Fernando Santos

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Boshqa nomlar uchun qarang: other football players and managers Fernando Santos (disambiguation).

 

Fernando Santos
Fernando Santos 2018 (cropped).jpg
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Fernando Manuel Fernandes da Costa Santos[1]
Tavallud sanasi 10-oktyabr 1954-yil (1954-10-10) (68 yosh)
Tavallud joyi Lisbon, Portugaliya bayrogʻi Portugaliya
Ampluasi Himoyachi
Klub maʼlumoti
Joriy klub
 Portugaliya bayrogʻi Portugaliya terma jamoasi (bosh murabbiy)
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1970-1971 Operário Lisboa
1971-1973 Benfica
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
1973-1979 Estoril 91 (2)
1979-1980 Marítimo 26 (0)
1980-1987 Estoril 125 (2)
Boshqargan klublari
1987-1988 Estoril (yordamchi)
1988-1994 Estoril
1994-1998 Estrela Amadora
1998-2001 Porto
2001-2002 AEK Athens
2002 Panathinaikos
2003-2004 Sporting CP
2004-2006 AEK Athens
2006-2007 Benfica
2007-2010 PAOK
Xalqaro medallar
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)

Fernando Manuel Fernandes da Costa Santos GOM (1954-yil, 10-oktabrda tugʻilgan) — portugaliyalik professional futbol bosh murabbiyi va himoyachi sifatida oʻynagan sobiq futbolchi. Portugaliya terma jamoasi bosh murabbiyi.

U Primeira Ligada 161 oʻyin oʻtkazdi va sakkiz mavsum davomida ikkita gol urdi, deyarli har doim Estoril bilan. Nafaqaga chiqqanidan soʻng u 1988-yilda oʻzining asosiy klubida faoliyatini boshlagan bir necha oʻn yillar davomida murabbiy boʻlib ishladi.

Santos Portugaliyaning Katta uchlik jamoasini boshqarib, Porto bilan beshta yirik chempionlikni qoʻlga kiritdi. 2000-yillarning eng yaxshi qismida u Gretsiyada, asosan AEK Athens va PAOKda ishlagan. 2010-yilda u Gretsiya terma jamoasi boshqaruviga tayinlanib, ularni jahon chempionati va bir Yevropa chempionatida boshqargan. Keyinchalik u Portugaliyani Yevro-2016 va Millatlar ligasi 2019-yilda gʻalabaga olib keldi, bu milliy tarixidagi dastlabki ikki yirik chempionlik edi.

Klubdagi faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lissabonda tugʻilgan Santos 16 yoshida yoshlar tizimiga qoʻshilgan Benfica bilan oʻz rivojlanishini yakunladi. Uning katta debyuti Estoril bilan boʻldi, u Portugaliya futbolining barcha uchta asosiy darajasida vakili boʻldi.

Santos 1975-yil, 7-sentabrda Primeiradagi debyutini oʻtkazdi va oʻz maydonida Farense klubiga qarshi 2:0 hisobi bilan yakunlangan oʻyinda toʻliq 90 daqiqa oʻynadi. U oʻzining birinchi mavsumini yana 12 oʻyin bilan yakunladi va jamoasiga sakkizinchi oʻrinni egallashiga yordam berdi.[2]

Santos oliy diviziondagi ilk gollarini 1978-79-yilgi mavsumda urdi, 11-oʻrinni egallash uchun faqat bitta liga oʻyinini oʻtkazib yubordi.[3] 1979-80-yillarda u boshqa liga jamoasi Maritimo klubiga oʻtdi va u yerda ham asosiy tarkib futbolchisi boʻldi.[4] Oldingi klubiga qaytib, u 33 yoshida nafaqaga chiqishdan oldin ular bilan yana sakkiz yil oʻynadi (beshtasini Segunda Ligada oʻtkazdi).

Murabbiylik faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Estoril va Porto[tahrir | manbasini tahrirlash]

Santos nafaqaga chiqqandan soʻng darhol bosh murabbiy sifatida ishlay boshladi. U 1991-yilda Estoril klubiga yuqori pogʻonaga qaytishga yordam berdi va keyingi oʻn yil ichida faqat Estrela da Amadora va Porto klublarini boshqarib, ushbu musobaqada ishladi.[5]

1998-yilning yozida ikkinchi jamoa bilan shartnoma imzolagan Santos oʻzining birinchi mavsumidayoq milliy chempionat va Portugaliya Superkubogini qoʻlga kiritdi. U Sporting CP klubidan keyin ikkinchi oʻrinni egalladi va jamoani UEFA Chempionlar Ligasining chorak finaliga olib chiqdi.[6]

Gretsiya va Sporting CP[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001-yilda Santos Gretsiya Superligasining AEK Athens jamoasiga tayinlandi, u ichki kubokni qoʻlga kiritdi va toʻplar nisbati boʻyicha Olimpiacos klubiga yutqazdi.[7] Mamlakatda qolib, u Panatinaicos klubiga qoʻshildi,[8] atigi toʻrt oydan soʻng oʻzaro rozilik bilan ketdi.[9]

Santos 2003-04-yilgi mavsumda oʻz mamlakatiga qaytib, Sporting klubi boshqaruvidagi Laslo Bölyonining oʻrniga keldi.[10] U 2004-yil, 2-iyunda oʻz jamoasidan faqat uchinchi oʻrinni egallashga muvaffaq boʻlganidan soʻng lavozimidan ozod etildi.[11]

2004-yildan 2006-yilgacha Santos yana AEK klubini boshqargan.[12] U oʻz faoliyati davomida ularni ketma-ket birinchi uchlikka olib chiqdi va 2005-yilda yilning eng yaxshi bosh murabbiy deb topildi.

Benfica[tahrir | manbasini tahrirlash]

 2006-yil, 20-mayda Santos sobiq yoshlar klubi Benfika klubiga qoʻshildi.[13] U keyingi oyda AEK klubining sobiq futbolchisi Kostas Katsouranis bilan shartnoma imzolashga mas’ul edi.[14]

Debyut mavsumida uchinchi oʻrinni egallab, chempion Porto klubidan atigi ikki ochko ortda qolgan Santos mavsumoldi mavsumida sardor va eng yaxshi toʻpurar Simão Sabrosaning Atletico Madrid klubiga ketganiga guvoh boʻldi. 2007-yil, 20-avgustda Leyxoes klubiga qarshi safarda 1:1 hisobida durang oʻynaganidan soʻng u ishdan boʻshatildi va uning oʻrniga Jose Antonio Camacho tayinlandi.[15]

PAOK[tahrir | manbasini tahrirlash]

Santos 2007-yilning sentabr oyi boshida PAOK klubi bilan uch yillik shartnoma imzolab, Gretsiyaga va uning yuqori ligasiga qaytdi.[16] U yerda u futbol direktori va sobiq futbolchi Theodoros Zagorakis bilan birlashdi va 2009-10-yillarda jamoani ikkinchi oʻringa olib chiqdi.

2010-yil, 19-may kuni Chempionlar ligasida yana ishtirok etish imkoniyatiga qaramay, Santos matbuot anjumanida Saloniki jamoasini tark etish qarorini eʼlon qildi.[17]

Gretsiya terma jamoasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2010-yilning 1-iyulida Santos Gretsiya terma jamoasining yangi bosh murabbiyi etib tayinlandi va ikki yillik shartnoma asosida uzoq yillik amaldagi Otto Rexageldan oʻrin oldi.[18][19] U mamlakatni UEFA Yevro-2012 turnirida ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritdi va soʻnggi sakkizinchi bosqichga chiqdi.[20]

Santos 2014-yilda Braziliyada boʻlib oʻtgan futbol boʻyicha jahon chempionatida ham bosh murabbiy boʻlgan, chunki Gretsiya terma jamoasi birinchi marta pley-off bosqichiga chiqqandi. Kosta-Rika terma jamoasiga qarshi penaltilar seriyasi boshlanishidan biroz oldin, 5:3 hisobida jamoasi bilan magʻlub boʻldi, u hakam Ben Williams tomonidan noroziligi uchun maydondan chetlatildi. U bu qarorni stadion ichidan televizor orqali tomosha qildi va magʻlubiyat uning amaldagi muddatini tugatdi, chunki shartnomasi ertasi kuni tugaydi;[21][22] u dastlab bu voqea uchun sakkizta oʻyinga diskvalifikatsiya qilindi,[23] apellyatsiya qilinganidan keyin oltitaga qisqartirildi.[24]

Portugaliya terma jamoasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Santos Portugaliya bilan 2017 FIFA Konfederatsiyalar Kubogida

2014-yil, 23-sentabrda Paulo Bentu yomon natijalar tufayli ishdan boʻshatilgandan soʻng, Santos Portugaliyaning yangi bosh murabbiyi etib saylandi.[25] Uning bosh murabbiyligidagi birinchi oʻyini 14-oktabr kuni Daniyada Yevro-2016 saralash bosqichida 1:0 hisobida gʻalaba qozondi[26] va jamoa Fransiyada finalga chiqdi;[27] diskvalifikatsiya paytida aynan Ilidio Vale skameykada oʻtirdi.[28][29]

2016-yilning 10-iyulida, guruh bosqichiga uchinchi oʻrinni egallash imkonini beruvchi uchta guruh bosqichi qur’asidan soʻng,[30] Santos mezbonlardan 1:0 hisobidagi qoʻshimcha boʻlimlardagi magʻlubiyatdan soʻng Portugaliya terma jamoasini tarixdagi ilk yirik xalqaro gʻalabaga olib chiqdi.[31] 90 daqiqa ichida yagona gʻalaba yarim finalda Uelsga qarshi oʻtkazilgan,[32] lekin uning jamoasi ham turnirdagi yagona magʻlubiyatsiz gʻalaba edi.

2017-yil, 10-oktabr, 63 yoshga toʻlgan kuni[33] Santos Portugaliya terma jamoasini Estádio da Luz stadionida Shveysariya ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi va bu ularga JCh-2018 saralash bosqichini oʻnta oʻyinda toʻqqizta gʻalaba bilan yakunlash imkonini berdi.[34] Rossiyadagi finalda Urugvayga qarshi 1:2 hisobida magʻlub boʻlgan turnir 1/8 finalda yakunlandi.[35]

2018-19-yilgi UEFA Millatlar ligasini zabt etgandan soʻng,[36] Santos milliy terma jamoani Yevro-2020da 1/8 finalga olib chiqdi va Belgiyaga 1:0 hisobida magʻlub boʻldi.[37]

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Santos 1977-yilda Instituto Superior de Engenharia de Lisboa tomonidan berilgan elektr va telekommunikatsiya muhandisligi boʻyicha ilmiy darajaga ega boʻldi.[38] 1999-yilda Porto ketma-ket beshinchi chempionlikni qoʻlga kiritganida, u bosh murabbiy boʻlganida, unga Engenheiro do Penta (Penta muhandisi) laqabini berishdi.[39]

Santos ona portugal tilidan tashqari ingliz[40] va yunon tillarini ham biladi.[41]

Boshqaruv statistikasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil, 12-iyun holatiga ko'ra[42]
Jamoa va xizmat muddati boʻyicha boshqaruv rekordi
Jamoa Millat Dan Gacha Natija
G W D L Win %
Estoril Portugaliya 1988-yil, 19-yanvardan 1994-yil, 7-martgacha 230 81 72 77 035
Estrela da Amadora 1994-yil, 22-noyabrdan 1998-yil, 4-iyungacha 133 39 45 49 029
Porto 1998-yil, 4-iyundan 2001-yil, 8-iyungacha 156 98 31 27 063
AEK Athens Gretsiya 2001-yil, 17-iyundan 2002-yil, 9-maygacha 51 38 5 8 075
Panathinaikos 2002-yil, 18-maydan 2002-yil, 16-oktabrgacha 9 6 0 3 067
Sporting CP Portugaliya 2003-yil, 3-iyundan 2004-yil, 2-iyungacha 40 26 5 9 0100
AEK Athens Gretsiya 2004-yil, 16-iyuldan 2006-yil, 14-maygacha 86 47 23 16 055
Benfica Portugaliya 2006-yil, 20-maydan 2007-yil, 20-avgustgacha 49 29 11 9 059
PAOK Gretsiya 2007-yil, 4-sentabrdan 2010-yil, 18-maygacha 114 58 24 32 051
Greece 2010-yil, 1-iyuldan 2014-yil, 1-iyulgacha 49 26 17 6 053
Portugal Portugaliya 2014-yil, 24-sentabrdan Hozirda 101 62 23 16 061
Karyera jami 1 018 510 256 252 050

Yutuqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bosh murabbiylik faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Porto

  • Primera Liga: 1998-99
  • Taça de Portugaliya: 1999-2000, 2000-01
  • Supertaça Candido de Oliveira: 1998, 1999

AEK Athens

  • Gretsiya kubogi: 2001-02

Portugaliya

  • UEFA Yevropa chempionati: 2016[43]
  • UEFA Millatlar ligasi: 2018-19[44]
  • FIFA Konfederatsiyalar kubogi uchinchi oʻrin: 2017[45]

Individual

  • Gretsiya Superligasining eng yaxshi murabbiyi: 2001-02, 2004-05, 2008-09, 2009-10
  • Gretsiya Superligasining oʻn yillikdagi eng yaxshi murabbiyi: 2000-10[46]
  • Gretsiyadagi eng yaxshi sport murabbiyi: 2011, 2013
  • Yilning Yevropa murabbiyi — Alf Ramsey mukofoti: 2016-yil
  • IFFHS Jahonning eng yaxshi milliy murabbiyi: 2016,[47] 2019[48]
  • FIFAning eng yaxshi erkaklar murabbiyi: 2016 (uchinchi oʻrin)[49][50][51]
  • Globos de Ouro — Eng yaxshi erkak murabbiy: 2017
  • PFA Platinum Quinas: 2019[52]

Ordenlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • POR Ordem do Merito Gran-Oficial BAR.svg „Grand Officer (Buyuk xizmatlari uchun)“ ordeni (2016-yil, 10-iyul)[53]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Fernando Santos WorldFootball.net saytida
  2. ↑ „Época 1975/76: Primeira Divisão“ (pt). Arquivos da Bola (5-aprel 2007-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  3. ↑ „Época 1978/79: Primeira Divisão“ (pt). Arquivos da Bola (15-mart 2007-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  4. ↑ „Época 1979/80: Primeira Divisão“ (pt). Arquivos da Bola (8-mart 2007-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  5. ↑ Vaza, Marco. „Fernando Santos, o treinador que deixou de ser engenheiro“ (pt). Público (9-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 14-iyul 2021-yil.
  6. ↑ „Bayern 2–1 Porto“. UEFA (19-aprel 2000-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  7. ↑ „Santos quits AEK“. UEFA (9-may 2002-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  8. ↑ „Santos moves to Panathinaikos“. UEFA (19-may 2002-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  9. ↑ „Santos out at Panathinaikos“. UEFA (16-oktabr 2002-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  10. ↑ „Sporting put faith in Santos“. UEFA (3-iyun 2003-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  11. ↑ „Santos ousted at Sporting“. UEFA (1-iyun 2004-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  12. ↑ „Santos returns to AEK“. UEFA (16-iyul 2004-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  13. ↑ „Santos fills coaching void at Benfica“. UEFA (21-may 2006-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  14. ↑ „Katsouranis joins Santos at Benfica“. UEFA (22-iyun 2006-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  15. ↑ „Santos shown door at Benfica“. UEFA (20-avgust 2007-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  16. ↑ „PAOK plump for Santos experience“. UEFA (5-sentabr 2007-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  17. ↑ „Η Συνέντευξη Τύπου του Fernando Santos“ (el). PAOK FC (19-may 2010-yil). 21-may 2010-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 20-may 2010-yil.
  18. ↑ „Santos replaces Rehhagel for Greece“. UEFA (1-iyul 2010-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  19. ↑ „World Cup 2012: Fernando Santos named new Greece coach“. BBC Sport (1-iyul 2010-yil). Qaraldi: 1-iyul 2010-yil.
  20. ↑ „Germany overpower Greece in Gdansk“. UEFA (22-iyun 2012-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  21. ↑ Wood. „Santos comments attract criticism back in Greece“. Reuters (1-iyul 2014-yil). Qaraldi: 25-avgust 2020-yil.
  22. ↑ Hassan. „Costa Rica 1–1 Greece (Costa Rica win 5–3 on penalties)“. BBC Sport (30-iyun 2014-yil). Qaraldi: 30-iyun 2014-yil.
  23. ↑ „Portugal coach Fernando Santos loses appeal against eight-match suspension“ (24-sentabr 2014-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  24. ↑ „Portugal coach Santos wins cut in World Cup misconduct ban“. ESPN FC (23-mart 2015-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  25. ↑ Marques. „Ex-Greece boss Santos appointed Portugal coach“. UEFA (24-sentabr 2014-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  26. ↑ „Ronaldo wins it for Portugal“. UEFA (14-oktabr 2014-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  27. ↑ „Portugal set for home-from-home EURO“. UEFA (8-oktabr 2015-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  28. ↑ „Pepe integrado no treino da selecção portuguesa“ (pt). Público (27-mart 2015-yil). Qaraldi: 19-iyul 2016-yil.
  29. ↑ „Ilídio Vale: "Vencemos graças ao espírito coletivo"“ (pt). SAPO (13-iyun 2015-yil). Qaraldi: 18-iyul 2016-yil.
  30. ↑ „Euro 2016: England to face Iceland in last 16“. BBC Sport (22-iyun 2016-yil). Qaraldi: 10-iyul 2016-yil.
  31. ↑ McNulty. „Portugal 1–0 France“. BBC Sport (10-iyul 2016-yil). Qaraldi: 10-iyul 2016-yil.
  32. ↑ Atkin. „Portugal reach EURO final as Wales fairy tale ends“. UEFA (6-iyul 2016-yil). Qaraldi: 18-iyul 2016-yil.
  33. ↑ „Fernando Santos convicto da vitória sobre a "fortíssima" Suíça“ (pt). TSF (9-oktabr 2017-yil). Qaraldi: 10-oktabr 2017-yil.
  34. ↑ „Portugal 2–0 Switzerland“. BBC Sport (10-oktabr 2017-yil). Qaraldi: 10-oktabr 2017-yil.
  35. ↑ Rose. „Uruguay 2–1 Portugal“. BBC Sport (30-iyun 2018-yil). Qaraldi: 30-iyun 2018-yil.
  36. ↑ Hafez. „Portugal 1–0 Netherlands“. BBC Sport (9-iyun 2019-yil). Qaraldi: 12-iyul 2021-yil.
  37. ↑ „Belgium 1–0 Portugal: Is it 'now or never' for Belgium's golden generation?“. BBC Sport (27-iyun 2021-yil). Qaraldi: 12-iyul 2021-yil.
  38. ↑ „Fernando Santos: 'Como treinador não tenho coração'“ (pt). Sol (23-sentabr 2014-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  39. ↑ Calhau. „O engenheiro das qualificações que só perdeu uma vez“ (pt). Mais Futebol (8-oktabr 2015-yil). Qaraldi: 19-fevral 2016-yil.
  40. ↑ „Fernando Santos – Best Coach of the Year 2016“. YouTube (4-yanvar 2017-yil). 12-sentabr 2022-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-may 2020-yil.
  41. ↑ „Ο Fernando Santos Μιλάει Ελληνικά και συγκινήθηκε.“ (el). YouTube (19-noyabr 2013-yil). 12-sentabr 2022-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-iyun 2021-yil.
  42. ↑ Fernando Santos coach profile at Soccerway
  43. ↑ McNulty. „Portugal 1–0 France“. BBC Sport (10-iyul 2016-yil). Qaraldi: 10-iyul 2016-yil. McNulty, Phil (10 July 2016). „Portugal 1-0 France“. BBC Sport. Retrieved 10 July 2016.
  44. ↑ „Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa“ (pt). SAPO (9-iyun 2019-yil). Qaraldi: 14-iyun 2019-yil.
  45. ↑ „"Portugal fez uma prova excelente", diz Fernando Santos“ (pt). TSF (2-iyul 2017-yil). Qaraldi: 2-iyul 2017-yil.
  46. ↑ Figueiredo. „Fernando Santos é o treinador da década na Grécia“ (pt). Mais Futebol (5-fevral 2011-yil). 14-sentabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 23-iyun 2016-yil.
  47. ↑ „Former results“. International Federation of Football History & Statistics. Qaraldi: 13-yanvar 2016-yil.
  48. ↑ „IFFHS Awards 2019 – The world's best national coach: Fernando Santos (Portugal)“. International Federation of Football History & Statistics (26-noyabr 2019-yil). Qaraldi: 28-noyabr 2019-yil.
  49. ↑ „Who will be The Best FIFA Men's Coach 2016?“. FIFA (2-noyabr 2016-yil). 4-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 15-may 2019-yil.
  50. ↑ „The Best FIFA Men's Coach“. FIFA. 3-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 15-may 2019-yil.
  51. ↑ „The fans take centre stage“. FIFA (31-oktabr 2016-yil). 12-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 14-iyun 2019-yil.
  52. ↑ „Cristiano Ronaldo é o Melhor nas Quinas de Ouro e pede "premiozinho" para o Sporting“ (pt). Observador (3-sentabr 2019-yil). Qaraldi: 4-sentabr 2019-yil.
  53. ↑ „Cidadãos nacionais agraciados com ordens portuguesas“ (pt). Ordens Honoríficas Portuguesas. Qaraldi: 29-yanvar 2020-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Fernando_Santos&oldid=3367423" dan olindi