Fyodor I Ioannovich haykali
Fyodor I Ioannovich haykali — Butun Rossiya podshosi va Moskva Buyuk Gertsogi Fyodor I Ioannovich haykali. 2009 -yil 4-noyabrda ochilgan[1], Yoshkar-Ola shahrida, Voskresenskaya qirgʻogʻida joylashgan. Bu Rossiyada va dunyodagi birinchi toʻliq balandlikdagi suveren yodgorligidir[1][2].
Yaratilish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qozon bosib olinib, keyinchalik Ivan Grozniy tomonidan Qozon xonligi Rossiya qirolligi yerlariga qoʻshib olinganidan soʻng, anneksiya qilingan hududlar tomonidan Volga boʻyidagi mahalliy xalqlar, shu jumladan, keng koʻlamli qoʻzgʻolonlar boshlandi. Mariy, qirol hokimiyatiga qarshi qaratilgan. Qoʻzgʻolonlarni tinchlantirish uchun Ivan Grozniy Cheremis urushlari deb nomlanuvchi qasos yurishlarini oʻtkazdi. Ularning oxirgisi paytida, 1581-yildan 1585-yilgacha davom etgan uchinchi Cheremis urushi, zich Mariy oʻrmonlaridagi qoʻzgʻolonlarni bostirish uchun allaqachon Ivan Grozniyning uchinchi oʻgʻli podshoh Fyodor Ioannovich bu yerda mustahkam harbiy shaharchalar hududi, ulardan biri Koʻkshagadagi Tsarev shahri — kelajak Tsarevokokshaysk va zamonaviy Yoshkar-Ola shahrini qurishni buyurgan.
Podshoh Fyodor Ioannovich haykali 2009-yil 2-noyabrda[3] „Tsarevokokshayskiy Kreml“ madaniy-tarixiy majmuasi[2] hududida oʻrnatilgan. Yodgorlikning tantanali ochilishi 2009-yil 4-noyabrda, Milliy birlik kuni va Mariy El Respublikasi tashkil topganining 89-yilligi munosabati bilan boʻlib oʻtdi[1].
2011-yil 21-oktabrda yodgorlik Voskresenskaya qirgʻogʻiga koʻchirildi[4].
Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yodgorlik bir figurali kompozitsiyadan iborat : poydevorda podshoh Fyodor Ioannovichning katta kiyimdagi toʻliq boʻyli figurasi (qirollik kiyimida, boshida toj, yelkasida diadema, chap tomonida shar, qoʻli va oʻng tomonida koʻkragida xoch). Poydevorda quyidagi yozuv bor:
| “ | Feyodor Ioannovich |
” |
Xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yodgorlik Moskva viloyatining, Jukovskiy shahrida oʻrnatilgan. Yodgorlikning ogʻirligi — 1,3 tonnani tashkil qiladi; balandligi — 5 m dan ortiq, shundan: 3,5 m haykalning balandligi, 1,5 metr — poydevor; material — bronza. Muallifi Rossiya xalq rassomi, haykaltarosh Andrey Kovalchuk[3].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Управление общественных связей и информации Президента Республики Марий Эл. „В Йошкар-Оле открыт памятник последнему царю из династии Рюриковичей“. Официальный сервер Правительства Республики Марий Эл (2009-yil 5-noyabr). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-iyun.
- ↑ 2,0 2,1 „Культурно-исторический комплекс «Царевококшайский Кремль»“. Официальный интернет-портал Республики Марий Эл. 2013-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 16-iyun.
- ↑ 3,0 3,1 „Царь всея Руси прописался в марийской столице“. ЗАО «Пульс-радио». 2013-yil 25-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-iyun.
- ↑ „Памятник царю перенесли на набережную“. Новости Йошкар-Олы и республики Марий Эл — pg12.ru. 2013-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 17-iyun.