Elektr qozon

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Elektr qozon (elektr qozon) – bu issiqlikning elektr oqimi bilan sovutish suvini isitish uchun moʻljallangan qurilma. Sanitariya suvini isitadigan elektr qozonlari koʻpincha elektr suv isitgichlari yoki elektr qozonlari deb ataladi. Elektr qozon koʻpincha qayta tiklanadigan energiya manbalaridan ishlaydigan qurilmalardan issiqlik taʼminoti uchun zaxira manbasi sifatida ishlatiladi, masalan, quvvati har doim ham yetarli boʻlmagan issiqlik nasoslari qattiq sovuq davrlarda binolarni isitish uchun. Qishning sovuq kunlarini hisobga olgan holda katta quvvat zahirasiga ega boʻlgan issiqlik nasosini sotib olish iqtisodiy jihatdan foydasizdir. Elektr qozonlarini ishlatishning muhim tomoni uning kichik oʻlchamdaligi – va uni ishlatish uchun maxsus xona kerak emasligi.

Asosiy turlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bevosita harakat (reostatik):elektr qozonning isitish elementi reostatik kartrijdir, masalan, isitish elementi.
Isitgichlar issiqlik almashtirgichga oʻrnatiladi. Elementlar, agar ularning bir nechtasi boʻlsa, parallel ravishda ulanadi, qozon quvvati isitgichlarning umumiy quvvatiga teng va kiritilgan elementlarning sonini oʻzgartirish orqali tartibga solinadi[1].
  • Toʻgʻridan-toʻgʻri harakat – elektrodli bug 'qozonlari va elektrodli suv isitgichlari. Ularda elektr toki,elektrodlar orasidagi oʻtkazgich sifatida suvdan oʻtib, issiqlikni chiqaradi va uni isitadi[2].
0,4 kV kuchlanishli uch fazali elektrodli issiq suv qozonlari plastinka elektrodlari bilan ishlab chiqariladi va suv uchun eng mos keladi chunki unda elektr oʻtkazuvchanligi past. 6-10 kV kuchlanish uchun elektrodli issiq suv qozonlari silindrsimon yoki halqali elektrodlar bilan ishlab chiqariladi va yuqori oʻziga xos suv qarshiligi bilan qoʻllaniladi. Elektrod qozonlarining quvvatini tartibga solish floroplastik plitalarni siljitish orqali elektrodlarning faol maydonini silliq oʻzgartirish orqali amalga oshiriladi. Ushbu qozonning kuchi suvning oʻziga xos qarshiligiga teskari proporsionaldir.

Reostatik qozonlar elektrodli qozonlarga qaraganda sezilarli darajada kamroq ixchamdir, lekin suv sifatiga nisbatan ancha kam talabchan. Bug 'elektrodli qozonning ishlash koʻrsatkichi, qoida tariqasida, elektrodlar orasidagi qaynash jarayoni tabiatining oʻzgaruvchanligi sababli oqim oʻzgarishi sababli nominalning 70-80% ni tashkil qiladi.

Ulanish usuliga koʻra, barcha qozonxonalar bir fazali va uch fazali boʻlinadi. Ular ishlatiladigan kuchlanishda farqlanadi. Birinchi turdagi qurilmalar 220 volt kuchlanishda, ikkinchi turdagi – 380 voltda ishlaydi.

Afzalliklari va kamchiliklari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • past narxlari;
  • past oʻrnatish va texnik xizmat koʻrsatish xarajatlari;
  • ishning oddiyligi va ishonchliligi;
  • yongʻin xavfsizligi (ochiq olov yoʻq);
  • yonish mahsulotlarining va zararli chiqindilarning yoʻqligi;
  • maxsus parvarishlash va tozalashni talab qilmaydi;
  • devorga oʻrnatilgan elektr qozonxonalar kam joy egallaydi va qozon va yoqilgʻini joylashtirish uchun alohida xonani talab qilmaydi;
  • yoqilgʻini etkazib berish, saqlash va tashish uchun operatsion xarajatlarning yoʻqligi;
  • bugʻ trubina talab qilinmaydi;
  • yuqori samaradorlik (taxminan 100%);
  • yuqori darajadagi avtomatlashtirish, xonada qulay yoki kutish haroratini aniq saqlash qobiliyati;
  • baʼzi elektr qozonlarda GSM masofadan boshqarish funksiyasi mavjud;
  • qozon quvvatini bosqichma-bosqich tartibga solish imkoniyati.

Elektr qozonlarining kamchiliklari haqida

  • baʼzi hududlarda elektr energiyasining nisbatan yuqori narxi;
  • mumkin boʻlgan elektr uzilishlari;
  • katta elektr quvvatlarining mavjudligi zarurati;
  • qattiq suvda shkala isitish elementlariga joylashadi, bunda ularning harorati qabul qilib boʻlmaydigan qiymatlarga koʻtarilishi mumkin.

Ilova[tahrir | manbasini tahrirlash]

Isitish elektr qozonlari odatda kichik qozonxona shaklida taqdim etiladi: ular sirkulyatsiya pompasi, kengaytirish tanki va zarur jihozlar bilan jihozlangan. Oʻrnatish vaqtida tegishli elektr sugʻurta talab qilinadi.

Kichkina(masalan, qishloq) uylarda yoki issiqlikning zaxira manbai sifatida foydalanish tavsiya etiladi. Elektr energiyasining yuqori isteʼmoli va uning yuqori narxi tufayli xususiy uylarni isitish uchun elektr qozonlardan foydalanish juda keng tarqalgan emas. Koʻpincha xususiy uydagi elektr qozon boshqa isitish uskunalari bilan birlashtiriladi. Koʻp tarifli elektr hisoblagich va issiqlik akkumulyatoriga ega boʻlish orqali qozonni kechasi arzon energiya va kunduzi batareya sarfini saqlashga sozlash orqali elektr energiyasining narxini kamaytirish mumkin. Bundan tashqari, binodagi haroratni avtomatik ravishda ushlab turadigan dasturchilar energiya sarfini kamaytirishga yordam beradi.

GESlar yaqinida kuchli elektr qozonlarni oʻrnatish mumkin(masalan, tirbandlik paytida muzni eritish uchun).

Elektrodli bug 'qozonlari 0,6 MPa (6 kgf / sm²)gacha bosimli toʻyingan bugʻ ishlab chiqarish va sanoat(oziq-ovqat, yengil sanoat,qurilish va boshqalar) bilan taʼminlash uchun moʻljallangan.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Падалка Д. Г.. Отопление от А до Я. К.: Диалог-Пресс, 2008 — 24 bet. ISBN 978-996-96909-3-7. 
  • Фокин В. М.. Теплогенерирующие установки систем теплоснабжения. М.: Издательство Машиностроение-1, 2006 — 14—-18 bet. ISBN 5-94275-255-9. 

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Regulirovanie kotlov izmeneniem napryajeniya ne rasprostraneno, poskolku trebuet dorogostoyaщix ustroystv tipa transformatorov.
  2. Электролиз vodi v takix kotlax prakticheski ne proisxodit, poskolku tok peremenniy.