tez suzadi va yoʻnalishini osongina oʻzgartirishga qodir. Charybdidae oilasining bir nechta turlari uchun jonli tugʻilish va juftlashish oʻyinlari tasvirlangan, ular hayoti davomida spermatoforik urugʻlantirish sodir boʻladi. Baʼzi vakillar odamlar uchun xavflidir: ularning hujayralari tufayli kuyishlar oʻlimga olib kelishi mumkin.

Tarqatish

Kubomeduzalar okean shoʻrligi bilan deyarli barcha tropik va subtropik suvlarda tasvirlangan. Moʻtadil mintaqa dengizlarida ikkita tur — Carybdea marsupialis va Carybdea rastoni ham qayd etilgan.

Kubomeduza

Tripedaliya cystophora

Turmush tarzi, xulq-atvori va ovqatlanishi

Bu guruh meduzalari odatda tubi qumli sayoz suvda uchraydi. Kunduzi ular tubiga yaqin boʻlishga moyil boʻlib, kechasi esa suv yuzasiga koʻchiriladi. Tabiiy sharoitda kuzatishlarga gʻavvos yaqinlashganda, kubomeduzalar tezda suzishadi. Kubomeduzalar faol suzuvchilar boʻlib, daqiqada 6 metrgacha tezlikda harakatlana oladilar. Baʼzi vakillar ijobiy fototaksisga ega: ular yorugʻlik manbasiga qarab yoʻnalishda harakat qilishadi.

Kubomeduzalar qirgʻoq suvlarining oziq-ovqat zanjirida muhim boʻgʻin boʻlib, ular yirtqich sifatida harakat qilishadi. Ular asosan mayda baliqlar va qisqichbaqasimonlar bilan oziqlanadi.

Inson xavfi

Kubomeduzalarning odamlar uchun xavfli ekanligidan dalolat beruvchi maxsus toʻrlar Shimoliy Kvinslenddagi (Avstraliya) plyajlar boʻylab ulardan himoyalanish uchun choʻzilgan.

Shunday qilib, Irukandji meduzasi „Irukandji sindromi“ ning sababi boʻlib, u orqa va qorindagi kuchli ogʻriqlar, juda kuchli bosh ogʻrigʻi, mahalliy terlash va qusishning kuchayishi muammolar bilan namoyon boʻladi.

2022-yil holatiga koʻra, guruhda ikkita tartib, sakkiz oila va 66 ga yaqin tur tasvirlangan.