Jazoir davlat madhiyasi
![]() | |
![]() | |
Soʻz muallif(lar)i | Moufdi Zakaria, |
---|---|
Bastakor | Mohamed Fawzi |
Qabul qilindi | 1962; |
„Kassaman“[1][2], yoki „Qassaman“ (arabcha: qasamqạ, „qasam“ yoki „qasam ichamiz“), Jazoirning milliy madhiyasi. Moufdi Zakaria qoʻshiq soʻzlari muallifi, musiqasi esa misrlik bastakor Mohamed Fawzi tomonidan yozilgan. Qoʻshiq 1962-yilda, mamlakat Fransiyadan mustaqillikka erishganida, davlat madhiyasi sifatida qabul qilingan.
Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]
Fransuzlar 1830-yilda Usmonlilar Jazoiriga bostirib kirishdi va uni mustamlaka imperiyasi tarkibidagi Metropolitan Fransiyaning ajralmas qismiga aylantirdilar.[3] Keyingi asrda mahalliy aholiga juda kam siyosiy huquqlar berildi. Binobarin, millatchilik harakati 1920-yillarda boshlanib, Ikkinchi jahon urushidan soʻng, hukumatning Fransiya Jazoiriga muxtoriyat berish majburiyati amalga oshmay qolganidan keyin kuchaydi.[4] Bu harakatning koʻzga koʻringan aʼzosi Moufdi Zakaria, Jazoir Xalq partiyasi (PPA)ga aʼzo boʻlgan berber shoiri[5] edi. U 1920-1962 yillar orasida bir necha marta qamoqqa tashlangan va qiynoqqa solingan. Ana shunday tajribalardan birida, 1955 yilning aprelida[6][7] u „Kassaman“ga soʻz yozgan. U Barberousse qamoqxonasida saqlanayotganda qogʻoz va yozuv asboblariga ega boʻlmagani uchun, xabarlarga koʻra, Zakariya qoʻshiq soʻzlarini qamoqxona devorlariga oʻz qoni bilan yozgan.[8][9] Keyinchalik madhiyaning musiqiy qismi Mohamed Fawzi tomonidan bastalangan, undan bu harakatni boshqa bastakorlar tomonidan ilgari ikki marta taqdim etilgandan soʻng soʻrashgan — ulardan biri Mohamed Triki tomonidan taqdim etilgan versiya — rad etilgan.
1962-yilda soʻz va musiqa rasman qabul qilingan. Oʻsha yili Evian kelishuvlari imzolangan boʻlib, bu referendumda jazoirliklar koʻpchilik tomonidan mustaqillik yoqlab ovoz bergan va tegishli tarzda berilgan. „Kassaman“ faqat vaqtinchalik milliy madhiya boʻlish uchun moʻljallangan boʻlsa-da, u bugungi kungacha saqlanib qolgan.
Matn[tahrir | manbasini tahrirlash]
"Kassaman" soʻzlari urush qoʻshigʻini aks ettiradi, chunki u frontda millatchilik gʻoyalari va tamoyillarini targʻib qiladi, Milliy ozodlik fronti (FLN) harakatlarini ulugʻlaydi, shuningdek, qurolli qoʻzgʻolonni qoʻllab-quvvatlaydi. Yana bir eʼtiborga loyiq jihati borki, u boshqa davlat — Fransiyani — mustaqillik uchun ularga qarshi zoʻravonlik bilan kurashayotganiga ishora qiladi.
Arab tili original[10][11] | Transliteratsiya | IPA transkripsiya | Inglizcha tarjima[12] |
---|---|---|---|
١ |
I |
I |
Huquqiy himoya[tahrir | manbasini tahrirlash]
"Kassaman" 1962 yilda qabul qilingan boʻlsa ham, faqat 2008 yilning noyabrida Jazoir Konstitutsiyasining 5-moddasiga mamlakat inqilobiga aloqadorligini hisobga olib, uni „oʻzgarmas“ deb eʼlon qilgan oʻzgartirish kiritildi. Shuningdek, u milliy madhiya qoʻshiqning barcha misralarini oʻz ichiga olganligini tasdiqladi va shu bilan bugungi kunda Fransiyaga nisbatan nomaqbul havolani kiritish maqsadga muvofiqmi yoki yoʻqmi degan munozarani tugatdi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Algeria“. The World Factbook. CIA (8-may 2017-yil). Qaraldi: 30-may 2017-yil.
- ↑ DiPiazza, Francesca Davis. Algeria in Pictures. Twenty-First Century Books, 1 January 2007 — 69 bet. ISBN 9780822571445.
- ↑ Brown, L. Carl; Zaimeche, Salah (21 April 2017). "Algeria – History". Encyclopedia Britannica. Encyclopedia Britannica, Inc.. https://www.britannica.com/place/Algeria/Cultural-life#toc220551.<!--->
- ↑ "Algerian War". Encyclopedia Britannica. Encyclopedia Britannica, Inc.. https://www.britannica.com/event/Algerian-War.<!--->
- ↑ Aissaoui, Rabah. Immigration and National Identity: North African Political Movements in Colonial and Postcolonial France. I.B. Tauris, 30 March 2009 — 31 bet. ISBN 9780857713469.
- ↑ „"Kassaman," Anthem to the Glory of Algerian Revolution“. Algeria Press Service (5-iyul 2012-yil). Qaraldi: 30-may 2017-yil. Andoza:Registration required
- ↑ Naylor, Phillip C.. Historical Dictionary of Algeria. Rowman & Littlefield, 7 May 2015 — 553 bet. ISBN 9780810879195.
- ↑ Marshall, Alex. „Alex Marshall: Flower of Scotland nation's choice“ (28-avgust 2015-yil). Qaraldi: 30-may 2017-yil.
- ↑ Burnton, Simon. „Every 2014 World Cup national anthem reviewed by a pop star!“ (9-iyun 2014-yil). Qaraldi: 30-may 2017-yil.
- ↑ „النشيد الوطني الجزائري والمغربي“ [Algerian and Moroccan national anthems]. State Information Service. Qaraldi: 13-aprel 2022-yil.
- ↑ „National Anthem“ (en). Algerian Embassy in Namibia. Qaraldi: 13-aprel 2022-yil.
- ↑ „Algeria“. Nationalanthems.info. Qaraldi: 29-aprel 2021-yil.