Jemil Chichek (turk siyosatchisi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Jemil Chichek (1946 yil 15-noyabr, Yozgatda tug'ilgan); Turkiyalik huquqshunos, siyosatchi va Turkiya Buyuk Millat Majlisining sobiq spikeri. 2011-2015-yillarda Turkiya Buyuk Millat Majlisi raisi lavozimida ishlagan. 2007-2011-yillarda Rajab Toyyib Erdo‘g‘an tomonidan asos solingan, 60. U Turkiya hukumatida Bosh vazir o‘rinbosari lavozimida ishlagan. Bu vazifadan oldin Turkiya Respublikasining 58-prezidenti 2002-2007 yillar orasida Abdulla Gul tomonidan asos solingan . Turkiya hukumati va Erdo'g'an tomonidan asos solingan, 59. Turkiya hukumatida Adliya vaziri lavozimida ishlagan . Chichek Istanbul universitetining huquq fakultetini tamomlagan va ona Vatan partiyasining (ANAP) asoschilaridan edi. 1987 yilgi Turkiya umumiy saylovlarida Yozgat deputati sifatida ilk bor parlamentga kirdi. 1987 yilda 46 yoshli Turgut O'zal tomonidan asos solingan. U Turkiya hukumatida oila masalalari bo‘yicha davlat vaziri lavozimida ishlagan. ANAP'dan iste'foga chiqib, Fazilat partiyasiga qo'shilgandan so'ng, 1999 yilgi Turkiya umumiy saylovlarida Anqaradeputati sifatida parlamentga kirdi. Keyinchalik, Adolat va taraqqiyot partiyasiga a'zo bo'lib, 2002 yilgi Turkiya umumiy saylovlarida AK Partiya Anqara deputati sifatida parlamentga kirdi. 2007, 2011 va 2015 yil noyabr oylarida Turkiyada bo'lib o'tgan umumiy saylovlarda ham AK Partiyadan deputatlik qilgan. Jemil Chichek TOBB ETU Vasiylik kengashi a'zosi.[1]

Jemil Chichek 1946-yil 15-noyabrda Yozgatda, Turkman qishlog‘iga qarashli Musabeylibog‘ozi qishlog‘ida 11 aka-uka oilasida katta bo‘lib tug‘ilgan. Otasining ismi Xoji Ahmet, onasining ismi Meliha. U o'z qishlog'idagi boshlang'ich maktabda o'qidi. Yozgat Imom Xotip o‘rta maktabini birinchi o‘rin bilan tamomlab, 1965 yili Istanbul universitetining huquq fakultetiga o‘qishga kirdi. Chichek Istanbul universitetining huquq fakultetini tamomlagan va mustaqil huquqshunos sifatida ishlagan.

Siyosiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vatan partiyasi davri (1983-1998)

1983-yil 20-mayda “Ona Vatan” partiyasining 37 ta asoschi a’zosi qatorida bo‘ldi. Yozgat hokimi 1984 yilgi mahalliy saylovlarda ANAP nomzodi etib saylangan. U, shuningdek, ANAP hukumatlarida Oila masalalari bo'yicha davlat vaziri bo'lib ishlagan.

Fazilat partiyasi davri (1998 - 2001)

Chichek 1998 yilda ANAPdan iste'foga chiqib, Fazilat partiyasiga qo'shildi. 1999 yilgi umumiy saylovlarda shu partiyadan Anqara deputati etib saylangan.

AK partiya davri (2001 - hozirgi)

Adliya vaziri (2002-2007)

Keyinchalik “Adolat va taraqqiyot” partiyasiga a’zo bo‘ldi. 2002-yil 3-noyabrda boʻlib oʻtgan parlament saylovlarida yana deputat boʻlgan Chichek 58, 59 va 59-oʻrinlarni egalladi. Turkiya Respublikasi Hukumatida Adliya vaziri etib tayinlangan. 59. Turkiya Respublikasi hukumatida hukumat matbuot kotibi lavozimida ishlagan.

Bosh vazir oʻrinbosari (2007-2011)

60. Turkiya Respublikasi hukumatida davlat vaziri va bosh vazir o‘rinbosari lavozimlariga tayinlangan.

Turkiya Buyuk Millat Majlisi raisligi (2011-2015)

24. Davr Anqara deputati etib saylangan va parlamentga qaytadan kirgan Chichek, 2011-yil 30-iyun kuni AK partiyatomonidan parlament prezidentligiga nomzodi koʻrsatilgan.[2] 2011-yil 4-iyulda boʻlib oʻtgan prezidentlik saylovining uchinchi bosqichida 375 deputatdan 322 nafarining ovozini oldi va Turkiya Oliy Millat Majlisining 25-prezidenti 2013-yilda boʻlib oʻtgan prezidentlik saylovlarida Chichek 2013-yil 30-iyun kuni AK Partiyadan parlament prezidentligiga nomzod qilib koʻrsatilgan edi. Adolat va taraqqiyot partiyasidan nomzod Jemil Chichek 2013-yil 2-iyul kuni o’tkazilgan prezidentlik saylovining uchinchi bosqichida 299 ovoz bilan ikkinchi marta Turkiya Buyuk Millat Majlisi Prezidentligiga saylandi.[3]

TURKPA raisligi

Turkiy tilli mamlakatlar parlament assambleyasining (TURKPA) IV. 2013-yil 10-iyun kuni Bosh Assambleya doirasida boʻlib oʻtgan Assambleya Kengashi yigʻilishida Turkiya Buyuk Millat Majlisi raisi sifatida Qirgʻiziston Respublikasi Assambleyasi raisidan TURKPA raisligini qabul qildi.

U 2018 yil iyun oyida bo'lib o'tgan umumiy saylovlarda deputatlikka nomzod bo'lish uchun ariza bermadi.[4]

Hozirda Prezident Oliy maslahat kengashi a'zosi .

  1. „Arşivlenmiş kopya“. 22 aralık 2019da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13 şubat 2020.
  2. „Adalet ve Kalkınma Partisi'nin adayı Cemil Çiçek“. Cnnturk.com (30 haziran 2011). 5 eylül 2011da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30 haziran 2011.
  3. http://siyaset.milliyet.com.tr/tbmm-baskanlik-seciminde-ilk-turda/siyaset/detay/1731116/default.htm
  4. „AK Parti'den 22 isim yeniden aday olmadı“. TRT Haber (3 mayıs 2018). 10 mayıs 2018da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9 mayıs 2018.