Germaniya — Kolumbiya munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Germaniya–Kolumbiya munosabatlari

Germaniya

Kolumbiya

Germaniya — Kolumbiya munosabatlari Germaniya va Kolumbiya oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir. Davlatlar Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) va Jahon Savdo Tashkilotining toʻliq aʼzolaridir.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ikki davlat oʻrtasidagi birinchi aloqa 1533-yilda Xitoykota yaqinida vafot etgan nemis tadqiqotchisi Ambrosius Eingerning hozirgi Kolumbiyaga kelishi bilan sodir boʻlgan. Germaniya va Kolumbiya oʻrtasida diplomatik munosabatlar 1882-yilda oʻrnatilgan[1], 1892-yilda esa Konsullik, savdo va dengizchilik shartnomasini ratifikatsiya qilish akti bilan rasmiylashtirildi. Birinchi jahon urushi boshlanganda, Kolumbiya Antantaning noroziligiga qaramay, oʻzini betaraf deb eʼlon qildi[2]. Bu vaqtdagi eng muhim voqea "Prinz Avgust Wilhelm kreyserining Puerto-Kolumbiyada panoh topishi boʻlib, u 1918-yilda Germaniya urushda magʻlub boʻlganida ekipaji tomonidan yoqib yuborilgan va choʻkib ketgan[3].

1919-yilda SCADTA (hozirgi Avianca) kolumbiyalik va nemis ishbilarmonlari tomonidan asos solingan va dunyodagi ikkinchi aviakompaniyaga aylandi[4].

Urushlararo yillar davomida Germaniya „madaniy targʻibot“ ni olib bordi, yaʼni Kolumbiyada madaniy taʼsirni oshirishga harakat qildi, garchi bu mamlakat manfaatlari asta-sekin Amerika Qoʻshma Shtatlari foydasiga moyil boʻlgan boʻlsa ham germaniyaliklar toʻxtashmadi[5]. Ikkinchi jahon urushi boshlanishida Kolumbiya oʻzini neytral deb eʼlon qildi, biroq Pearl-Harborga[6] qilingan hujumdan soʻng Germaniya bilan diplomatik munosabatlarni uzdi va keyin 1943-yilda Karib dengizi jangidagi bir qator voqealardan soʻng unga qarshi urush eʼlon qildi. Nemis suv osti kemalari Kolumbiyaning SS Resolute, SS Roamar, SS Urious va SS Ruby kemalarini cho‘ktirdi. Yagona toʻqnashuv „ARC Caldas“ korveti va „U-154“ suv osti kemasi oʻrtasidagi dengiz jangi boʻlib, u odamlarning halok boʻlishiga olib kelmadi[7]. Germaniya mulki kolumbiyaliklar tomonidan musodara qilingan va Germaniya fuqarolari internirlangan[8].

XXI asrga kelib Kolumbiya prezidenti Xuan Manuel Santos va FARC-AN oʻrtasida tinchlik bitimlari imzolanishidan oldin Germaniya Kolumbiyaga mojaroni hal qilish uchun 75 million yevro miqdorida moliyaviy yordam taklif qilgan[1].

Savdo aloqalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Germaniya Kolumbiyaga 2 173 254 ming AQSH dollari miqdoridagi mahsulotlar: mashinalar, kimyo va avtomobillar eksport qiladi. Kolumbiya Germaniyaga 449,453 ming AQSH dollari miqdorida mahsulot eksport qiladi. Asosiy eksportlari: kofe va banan[9].

Diplomatik missiyalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „República Federal de Alemania | Cancillería“. 2021-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  2. „La Neutralidad Colombiana Durante La Primera Guerra Mundial | Revista Credencial“. 2021-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  3. „Архивированная копия“. 2021-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  4. „Una empresa Colombo-Alemana de Transporte Aéreo | SCADTA“. 2021-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  5. „Vista de La Legación de Alemania en Bogotá en la década de 1930 | Anuario Colombiano de Historia Social y de la Cultura“. 2021-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  6. „Архивированная копия“. 2020-yil 30-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  7. „CLAVE 1944 RC CALDAS HUNDE SUBMARINO NAZI - Archivo Digital de Noticias de Colombia y el Mundo desde 1.990 - eltiempo.com“. 2021-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  8. [1]
  9. „Архивированная копия“. 2021-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  10. „Directorio“. 2021-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.
  11. „Consulados honorarios | Embajada de Colombia en Alemania“. 2021-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 7-avgust.