Eisenach
Eisenach | |
---|---|
Shahar | |
50°58′29″N 10°19′28″E / 50.97472°N 10.32444°E | |
Mamlakat | Germaniya |
Yer | Turingiya |
Ichki boʻlinishi | 11 osttuman |
Hukumat | |
• Oberburgomistr | Katja Wolf |
Maydon | 10,384 km2 (4,009 kv mi) |
Markazi balandligi | 220 m |
Aholisi (2010) |
42 408 |
Zichligi | 412 kishi/km2 |
Vaqt mintaqasi | UTC+1, yozda UTC+2 |
Telefon kodi | 03691 |
Pochta indeks(lar)i | 99817 |
Avtomobil kodi | EA |
Rasmiy kodi | 16 0 56 000 |
|
Eisenach[1] (nemischa: Eisenach, quyi nemischa: Iesenack) – Germaniyaning Turingiya yerida joylashgan shahar. Turingiya oʻrmonining shimoliy tepaliklari va Haynich milliy bogʻi oʻrtasida joylashgan. Aholisi: 42 370 kishi (2019).
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Eisenach tarixi, afsonaga koʻra, 1067-yilda qurilgan Wartburg qal’asi bilan bogʻliq. Qal’aning yonida kamida uchta aholi punkti boʻlib, ular 12-asrning ikkinchi yarmida bitta qal’aga birlashgan. Natijada paydo boʻlgan Eisenach shahri birinchi marta 1180-yilda yilnomalarda qayd etilgan.
Keyingi oʻn yilliklar davomida Wartburgda afsonaviy holga kelgan voqealar sodir boʻlgan. Ulardan eng mashhuri Tannhauser afsonasining bir qismidir.
Turingiya urushidan keyin (1247–1264) Eisenach Meissendan Vettinlar sulolasiga oʻtgan. Keyinchalik zamonaviy Turingiya hududida bir nechta kichik davlatlar tashkil topgan va 1596-yilda Eisenach Sachs-Eisenach gersogligining poytaxtiga aylangan, 1809-yilgacha orada uzilishlar bilan mavjud boʻlgan. Sachs-Weimar-Eisenach gersogligi tarkibiga kiritilgan.
1869-yilda Eisenachda Germaniya sotsial-demokratik ishchilar partiyasi tashkil topgan va keyinchalik Umumgerman ishchilar uyushmasi bilan birlashib, Germaniya sotsial-demokratik partiyasini tashkil qilgan. Shahar markazi Ikkinchi Jahon urushi oxirida bombardimonlardan katta zarar koʻrgan. 1970-yillarda GDR hukumati tomonidan bir qator tarixiy binolar buzib tashlangan va uning oʻrniga panelli koʻp qavatli binolar qurilgan.
Demografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yil | Soni | |
---|---|---|
1791 | 8214 | |
1830 | 8698 | |
1840 | 8521 | |
1864 | 12 072 | |
1875 | 16 164 | |
1880 | 18 624 | |
1885 | 19 743 | |
1890 | 21 339 | |
1895 | 24 346 | |
1905 | 35 153 |
Yil | Soni | |
---|---|---|
1910 | 38 362 | |
1925 | 43 385 | |
1933 | 44 695 | |
1939 | 50 464 | |
1946 | 51 834 | |
1950 | 51 777 | |
1960 | 48 109 | |
1971 | 50 918 | |
1981 | 50 674 | |
1985 | 50 559 |
Yil | Soni | |
---|---|---|
1988 | 48 361 | |
1995 | 45 337 | |
2000 | 44 442 | |
2005 | 43 727 | |
2007 | 43 308 | |
2008 | 43 051 | |
2009 | 42 847 | |
2010 | 42 750 | |
2011 | 42 661 | |
2012 | 41 744 |
Yil | Soni | |
---|---|---|
2013 | 41 576 | |
2014 | 41 884 | |
2015 | 42 417 | |
2017 | 42 710 | |
2019 | 42 370 | |
2021 | 41 806 | |
2022 | 42 408 |
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hududi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Eisenachning hududi 104,17[2] km2dir. Dengiz sathidan oʻrtacha 215 m balandlikda joylashgan.
Iqtisodiyoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Eisenach iqtisodiyotining muhim qismini avtomobilsozlik sanoati tashkil etadi.
Diqqatga sazovor joylari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shaharning diqqatga sazovor joylari orasida sayyohlar eng koʻp Wartburg qal’asiga tashrif buyuradilar.
Gersog saroyi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Gersog saroyi (Stadtschloss) Bozor maydonining shimoliy qismida joylashgan. 1740-yillarda Ernst August saroy meʼmori, Sachs-Weimar gertsogi Gotfrid Heinrich Kronning loyihasi boʻyicha qurilgan. Bugungi kunda shahar saroyi maxsus koʻrgazmalar hamda Turingiya tarixiy qadriyatlari va sanʼat ob’ektlari muzeyi sifatida foydalaniladi.
Ratusha
[tahrir | manbasini tahrirlash]1596-yilgacha kelajakdagi ratusha (Eisenach) binosi vino ombori boʻlgan. 1636-yilda shahar hokimiyati binosi yongʻin natijasida vayron boʻlgan va 1641-yilda uning oʻrniga yangisi qurilgan. Binoning janubiy qismi 1945-yilda, Ikkinchi Jahon urushi paytida bombardimon paytida katta zarar koʻrgan. 1996-yilda bino rekonstruksiya qilingan va hozirda shahar maʼmuriyati hamda jamgʻarma kassasi joylashgan.
Kreuznacher uyi va grafning qarorgohi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uygʻonish davri binosi qoldiqlari, 1539-yilda savdogar Kreuznacher tomonidan qurilgan va spiral zinapoyali minorani oʻz ichiga olgan va keyinchalik 1741—1743-yillarda graf Ernst Augustning tasarrufida shahar saroyi qurish uchun binoni demontaj qilgan. Rekonstruksiyadan soʻng binoda Eisenach sayyohlik idorasi joylashtirilgan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Эйзенах // Большая Советская энциклопедия. — 1978. — Andoza:Bibliografik qisqartma.
- ↑ (unspecified title) — Federal Statistical Office.