Jaʼfar ibn Abu Tolib
Jaʼfar ibn Abu Tolib at-Tayyor (arabcha: جعفر بن أبي طالب الطيار Makka — 629, Muta)-Muhammad paygʻambarning amakivachchalari Abu Tolibning oʻgʻli.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Jaʼfar ibn Abu Tolib Makkada Abu Tolib ibn Abdulmuttalib oilasida tugʻilgan. U akasi Alidan 10 yosh katta edi. Qurgʻoqchilik yilida, Abu Tolib oʻzining katta oilasini yetarli darajada taʼminlay olmay qolganda, ukasi Abbos Jafarni va Muhammad Alini oldiga oldi. Muhammad(s.a.v) paygʻambarlik vazifalarini boshlanganidan keyin Jafar va Ali Islomni birinchilardan boʻlib qabul qildilar. Islomni birinchi boʻlib qabul qilganlar roʻyxatida Jaʼfar 24, 31 yoki 32-oʻrinlarda turadi. Makkada musulmonlar zulmga uchragach, Jafar rafiqasi Asmo bilan Efiopiyaga hijrat qiladi. Uning ismi Ibn Hishom [1] tomonidan berilgan ikkinchi roʻyxatda birinchi oʻrinda turadi.
Bir muncha vaqt oʻtgach, bir guruh musulmonlar Efiopiyaga kelganidan soʻng, ularning ortidan ikki nufuzli Quraysh — Abdulloh ibn Robiya va Amr ibn al-Os [1] Efiopiyalik Najoshiy Najoshiyni musulmon qochqinlarni ularga topshirishga ishontirish uchun ergashdilar. Najoshiy ularni Makkaliklarga topshirishga moyil boʻldi, keyin Jaʼfar kunni saqlab qolish uchun oldinga oʻtib, Qurayshdan Efiopiyaga kelgan musulmonlar qochib ketgan qullarmi va ular Makkada boʻlganlarida jinoyat sodir etganmi, degan savolni berdi. ? Elchilar musulmonlar orasida qul yoʻqligini va ular hech qanday jinoyat sodir etmaganligini tasdiqladilar. Ularni ayblash mumkin boʻlgan yagona narsa — ota-bobolarining eʼtiqodidan voz kechishlari edi. Keyin Najoshiy Najoshiy Jafar ibn Abu Tolibdan musulmon diniga oid savollarni berdi va unga Islomning asosiy qoidalarini qisqacha aytib berdi, Qurʼon suralaridan oyatlarni oʻqib berdi. Maryam ", " al-Ankabut ", " ar-Rum " va " al-Kahf ". Islom dini qoidalari Ibrohimiy tavhid tamoyillariga zid emasligiga ishonch hosil qilgan Najoshiy nagusi musulmon muhojirlarni Qurayshga topshirmaslikka qaror qildi. Najoshiy musulmonlarni oʻz himoyasiga olgan, baʼzi musulmon manbalarida esa u hatto islomni qabul qilgani ham aytiladi [2].
628-yilda Jaʼfar va uning doʻstlari Efiopiyadan Madinaga kelishdi. Keyingi yili Jaʼfar ibn Abu Tolib Muta [2] jangida halok boʻldi.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Ali-zoda A. A. Jafar ibn Abu Tolib // Islom ensiklopedik lugʻati
- — M. : Ansar, 2007. — ISBN 978-5-98443-025-8. (CC BY-SA 3.0)
- Ḏj̲aʿfar b. Abī Ṭālib / Veccia Vaglieri, L. // Encyclopaedia of Islam. 2 ed : [angl.] : in 12 vol. / edited by B. Lewis; J. Schacht & Ch. Pellat. Assisted by J. Burton-Page, C. Dumont and V.L. Ménage. — Leiden : E.J. Brill, 1991. — T. 2. (platn.)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Hojimurot Rajabov. „.Alloh uning qo'llarini qanotlari bilan almashtirib, jannatda xohlagan joyiga uchib yuradi.“. Islamdag.ru (2010-yil 15-dekabr). 2013-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-iyun.