Fesenjan
|
Fesenjon ( forscha: فسنجان ; Tehron lahjasida fesenjoon deb ham ataladi) Shimoliy Eronning pishiriqi
Haqida[tahrir | manbasini tahrirlash]
Fesenjan anor pastasi va maydalangan yong'oq va zerdeçal, doljin, apelsin qobig'i, kardamon va gul kurtaklari kabi ziravorlar bilan ta'mlanadi. [1][2] An'anaviy ravishda baqlajon va parranda go'shti ( o'rdak yoki tovuq ) bilan tayyorlanadi. [2] [3] Fesenjan, shuningdek , maydalangan go'sht yoki qo'zichoq bo'laklari yordamida ham tayyorlanishi mumkin. [1] Retseptga qarab, u shirin yoki nordon ta'mga ega bo'lishi mumkin. Fesenjan Eron oq yoki sariq guruch ( polo yoki chelo ) bilan xizmat qiladi.
Agar anor sousi juda nordon bo'lsa, uni shirin qilish uchun shakar va qovurilgan piyoz qo'shilishi mumkin. [4] Ba'zan, oksidlanishni keltirib chiqarish va sousning rangini qoraytirish uchun issiq dazmol qo'llaniladi. [4]
Bu Yaldo kechasi bayramlarida kechki ovqat dasturxonining bir qismi bo'lgan taomdir. [1][5]
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Fesenjon haqidagi eng qadimgi ma'lumot Mirzo Ali-Akbar Xon Ashpazboshining 1881 yildagi "Sofra-ye at'ema" asarida bo'lib, unda taomning o'n xil navlari sanab o'tilgan: yong'oq (bugungi kunda eng keng tarqalgan), bodom, baqlajon, loviya, behi ., kartoshka, sabzi, qovoq, baliq va yogurt. [4] Fesenjon tilga olingan birinchi lug'at Farhang-e Anandraj bo'lib, uni fasūjon deb ataydi va taom Gilonda paydo bo'lganligini aytadi. [4]
Madaniyat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Fesenjan ko'pincha maxsus holatlar uchun ajratilgan nozik taomdir. [4] Bu “boyning taomi” deb hisoblanadi, bu forscha “o‘zini keklik va fesenjān bordek tutadi” iborasida ko‘z-ko‘z qilish yoki dabdabali harakat qilish ma’nosini bildiradi. [4]
Eronning an'anaviy garm va sard ovqatlar tizimida (ya'ni, mos ravishda "issiq" va "sovuq") fesenjon "issiq" deb hisoblanadi, chunki u yong'oqdan foydalanadi, bu ham "issiq" taom hisoblanadi. [4] Bu issiqlikni muvozanatlash uchun ba'zan odamlar unga koriander ("sovuq" o'simlik) qo'shadilar; tozalangan qovoq ham xuddi shu sababga ko'ra, shuningdek, shakar o'rnini bosuvchi sifatida qo'shiladi. [4]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Persian Khoresh Fesenjan“ (en-US). SpiceBreeze (2020-yil 20-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 20-yanvar.
Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name "SpiceBreeze" defined multiple times with different content - ↑ 2,0 2,1 Davidson, Alan. The Oxford Companion to Food, 3 Jaine: , Oxford University Press, 2014 — 48 bet. ISBN 978-0199677337.
- ↑ „Iran: Khoresh-e Fesenjān“ (en-US). 196 flavors (2013-yil 8-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 27-may.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Elahi. „FESANJĀN“. Encyclopaedia Iranica. Qaraldi: 2022-yil 6-mart.
Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name "Iranica" defined multiple times with different content - ↑ Miers. „Thomasina Miers' recipe for roast winter vegetables with walnut and pomegranate sauce“ (en). the Guardian (2017-yil 15-dekabr). — „Richly sweet, subtly sour, with a satisfying depth of flavour from ground walnuts: fesenjan is a tempting Persian stew traditionally eaten during the winter solstice.“. Qaraldi: 2018-yil 26-iyul.