Foydalanuvchi:Akbar2p2p/Vienna Convention on Road Signs and Signals

Vikipediya, ochiq ensiklopediya


Imzolangan sanasi 1968-yil 8-noyabr
Imzolangan joyi Vena
Kuchga kirishi 1978-yil 6-iyun
Imzolangan 37
Tomonlar 68
Tillari Xitoy, ingliz, fransuz, rus, arab va ispan tillari

Yoʻl belgilari va signallari toʻgʻrisidagi konvensiya, odatda Yoʻl belgilari va signallari toʻgʻrisidagi Vena konvensiyasi sifatida tanilgan, yoʻl harakati (yoʻl belgilari, svetoforlar va yoʻllar) uchun imzolash tizimini standartlashtirish orqali yoʻl harakati xavfsizligini oshirish va xalqaro yoʻl harakati yordamini koʻrsatish uchun moʻljallangan koʻp tomonlama shartnomadir . belgilar) xalqaro miqyosda qoʻllaniladi.

Ushbu konventsiya Birlashgan Millatlar Tashkilotining Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengashi tomonidan 1968-yil 7-oktabrdan 8-noyabrgacha Vena shahrida boʻlib oʻtgan yoʻl harakati boʻyicha konferentsiyasida kelishilgan, 1968 yil 8 noyabrda Vena shahrida tuzilgan va 1978 yil 6 iyunda kuchga kirgan . Ushbu konferentsiya, shuningdek, xalqaro yoʻl harakati qonunlarini standartlashtirish orqali ushbu qonunchilikni toʻldiradigan Yoʻl harakati toʻgʻrisidagi Vena konventsiyasini ishlab chiqdi.

Konventsiya yoʻl belgilari va signallari boʻyicha 1949-yil oldingi Jeneva protokolini [1] qayta koʻrib chiqdi va sezilarli darajada kengaytirdi, oʻzi ham oʻz navbatida 1931-yildagi Yoʻl signallarini birlashtirish toʻgʻrisidagi Jeneva konventsiyasiga asoslanadi. Oʻzgartirishlar, jumladan, belgilarning oʻqilishi, aylanma yoʻllardagi ustuvorlik va tunnellarda xavfsizlikni yaxshilash uchun yangi belgilarga oid yangi qoidalar 2003-yilda qabul qilingan.

Vena konventsiyasi ham, Jeneva protokoli ham asosan XX asr kontinental Gʻarbiy Evropada paydo boʻlgan yoʻl harakati belgilari boʻyicha konsensus asosida tuzilgan. Uni iloji boricha universal qilish uchun konventsiya baʼzi oʻzgarishlarga ruxsat beradi, masalan, xavfli ogohlantirish belgilari uchburchak yoki kvadrat olmos shaklida va yoʻl belgilari oq yoki sariq boʻlishi mumkin. Garchi BMT aʼzolarining aksariyati shartnomani toʻliq ratifikatsiya qilmagan boʻlsa-da, unda koʻrsatilgan belgilar va huquqiy tamoyillar koʻpchilik joylarda yoʻl harakati qonunchiligining asosini tashkil qiladi.

Janubiy Afrika Rivojlanish Jamiyati (SADC) tomonidan taqdim etilgan SADC-RTSM deb nomlangan muqobil konventsiya Afrikaning janubidagi oʻnta davlat tomonidan qoʻllaniladi. SADC-RTSMning koʻpgina qoidalari va tamoyillari Vena konventsiyasiga oʻxshashdir.

Amerika Qoʻshma Shtatlarida belgilar AQSh Federal Magistral maʼmuriyatining yagona yoʻl harakati nazorati qurilmalari boʻyicha qoʻllanmasiga asoslanadi. MUTCDdagi belgilar koʻpincha matnga yoʻnaltirilgan boʻlsa-da, baʼzi belgilarda piktogrammalar ham qoʻllaniladi. Kanada va Avstraliyada asosan MUTCDga asoslangan yoʻl belgilari mavjud. Janubiy Amerikada yoʻl belgilariga Vena konventsiyasi ham, MUTCD ham taʼsir koʻrsatadi. Markaziy Amerikada yoʻl belgilariga MUTCD katta taʼsir koʻrsatadi va Manual Centroamericano de Dispositivos Uniformes para el Control del Transito asoslanadi. , SICA AQSh MUTCD ga teng.

Qoidalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻl belgilari[tahrir | manbasini tahrirlash]

2-moddada Konventsiya barcha yoʻl belgilarini bir qator toifalarga (A — H) ajratadi:

  • A: Xavf haqida ogohlantiruvchi belgilar
  • B: ustuvorlik belgilari
  • C: Taqiqlovchi yoki cheklovchi belgilar
  • D: Majburiy belgilar
  • E: Maxsus tartibga solish belgilari
  • F: Axborot, ob’ektlar yoki xizmat koʻrsatish belgilari
  • G: Yoʻnalish, pozitsiya yoki koʻrsatkich belgisi
  • H: Qoʻshimcha panellar
Turi Shakl Rang Lavozim Maʼnosi
Miltillamaydigan Oddiy </img> Yashil Chorrahada, tunnel yoki koʻprikka kirish Davom eting
</img> Amber Chorrahada, oʻtish joyida, aylanma koʻprikda, aeroportda, oʻt oʻchirish stantsiyasida yoki parom terminalida Iloji boʻlsa toʻxtating
</img> Qizil Chorrahada Toʻxta
</img> Qizil va amber Chorrahada Signal oʻzgarish arafasida (odatda yashil rangga)
Chapga ishora qiluvchi strelka Yashil Chorrahada Faqat chapga burilish harakati davom etishi mumkin
O‘ngga ishora qiluvchi strelka Yashil Chorrahada Faqat tirbandlik oʻngga burilishi mumkin
Yuqoriga qaragan strelka Yashil Chorrahada Faqat toʻgʻridan-toʻgʻri oldinga harakatlanadigan tirbandlik davom etishi mumkin
Pastga qaragan strelka </img> Yashil Chiziqdan yuqorida Yoʻl harakati yoʻlda davom etishi mumkin
Xoch (×) </img> Qizil Chiziqdan yuqorida Trafik qatorga kirmasligi mumkin (yoʻlak yopiq)
Diagonal pastga qaragan strelka </img> Amber yoki oq Chiziqdan yuqorida Tez orada chiziq yopiladi, chiziqni oʻq yoʻnalishi boʻyicha oʻzgartiring
Miltillovchi Oddiy </img> Ikki marta qizil (almashinuv) Oʻtish joyida, aylanma koʻprikda, aeroportda, oʻt oʻchirish stantsiyasida yoki parom terminalida Toʻxta
</img> Oy oq Ketishda Davom eting
</img> Amber (miltillovchi) Chorrahadan tashqari hamma joyda Ehtiyotkorlik bilan davom eting
</img> Amber (miltillovchi) Chorrahada Ustuvorlik tomonidan belgilanadi</img> Prioritet marshrut yoki</img> Yoʻl belgilari yoki yuqoridagi oddiy oʻtish huquqi qoidalarining hech biri boʻlmasa.

Qizil miltillovchi chiroqlar faqat yuqorida koʻrsatilgan joylarda ishlatilishi mumkin; chiroqlardan boshqa har qanday foydalanish konventsiyani buzadi. Chiroqlar vertikal ravishda qoʻyilganda, qizil chiroqlar tepaga yoki gorizontal ravishda qoʻyilgan boʻlsa, yaqinlashib kelayotgan transportga eng yaqin tomonga joylashtirilishi kerak.

Ahdlashuvchi tomonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil may holatiga koʻra konventsiyada 69 ta ishtirokchi davlat va 36 ta imzolovchi (shu jumladan qoʻshilgan aʼzolar) mavjud: Albaniya, Armaniston, Avstriya, Bahrayn, Belarus, Belgiya, Bosniya va Gersegovina, Braziliya, Bolgariya, Markaziy Afrika Respublikasi, Chili, Kosta-Rika, Kot d. "Ivuar, Xorvatiya, Kuba, Kipr, Chexiya, Kongo Demokratik Respublikasi, Daniya, Ekvador, Estoniya, Finlyandiya, Fransiya, Gruziya, Germaniya, Gana, Gretsiya, Gayana, Muqaddas taxt, Vengriya, Hindiston, Indoneziya, Eron, Iroq, Italiya, Qozogʻiston, Quvayt, Qirgʻiziston, Latviya, Liberiya, Lixtenshteyn, Litva, Lyuksemburg, Shimoliy Makedoniya, Meksika, Moldova, Moʻgʻuliston, Chernogoriya, Marokash, Myanma, Niderlandiya, Nigeriya, Norvegiya, Pokiston, Paragvay, Filippin, Polsha, Portugaliya, Ruminiya, Rossiya, San-Marino, Senegal, Serbiya, Seyshel orollari, Serra-Leone, Slovakiya, Sloveniya, Ispaniya, Shri-Lanka, Surinam, Shvetsiya, Shveytsariya, Tojikiston, Tailand, Tunis, Turkmaniston, Ukraina, Birlashgan Arab Amirliklari, Buyuk Britaniya, O‘zbekiston, Venesuela va Vetnam. [2]

Evropada konventsiyaga aʼzo boʻlmagan yagona davlatlar Irlandiya va Maltadir. Shu bilan birga, Andorra va Islandiya konventsiyani imzolagan, ammo hali konventsiyani ratifikatsiya qilmagan. [2]

Konventsiyaga aʼzo boʻlmagan Osiyodagi yagona davlatlar Bangladesh, Malayziya, Xitoy Xalq Respublikasi (shu jumladan Gonkong va Makao), Xitoy Respublikasi (Tayvan), Yaponiya, Isroil, Falastin, Saudiya Arabistoni, Iordaniya, Livan, Suriya, Yaman, Ummon, Shimoliy Koreya va Afgʻoniston. Kambodja, Laos va Janubiy Koreyaning barchasi imzolagan boʻlsa-da, lekin konvensiyani hali ratifikatsiya qilmagan. [2]

Boshqa davlatlar konvensiyani imzolamagan; biroq ular ixtiyoriy ravishda Vena konvensiyasining baʼzi belgilarini qabul qilishgan. 

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Yoʻl harakati toʻgʻrisidagi Vena konventsiyasi
  • Evropa yoʻl belgilarini taqqoslash
  • MUTCD taʼsirida yoʻl belgilarini taqqoslash
  • Ingliz tilida soʻzlashadigan mamlakatlarda yoʻl belgilarini taqqoslash

Maʼlumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. "Protocol on Road Signs and Signals" (en, fr). United Nations Treaty Series. 182. United Nations Conference on Road and Motor Transport. Geneva, Switzerland. 19 September 1949. https://treaties.un.org/doc/Treaties/1952/03/19520326%2003-36%20PM/Ch_XI_B_1_2_3.pdf. 
  2. 2,0 2,1 2,2 {{Veb manbasi}} andozasidan foydalanishda sarlavha= parametrini belgilashingiz kerak. „{{{title}}}“. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Treaty Signatories" defined multiple times with different content

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]