Fransiya — Shimoliy Koreya munosabatlari
Fransiya va Shimoliy Koreya oʻrtasidagi aloqalar mavjud emas, chunki ikki davlat bir-biri bilan rasmiy diplomatik munosabatlarga ega emas. Estoniya bilan bir qatorda Fransiya Shimoliy Koreya bilan diplomatik aloqalarni davom ettirmagan Yevropa Ittifoqining yagona ikki aʼzosidan biridir[1]. 2011-yil oktyabr oyida Fransiya hukumati Pxenyanda Fransiya hamkorlik byurosini ochishga qaror qildi[2].
2013-yilgi BBC Jahon xizmati so‘roviga ko‘ra, fransuzlarning atigi 19 foizi Shimoliy Koreya taʼsiriga ijobiy, 81 foizi esa salbiy fikr bildirgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Fransiya va Shimoliy Koreya oʻrtasidagi munosabatlar, suveren davlatlar oʻrtasidagi munosabatlar maʼnosida, rasman mavjud emas[3][1].
Fransiyaning rasmiy pozitsiyasi shundan iboratki, agar KXDR yadroviy qurol dasturidan voz kechsa va inson huquqlari holatini yaxshilasa, u bilan diplomatik munosabatlar o‘rnatish masalasini ko‘rib chiqadi[4].
1981-yilda Shimoliy Koreyaga tashrif buyurgan prezident Fransua Mitteran saylanishidan oldin Shimoliy Koreyani tan olishga vaʼda bergan edi[5].
2009-yil oxirida Fransiya prezidenti Nikolya Sarkozi sotsialist siyosatchi Jek Langni (Kubaga xuddi shunday topshiriqdan soʻng) Shimoliy Koreyaga maxsus elchi etib tayinladi. Lang 9-noyabr kuni Pxenyanga ikki tomonlama aloqalarni o‘rganish va Shimoliy Koreya yadro dasturini muhokama qilishga qaratilgan, o‘zi taʼriflagan „tinglash missiyasi“ uchun yo‘l oldi. Lang topshiriq ommaga eʼlon qilinishidan oldin Amerika rasmiylariga, jumladan Davlat kotibi oʻrinbosari Jeyms Shtaynberg va maxsus elchi Sung Kimga, shuningdek, Rossiya kabi aloqador mamlakatlar elchilariga maʼlumot bergan. Baʼzi tanqidchilar Langning malakasini shubha ostiga qoʻyishdi. Lang Shimoliy Koreyada oʻzgarishlar roʻy berayotgani haqidagi baʼzi maʼlumotlarni xabar qildi[6].
2009-yil 18-dekabrda Shimoliy Koreya ikki davlat o‘rtasidagi munosabatlarni normallashtirish uchun birinchi qadam sifatida Fransiya hukumatining Fransiya hamkorlik va madaniy harakatlar idorasini tashkil etish taklifiga rozi bo‘ldi. 2011-yil oktabr oyida Fransiya hukumati Pxenyanda Fransiya hamkorlik va madaniy harakatlar idorasini ochdi[2]. Oʻshandan beri idorani „madaniy va gumanitar sohalarda aniqlangan ehtiyojlarni hisobga olgan holda“ fransuz diplomatlari boshqaradi[7]. Ofis asosiy eʼtiborni madaniy-gumanitar masalalarga qaratadi. Fransiya hukumati ofisning ochilishi hech qanday holatda Fransiya tomonidan Shimoliy Koreya bilan rasmiy diplomatik munosabatlar oʻrnatilishini nazarda tutmasligini oʻsha paytdayoq eʼlon qildi. Bunday harakat „yadro muammosi, Koreyalararo munosabatlar, gumanitar va inson huquqlari bilan bog‘liq vaziyat yaxshilanishi“ sharti bilan amalga oshishi bildirildi[8].
Iqtisodiy va madaniy aloqalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Iqtisodiy munosabatlar ham cheklangan. 2005-yilda Shimoliy Koreyadan fransuz importi 24 million yevroni, Fransiyaning Shimoliy Koreyaga eksporti esa 6 million yevroni tashkil etgan.
2005-yilda Fransiyada rasman 54 Shimoliy Koreya fuqarosi yashagan. Shimoliy Koreyadagi yagona fransuz kishilari gumanitar yordam xodimlari hisoblanadi[9]. Fransiya KXDRga gumanitar yordam ko‘rsatadi va har yili oz sonli shimoliy koreyalik talabalarga Fransiyada o‘qishga ruxsat beradi[10]. Bu, birinchi navbatda, maʼmuriy taʼlim va arxitektura sohalariga tegishli[8].
Minimal boʻlsa-da, kino Fransiya va Shimoliy Koreya hamkorlik qiladigan kam sonli sohalardan biridir. Shimoliy Koreyaning „Xalq va taqdir“ filmi Fransiyada suratga olingan sahnalari bo‘lgan mamlakatdagi yagona filmlardan biridir. 2007-yilda Fransiyada Shimoliy Koreyaning „Oʻquvchining kundaligi“ filmi namoyish etildi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 étrangères. „Présentation de la Corée du Nord“ (fr). France Diplomatie - Ministère de l'Europe et des Affaires étrangères. Qaraldi: 2021-yil 18-avgust.
- ↑ 2,0 2,1 étrangères. „Relations bilatérales“ (fr). France Diplomatie - Ministère de l'Europe et des Affaires étrangères. Qaraldi: 2021-yil 18-avgust.
- ↑ „DPRK Diplomatic Relations“, National Committee on North Korea
- ↑ questions.assemblee-nationale
- ↑ Ojardias. „Why France still refuses to establish diplomatic relations with North Korea“. GIS ASIE. 2021-yil 27-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 22-noyabr.
- ↑ Charlton. „France wades into bog of North Korean diplomacy“ (2009-yil 3-noyabr).
- ↑ Associated Press, September 29, 2011
- ↑ 8,0 8,1 „La France et la Corée du Nord“, French Ministry of Foreign Affairs, December 2012
- ↑ „Première Urgence“. 2008-yil 22-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 4-may.
- ↑ Official website of the French National Assembly