Evert Kollier

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Evert Kollier

Evert Kollier Avtoportret
Haqiqiy ismiEvert Kollier
Tavalludi 26-yanvar 1642-yil
Vafoti 8-sentyabr 1708-yil (Pikadilli)
Millati Gollandiya Respublikasi
Sohasi Rassom
Evert Collierning tuvaldagi moyi Vanitas natyurmorti bilan avtoportret, 1684, Gonolulu sanʼat muzeyi
Edvard Kollierning trompe-l'œil rasmi
Edvard Kollierning „Parlament“ nomli vanitalari, taxminan 1695- yil

Evert Kollier (1642- yil 26- yanvarda tavallud topgan) gollandiyalik Oltin asrning natyurmort rassomi. Evert Kollier trompe-l'œil rasmlari bilan mashhur. Uning ismi baʼzan „Edvard“ yoki „Edwaert“ yoki „Eduwaert“ „Edvart“ deb yoziladi va familiyasi baʼzan „Colyer“ yoki „Kollier“ deb yoziladi.

Hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Evert Kollier Shimoliy Brabantning Breda shahrida Evert Calier suvga choʻmadi. [1] Evert Kollier Haarlemda taʼlim olgan. Koʻplab joylarda uning dastlabki rasmlar koʻrgazmasi bilan boshladi. 1649- yilda Avliyo Luqoning Harlem gildiyasiga aʼzo boʻlgan. Vinsent Laurens van der Vinning taʼsirini koʻrsatadi va uning oʻgʻli Laurens van der Vin 1702- yilda „Evert Colier“ roʻyxatiga kiritilgan. Otasini tanigan Haarlem gildiya aʼzolaridan biri boʻlgan. [2] Kollier 1664- yilda Garlem gildiyasida roʻyxatdan oʻtganida Van der Vin, ehtimol, uning ustozi boʻlgan. [3] Keyinchalik ikkalasi ham Haarlem natyurmort rassomi Barend van Eyzenga taʼsir qilishdi. [1]

1667- yilga kelib, Kollier Leydenga koʻchib oʻtdi va u erda 1673- yilda Avliyo Luqoning Leyden gildiyasining aʼzosi boʻldi. Evert Kollier 1686- yilda Amsterdamga, 1693- yilda esa Londonga koʻchib oʻtdi. Evert Kollier 1702-1706- yillarda u yerda imzolangan va sanasi koʻrsatilgan asarlar asosida Leydenga umrining oxirida Londonga qaytib keldi. Evert Kollier 1708- yil 8- sentyabrda vafot etadi va Pikadillida dafn qilinadi. [4]

Evert Kollier Denver sanʼat muzeyi, Gonolulu sanʼat muzeyi, Indianapolis sanʼat muzeyi, Milliy portret galereyasi (Birlashgan Qirollik), Rijksmuseum (Amsterdam) va Teyt (London) Evert Kollierning rasmlariga ega jamoat kolleksiyalari qatoriga kirgan.

Amerikalik tarixchi Dror Vahrman Evert Kollier trompe-l'œil asarlari haqida „ Janob Kollier’s Letter Racks“ (OUP, 2014) kitobini yozadi. Kitobda rassomning 17-asr oxiri va 18-asr boshlaridagi, asosan Kollier Londonda yashagan davrdagi natyurmortlarining keng doirasi yoritib beradi. Ularning mavzulari deyarli faqat jurnallar, gravyuralar, harflar, medallar, taroqlar, muhrlangan mum tayoqchalari va boshqa efemerlardan iborat boʻlib, bu eski „memento mori“ natyurmort modelining yangilanishini anglata boshladi.

Ishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Evert Kollier asarlari, odatda, trompe-l'œil uslubida sirtdan „chiqib ketish“ uchun boʻyalgan qogʻoz parchalaridan iborat boʻlgan. Oʻzidan oldingi Van der Vin kabi, Evert Kollier tez-tez bosma nashrlarni oʻz ichiga olgan, ammo bu kunning mashhur nashrlari boʻlgan.

Evert Kollierga tegishli boʻlgan tuvaldagi moyli rasm (Vanitas globus, bosh suyagi va skripka bilan natyurmort) keyinchalik Pieter Leguuchga tegishli rasmlar boʻlgan. [5]

  1. Yogʻoch taxtada gazetalar, xatlar va yozuv asboblari Trompe-l'œil (1699- yil), 58,8 × 46,2 sm
  2. Edvard Kollier (1683- yil), Tuvalga moy, 44,4 × 52,8 sm
  3. Natyurmort (1699- yil), Tuvalga moy, 76,2 × 63,5 sm
  4. Natyurmort: Hidi (1695- yil), Tuvalga moyli, 24 5/8 × 20 1/2 dyuym
  5. Natyurmort: Parlament (1695- yil), Tuvalga moyli, 24 1/2 x 29 3/4 dyuym, MS Rau antikvarlari, Yangi Orlean
  6. Uiderning timsollari hajmi bilan natyurmort (1696- yil), Tuvalga moy, 83,8 × 107,9 sm
  7. Vanitas
  8. Vanitas (1662- yil), Yogʻochga moy, 94 × 112,1 sm
  9. Vanitas natyurmort (1684- yil), tuval ustiga moy, 99 × 123 sm
  10. Vanitas natyurmort bilan avtoportret (1684- yil), Tuvalga moyli boʻyoq, Gonolulu sanʼat muzeyi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Edwaert Collier in the RKD
  2. De archiefbescheiden van het St. Lukasgilde te Haarlem 1497-1798, Hessel Miedema, 1980, ISBN 90-6469-584-9
  3. Though Collier is listed in the Haarlem guild register as a member on a page headed „1646“, the last two digits must have been switched and he probably became a member in 1664 (a year suspiciously lacking member registrations), like other members listed with him and mistakenly registered on that page, such as Evert Oudendijck and Egbert van Heemskerck.
  4. According to Paul Taylor, Londen, July 1999
  5. „toegeschreven aan Pieter Legouch“. RKD. Qaraldi: 2021-yil 29-oktyabr.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Niderlandiya sanʼat tarixi instituti (faqat Gollandiya)
  • Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart / unter Mitwirkung von 300 Fachgelehrten des In- und Auslandes; soat. fon Ulrich Thieme va Feliks Bekker (1907-1950)
  • Adriaan van der Willigen en Fred G. Meijer, Gollandiya va Flamand natyurmort rassomlarining moylarda ishlaydigan lugʻati, 1525-1725, Leyden 2003

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]