Intuitiv ovqatlanish
Intuitiv ovqatlanish - bu tanangizning ochlik va to'yinganlik signallariga e'tibor berish sizning dietangizni cheklash, kaloriyalarni hisoblash yoki oziq-ovqatlarni ajratish taktikasiga qaraganda vazn va ovqatlanish xatti-harakatlarini tartibga solishning samarali usuli degan tushunchaga asoslangan ovqatlanishga zamonaviy yondashuvlar sog'lom" va "zararli" [1] . Intuitiv ovqatlanish tushunchasi ko'pincha ingliz tilidagi adabiyotlarda boshqa nomlar ostida tasvirlangan: "anti-diet yondashuv", "dono ovqatlanish", "ongli ovqatlanish", "deating tuning" va boshqalar . Intuitiv ovqatlanishni o'zlashtirish jarayoni oziq-ovqat, tana va ong bilan sog'lom munosabatlarni o'rnatishga qaratilgan.
Intuitiv ovqatlanish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Intuitiv ovqatlanish modeli 1970-yillarda, Tima Vayler AQShning Vermont shahrida ovqatlanish markazini ochganida shakllana boshlagan [ noma'lum atama ] ayollar uchun, nooziq-ovqat yondashuv asosida. Fox Rundagi Green Mountain bugungi kunda ham mavjud va uning dasturi o'zgarmagan[2].
Thama Weiler, diabet bilan og'rigan bolalar bilan ishlashning amaliy tajribasiga asoslanib, dietani butunlay rad etadigan va mutlaqo har qanday oziq-ovqat sog'lom vaznga erishish imkonini beradigan yondashuvni sinab ko'rishga qaror qildi. So'nggi 20 yil davomida u bu bolalarni uzoq muddatli cheklovchi dietada o'rganib chiqdi va ularning ko'pchiligi ortiqcha vaznga ega ekanligini va kattalardagidek ovqatlanish xatti-harakatlarini buzganligini aniqladi.
1988 yilda AQShda "O'ta ovqatlanishni yengish" kitobi nashr etilgan va ayollar ongini inqilob qilgan. Kitobda parhez ortiqcha ovlashni yengish uchun boshi berk ko'chaga aylangani va tananing ichki signallariga muvofiq ovqatlanish normal vaznga erishishga, uni bir xil darajada barqarorlashtirishga va majburiy ortiqcha ovqatlanishni to'xtatishga olib keldi - bu yagona emas, balki vazn ortishining asosiy sababi bo'ladi Mualliflar, psixoterapevtlar Jeyn Xirshman va Kerol Myunter 1970-yillardan buyon ayollar uchun dietaga qarshi guruhlarni boshqarib kelmoqda ular tezda juda mashhur bo'lib bormoqda. Hirschmann tug'ilganidan beri shunday yondashuv bilan o'sgan uchta qizning onasi. Ushbu guruhlardan birida britaniyalik Syuzi Orbax, psixologiya talabasi, bo'lajak psixoanalitik Lady Diana, malikani bo'limida davolagan, Dove asoschilaridan biri va feministik psixoterapiya bo'yicha dunyodagi eng yirik shaxs xisoblanadi
Keyinchalik Syuzi Orbax o'zining mashhur "Yog' - feministik masala" kitobini nashr etdi. Bundan tashqari, eng yaxshi xun dieta emas va tananing donoligi sizga ovqatlanishda kerakli narsani tanlashga imkon beradi degan fikrlar mavjud.
Shunday qilib, yondashuv 25 yil davomida (1970-1995) kichik nuanslarga ega bo'lgan turli mutaxassislar tomonidan tavsiflangan va qo'llanilgan va ovqatlanish va psixoterapiya sohasidagi mutaxassislarning samarasizligi to'g'risida katta hajmdagi ma'lumotlar to'planishiga reaktsiyasi sifatida ishlab chiqilgan. dietalar va ovqatlanish cheklovlari natijasida ovqatlanish buzilishining kuchayishi va rivojlanishi haqida.
90-yillarning o'rtalarida. Amerika nashriyoti St. Martin Griffin ikki nutritionistni intuitiv ovqatlanish haqida ma'lumotni tashkil qilish, uni yanada nozik va tushunarli qilish va kitob nashr etishga taklif qiladi. 1995 yilda Evelin Triboli va Eliza Reshning "Intuitiv ovqatlanish" kitobi nashr etildi. Bu ushbu yondashuv haqida eng asosiy va ayni paytda mashhur kitobdir. Ikkala muallif ham, ovqatlanish bo'yicha mutaxassislar bugungi kunda ushbu yondashuvni o'rgatishadi, ommalashtirishdi va amalda qo'llaydilar[3] . Kitob bir nechta nashrlardan o'tdi va ular qo'llanma bo'lib qolmoqda.
Ayni paytda Qo'shma Shtatlarda intuitiv ovqatlanish usulini qo'llaydigan taxminan 15 xil notog'ri ovqatlanish klinikalari mavjud.
Intuitiv ovqatlanish tadqiqoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bugungi kunga kelib, intuitiv ovqatlanishning tana massasi indeksining pasayishi va ovqatlanish xulq-atvorining yaxshilanishi bilan bog'liqligini tasdiqlovchi yigirmadan ortiq tadqiqotlar o'tkazilgan . Intuitiv ovqatlanish tadqiqot bazasi 2005 yilda Linda Bekon muallifligida semiz ayollarda intuitiv ovqatlanishning sog'liq uchun foydalari bo'yicha birinchi tadqiqoti bilan shakllana boshlangan. . Shuningdek, 2005 yilda Briham Yoshlar Universiteti ( Yuta, AQSh) sog'liqni saqlash fanlari professori Stiven Xoks tadqiqotini nashr etdi. [ qayerda? ] intuitiv ovqatlanish, bu yondashuv tufayli o'zi 50 funt sterling (22,68 kg) yo'qotganligi haqidagi da'vo bilan tasdiqlanadi [4]. Ushbu tadqiqotning nashr etilishi Qo'shma Shtatlar jamoatchiligida katta qiziqish uyg'otmoqda. Amerika qit'asi bo'ylab intuitiv ovqatlanishning g'alabali yurishi boshlanadi.
2006 yildan beri Ogayo universitetining psixologiya professori Treysi Tealka intuitiv ovqatlanish bo'yicha bir qator qiziqarli tadqiqotlar olib bormoqda va bu yondashuvga ilmiy asos bo'lib xizmat qilmoqda. Treysining eng mashhur tadqiqoti bu intuitiv ovqatlanish so'rovnomasini ishlab chiqish bo'lib, u intuitiv iste'molchini aniqlaydigan asosiy omillarni aniqladi va shakllantirdi: ovqatlanishga so'zsiz ruxsat berish, hissiy emas, jismoniy belgilarga asoslangan oziq-ovqat va ochlik va to'yishning ichki signallariga asoslangan oziq-ovqat. . Ikkinchi tadqiqot 1400 ta intuitiv iste'molchi ayolning ma'lumotlarini tahlil qilish bo'lib, ular o'zlarini sezilarli darajada yaxshi his qilishlarini va ozg'inlik idealini qondirishga harakat qilmasdan, o'rtacha tana vazniga ega bo'lishlarini ko'rsatdilar . Bu hozirgacha intuitiv ovqatlanish bo'yicha eng katta tadqiqotdir. Bugungi kunga qadar Teal'c laboratoriyasi intuitiv ovqatlanishning turli jihatlari bo'yicha 10 dan ortiq tadqiqotlar o'tkazdi. Tealka va Evelin Triboli intuitiv ovqatlanish bo'yicha yangi kitob ustida ishlamoqda, bu usul orqasidagi fanni birlashtiradi.intuitiv ovqatlanish jaroyidagi omillaristemolchining xissiy emas jismoniy xarakat qilishga undaydi och qolgan paytida turli xidlar uni xarakat qilishga majbur qiladi
- Dietolog Evelin Tribolining shaxsiy sahifasi http://www.intuitiveeating.com
- EveIyn Tribole, Elise Reisch. Intuitiv ovqatlanish: Surunkali dietadan qutulish kitobi; Ovqatlanishning zavqini qaytadan kashf eting va tana qiyofangizni tiklang. Sent-Martin Griffin, 2012 yil. ISBN 978-1250004048
- Syuzi Orbax. Yog 'feministik masala. Cornerstone Digital; Yangi nashr, 2010 yil. ISBN 0099271540
- Jeyn Xirshmann, Kerol Munter. Ortiqcha ovqatlanishni yengish: qanday qilib dietani/binge tsiklini buzish va sog'lom va qoniqarli hayot kechirish. CreateSpace mustaqil nashriyot platformasi, 2010 yil. ISBN 978-1456413330
- Robert Shvarts. Dietlar ishlamaydi. Moda kitoblari nashriyoti, 2005 yil. ISBN 5-9614-0219-3
- Janine Ros. Ayollar, oziq-ovqat va Xudo. Sofiya nashriyoti, 2010 yil. ISBN 978-5-399-00166-1
- Janine Ros. Oziq-ovqat muammo emas! O'zingiz va tanangiz bilan qanday qilib tinchlikda bo'lish kerak. Sofiya nashriyoti, 2012 yil. ISBN 978-5-399-00422-8
- Naomi Wolf. Go'zallik afsonasi. Ayollarga nisbatan stereotiplar. "Alpina" nashriyoti, 2013 yil. ISBN 978-5-91671-204-9
- Svetlana Bronnikova. Intuitiv ovqatlanish. Oziq-ovqat haqida qayg'urishni qanday to'xtatish va vazn yo'qotish kerak. EKSMO nashriyoti, 2015 yil. ISBN 978-5-699-75630-8
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „New wellness approach that focuses on mindfulness and intuitive eating is more effective than traditional weight-loss programs“. Medical News Today. 2016-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 3-dekabr.
- ↑ „Green Mountain at Fox Run | Weight Loss Programs & Resort“ (en). Green Mountain at Fox Run. 2015-yil 5-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 8-noyabr.
- ↑ „Homepage | Intuitive Eating“. www.intuitiveeating.com. 2016-yil 31-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 8-noyabr.
- ↑ „Professor loses weight by ‘intuitive eating’“. msnbc.com. 2016-yil 3-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 8-noyabr.