Kontent qismiga oʻtish

Kovrak g‘ingpashshasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kovrak gʻingpashshasi
Ilmiy tasniflashUshbu tasnifni tahrirlash
Olam: Hayvonlar
Tip: Boʻgʻimoyoqlilar
Sinf: Hasharotlar
Oila: Syrphidae
Urugʻ: Eumerus
Turlari: Kovrak gʻingpashshasi
Xalqaro ilmiy nomi
Eumerus ferulae Stackelberg, 1965

Kovrak gʻingpashshasi (lat. Eumerus ferulae) — ildiz yeyuvchilar (Eumerus) turkumiga kiruvchi gʻingpashshalarning kamyob  (Syrphidae) turi. Oʻzbekiston Qizil kitobiga kiritilgan.

O'zbekiston endemiki. Faqat janubi-gʻarbiy Qizilqumdagi Oyoqgʻujumdi qishlogʻi atrofida topilgani ma’lum.

Bunday gʻingpashshalarning mayda turida qorni yumaloq shaklda boʻladi. Choʻllarning shuvoq va efemer oʻsimliklari oʻsadigan togʻoldi tekisliklarida yashaydi. Kam oʻrganilgan. Ilk uchishi va tuxum qoʻyishi aprel-mayda; voyaga yetganlari sassiq kovrak (Ferula foetida) gullarida, lichinkalari ularning poyalarida oziqlanadi. Bu tur ilk marta 1965-yilda sovet dipterologi professor Aleksandr Aleksandrovich Shtakelberg (1897-1975) tomonidan qayd etilgan[1]. Faqat bir nechta shaxslar ma'lum. Cho'l zonasidagi bokira erlarning inson tomonidan iqtisodiy rivojlanishi, ularni shudgorlash cheklovchi omillardir. Bir necha donasi orqali ma’lum.

Cheklovchi omillar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xoʻjalik maqsadlarida choʻl zonasidagi qoʻriqlarning oʻzlashtirilishi, xususan, shudgorlash, haddan ortiq darajada yaylovdan koʻp foydalanish.

Muhofaza choralari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yashash joyi, tarzi va sonini mukammal oʻrganish, yashash joylarida muhofazasini tashkil qilish lozim.

  1. Штакельберг А. А. Новые данные по систематике палеарктических мух- журчалок (Diptera, Syrphidae) // Энтомологическое обозрение. — 1965 — Т. 44. — Вып. 4. — С. 907—926.

2. Определитель насекомых Дальнего Востока России. Т. VI. Двукрылые и блохи. Ч. 1 / под общ. ред. П. А. Лера. — Владивосток: Дальнаука, 1999. — С. 342—500. — 655 с. — 500 экз. — ISBN 5-7442-0921-2.

  • Красная книга Республики Узбекистан. — Т. II — Животные. Ташкент: Chinor ENK, 2009.