Eski hukumat binosi (Wellington)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Eski hukumat binosi
Umumiy maʼlumot
Meʼmoriy uslubi Neoklassik arxitektura
Joylashuvi 15 Lambton Quay, Wellington, Yangi Zelandiya
Koordinatalar 41°16′46″S 174°46′41″E / 41.279484°S 174.777975°E / -41.279484; 174.777975 G OKoordinatalari: 41°16′46″S 174°46′41″E / 41.279484°S 174.777975°E / -41.279484; 174.777975 G O
Dizayn va konstruksiya
Meʼmor William Clayton
Eski hukumat binosi (Wellington)
ANZAK kunida Vellington kenotafasi yonida, eski hukumat binosi ustida quyosh chiqayotgan olomon.

Tarixiy hukumat binosi yoki odatda Eski hukumat binosi deb atalaluvchi bu bino Wellingtondagi Lambton Quayda joylashgan. U 1876-yilda qurib bitkazilgan va 1998-yilgacha dunyodagi ikkinchi eng katta yogʻoch bino boʻlgan (Yaponiyaning Nara shahridagi Todai-jidan keyin)[1]. U Yangi Zelandiya davlat xizmatini joylashtirish uchun qurilgan va hozirda u yerda Viktoriya universitetining Vellington yuridik fakulteti joylashgan. Bino Heritage New Zealand Pouhere Taonga tomonidan „I toifa“ („maxsus yoki ajoyib tarixiy joy va madaniy meros obyekti“) tarixiy joy sifatida tasniflangan, ilgari Yangi Zelandiya tarixiy joylar sharafi sifatida tanilgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Binoning panoramasi

Bino 1870-yillarning boshlarida Fox vazirligi tomonidan qisman viloyat hukumatlarining bekor qilinishini kutish bilan foydalanishga topshirilgan. Dastlab binoni beton va yogʻochdan qurish rejalashtirilgan edi, ammo oʻsha paytdagi betonning narxi baland ekanligi faqat yogʻochdan qurish qaroriga olib keldi. Italiyalik, Neoklassik uslubi odatda tosh binolarning maydoni edi, shuning uchun bino toshga taqlid qilish uchun moʻljallangan. Millatning muhim ramzi sifatida, bu bino kengayib borayotgan imperiyada uning kuchi va barqarorligini yetkazishga yordam berish uchun italyan tosh saroyiga oʻxshab qurilgan[2]. Yogʻoch mahalliy kauri boʻlib, uni takrorlash mumkin emas, chunki Yangi Zelandiyaning qolgan jamoat kauri oʻrmonlari doimiy himoyalangan. Agar bino rejalashtirilganidek toshdan qurilgan boʻlsa, u keyingi zilzilalardan omon qolmasligi mumkin edi, chunki zilzila hududi yaqinida joylashgan[3].

Binoda 143 ta xona, 64 ta hojatxona, 126 ta kamin va 22 ta moʻri bor[4]. U 1876-yilda ochilganida, 22 oylik qurilishdan soʻng va 39 000 funt sterling qiymatida[5] osonlik bilan mamlakatdagi eng katta binoga aylandi.

Sigaretsiz siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yongʻin xavfi bilan bogʻliq xavotirlar tufayli ishchilarga ichkarida chekish taqiqlandi, bu esa dunyodagi tutunsiz siyosatga ega boʻlgan birinchi bino boʻldi[6].

Foydalanishni oʻzgartirish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Binoda hozirda Viktoriya universiteti Vellington yuridik fakulteti joylashgan. 2005-yilda suratga olingan.

Eski hukumat binosi milliylikning muhim ramzi edi, chunki u Yangi Zelandiyada provintsiya hukumati tugatilgan va markaziy hukumat „nihoyat oʻz hokimiyatini tasdiqlagan“ oyda qurib bitkazildi. Binoda dastlab Vellingtonda joylashgan butun davlat xizmati hamda butun Yangi Zelandiya Vazirlar Mahkamasi joylashgan edi. Bundan tashqari, Ijroiya Kengashi 1948-yilgacha u yerda yigʻilgan. 1975-yilga kelib faqat Taʼlim boʻlimi qoldi, 1990-yilga kelib esa bino boʻsh holga keldi. 1996-yil esa bu bino Viktoriya universiteti Vellington yuridik fakulteti binosiga aylandi.

Bino yogʻochdan boʻlgani bois 2015-yil mart oyida binoga oʻt ketdi, ammo binolar minimal zarar koʻrgan[7].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Historic Government Buildings Department of Conservation
  2. Historic Government Buildings Department of Conservation
  3. Dixon, Roger. Victorian Architecture: With a Short Dictionary of Architects and 251 Illustrations. Thames and Hudson, 1978. ISBN 978-0-500-18163-8. 
  4. Fallon, Virginia. „No pane, no gain: 804 windows in and Mike Deavin's not done“. Stuff (31-oktabr 2021-yil). Qaraldi: 31-oktabr 2021-yil.
  5. Department of Conservation Government Buildings Historic Reserve 2002
  6. „Architecture Week“. 24-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  7. Hunt, Tom. „Suspected arson at Victoria University law school building“. Stuff.co.nz (4-mart 2015-yil). Qaraldi: 4-mart 2015-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]