Krepitatsiya (crepitatio)
 | Bu sahifani tezda oʻchirish taklif etiladi.
Sababi: M8: Avvaldan mavjud maqolaning nusxasi boʻlgan maqola. Krepitasiya. Agar ushbu sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni munozara sahifasida qoldiring. Sahifa muallifiga: Mazkur ogohlantirish xabarini aslo oʻzingiz olib tashlamang.Administratorlarga: bu yerga ishoratlar • tarix (oxirgi oʻzgarish) • oʻchirish Bu sahifa oxirgi marta Kenjayev Jaloliddin (hissasi | qaydlar) tomonidan 08:31, 8-Iyun 2024 (UTC) (104 soniya avval) da tahrir qilingan. |
 | Bu maqola ayni damda faol tahrirlanyapti. Iltimos, mazkur ogohlantirish xabari sahifadan olib tashlanmagunga qadar sahifaga oʻzgartirishlar kiritmay turing. Aks holda, tahrirlar toʻqnashuvi yuz berishi mumkin. Bu sahifa oxirgi marta 08:31, 8-Iyun 2024 (UTC) (104 soniya avval) da tahrir qilingan. |
Krepitatsiya (lotincha: crepitatio – yorilish, ingilizcha: chirsillash, xirillash) — oʻziga xos belgi boʻlib asosan oʻpkaning alveolalarda paydo boʻladigan qoʻshimcha nafas olish shovqini. Kreptatsiya atamasini 1819-yilda Theophile Rene Marie Hyacinthe Laennek tomonidan pnevmoniyaning auskultativ tekshiruvlarida aniqlagan[1]. Xususiyatiga koʻra ushbu tovushni nam xirillashlarga oʻxshatish mumkin. Bu barmoqlarni qirsillashi va sochlarni quloq ortiga toʻgʻrillash vaqtida eshitiluvchi ovozni eslatadi. Alveolalar boʻshligʻida oz miqdorda suyuq shilliq toʻplanishi krepitatsiya vujudga kelishining asosiy sababidir. Krepitatsiya chuqur nafas olayotganda yaxshiroq eshitiladi. Nafas olish vaqtida oʻpka devorlari jipslashadi va chiqarish paytida esa bir-biridan uzoqlashadi. Shuning uchun krepitatsiyani nafas olishninig choʻqqisida eshitish mumkin[2].
Sabablari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Krepitatsiya oʻpkaning alveolalarida oʻzgarishlar vujuda kelganini va oʻpka toʻqimasining jarohatlanganidan dalolat beradi. Krepitatsiyani oʻpkani auskultatsiya qilinganda quyidagi hollatlarda eshitish mumkin[3].
● Oʻpka toʻqimasida yuzaga chiqadigan shishlarda (Oʻpka shishida alveolalrda suyuqlik hosil boʻla boshlaganda krepitatsiya eshitiladi).
● Krupoz zotiljamning boshlangʻich va soʻnggi davrlarida
● Allergik alveolitda
● Xamman-Rich kasalligida
● Oʻpka infarktida
● Oʻpka atelaktazida
● Pnevmoniyada
Krepitatsiya bazan sogʻlom kishilarda ham eshitilishi mumkin. Keksa yoshdagi insonlarda fiziologik atelektazda (oʻpkaning uzoq muddat nafas olishda ishtirok etmasligi va boʻshashgan holatlarida boʻlishi) oʻtib ketuvchi krepitatsiyani yuzaga chiqarishi mumkin[4]. Xusuiyatiga koʻra krepitatsiyaga yaqin boʻlga mayda nam xirillashlar subkrepitatsiya deb ataladi. Krepitatsiya va nam xirillashlarni bir-biridan asosiy farqi yoʻtaldan soʻng krepitatsiya oʻzgarmaydi, nam xirillashlar esa yoʻtaldan soʻng sonini ortishi, kamayishi, yoʻqolishi va davomiyligi oʻzgarishi mumkin. Ularni nafas olish va nafas chiqarish vaqtida eshitish mumkin va shu belgilar bilan krepitatsiyadan farqlanadi.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
● Yoʻtal
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „К вопросу о крепитации: комментарий редакционной коллегии журнала «Пульмонология» к статье Арутюнова Г.П., Колесниковой Е.А., Полякова Д.В., Рыловой А.К., Корсунской М.И. «Аускультация легких: патогенетические основы формирования дыхательных шумов»“. Qaraldi: 2-iyun 2024-yil.
- ↑ Krepitatsiya, n.ziyouz.com, 2012 — 134 bet. 2-iyun 2024-yilda qaraldi.
- ↑ „Хрипы. Крепитация.“. www.feldsher.ru. Qaraldi: 2-iyun 2024-yil.
- ↑ „КРЕПИТАЦИЯ“. bz.medvestnik.ru. Qaraldi: 2-iyun 2024-yil.