Delia Cancela

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Delia Cancela

Tavalludi 1940
Sohasi Painting, Fashion Design
Ta'limi Escuela Superior de Bellas Artes
Oqim Pop Art

Delia Cansela (1940-yilda tugʻilgan, Buenos-Ayres) — argentinalik estrada rassomi va moda dizayneri.[1] U Argentina, Nyu-York, London va Parijda yashagan va xalqaro miqyosda namoyish etilgan.Uning Pablo Mesejan bilan ish va hamkorlikning retrospektiv koʻrgazmalari orasida Delia Cancela 2000-Retrospectiva (2000), Pablo & Delia, The London Years 1970-1975 (2001) va Delia Cancela: una artista en la moda (2013) bor.

Erta hayot va taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Delia Kansela 1940-yilda Argentinaning Buenos-Ayres shahrida tugʻilgan.[1] U Buenos-Ayresdagi Escuela Superior de Bellas Artesda tahsil olgan.

Karyerasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tashqi mediafayllar
"Della Cancela y Pablo Mesejean en su atelier 1967", DiFilm

Cansela 1960-yillarning boshlarida keng namoyish etila boshlandi. Elvis Presli kabi tasvirlarni oʻz ichiga olgan ishi uni Buenos-Ayresning pop-art sahnasining bir qismiga aylantirdi.[1] U Lirolayning 6 rassomidan biri edi.1964-yil yanvar oyida Buenos-Ayresning eng yaxshi „yangi sanʼati“ni ifodalovchi Galeria Lirolayda Sexteto („Lirolaydagi olti rassom: Sextet“)paydo boʻldi.[2]

Cansela Museo Nacional de Bellas Artesda namoyish etilgan va 1963—1964-yillarda Premio de Honor Ver y Estimar[3] mukofotiga sazovor boʻlgan. Ver y Estimar („Qarang va oʻylab koʻring“) sanʼat sharhi jurnali Xorxe Romero Brest tomonidan tashkil etilgan va 1948-yildan 1955-yilgacha nashr etilgan. Assotsiatsiya 1954-yilda tashkil etilgan boʻlib, u 1960—1968-yillarda Premio de Honor Ver y Estimar bilan taqdirlangan.[4] Canselaning oʻsha davrdagi taniqli asarlaridan biri „ Buzilgan yurak“dir (1964).[5]

Uning ishi Minnesota shtatidagi Minneapolisdagi Instituto Torcuato Di Tella (ITDT) va Uoker sanʼat markazi tomonidan tashkil etilgan Artevo de la Argentinada („Argentinaning yangi sanʼati“,1964)namoyish etiladi.[6] Koʻrgazma Buenos-Ayres, Rio-de-Janeyro va Minneapolisga sayohat qildi.[3]

1960-yillardan 1991-yilda vafotigacha Cansela Pablo Mesejan bilan hamkorlik qildi.[3] Ular 1965-yilda turmush qurishdi[7] Ularning ishi noanʼanaviy va intizomga bogʻliq boʻlib, teatr va liboslar dizayni, tasviriy sanʼat va modani oʻz ichiga oladi.[3] 1965-yilda Cansela va Mesejan Galeria Lirolayda oʻzlarining birinchi "Sevgi va hayot " toʻliq koʻrgazmasini oʻtkazdilar. Rassomlik, sahna dizayni, musiqa va ijroni birlashtirgan[7] ushbu koʻrgazma tanqidchi Nelli Peratso tomonidan Argentina sanʼatining istiqbolli „haqiqiy diqqatga sazovor joylari“ qatoridan biri sifatida aniqlangan.[8][9] 1966-yilda Cansela va Mesejan Instituto Torcuato Di Tella da Nosotros Amamos („Biz sevamiz“) nomli koʻrgazmasini gender identifikatori va ommabop madaniyatni qabul qilishni qoʻllab-quvvatladilar.[3] Ular „manifest“ga ham imzo chekdilar:

"Nosotros amamos los días de sol, las plantas, los Rolling Stones, las medias blancas, rosas y plateadas, a Sonny and Cher, a Rita Tushingham y a Bob Dylan (...) las gorras de color, las caras blancas y los finales felices, el mar, bailar, las revistas, el cine (...) los baby girls, las girl-girls, las boy girls, los girl-boys y los boy-boys".[10]

1966-yilda Fransiya hukumatidan Premio Braqueni olish Cansela va Mesejanga 1967-yilda Parijga sayohat qilish imkonini berdi[11][12] Argentinaga qaytib kelgach, ular Experiencias 68 (Experiencias Visuales) da ishtirok etishdi.[13][14] Koʻrgazma atrofida jiddiy siyosiy keskinlik kuzatildi.Roberto Pleytning „El Baño“ („Hammom“) asarlaridan biri politsiya tomonidan olib tashlangan, chunki tashrif buyuruvchilar uni hukumatga qarshi graffiti bilan „bezatgan“. Delia Cansela politsiya davlatining yaratilishiga hamdardlik va norozilik belgisi sifatida oʻz asarlarini olib tashlab, ularni yoʻq qilgan sanoqli rassomlardan biri edi..[15] :288–294

1968-yilda Argentinada Cansela va Mesejan ITDTda Ropa con Riesgo („Xavf bilan kiyim“) moda koʻrgazmasini ham oʻtkazdilar.[13] Ular Alfredo Rodriges Arias bilan Drakulaning moslashuvi uchun kostyumlar yaratishda ishladilar.[15] :139[16]Ular 1969-yildan 1970-yilgacha qisqa muddat Nyu-Yorkda yashashgan.[17]

1970-yildan 1975-yilgacha ular Londonda yashab, u yerda Pablo&Delia kiyim brendini yaratdilar.[17] Ular ishlab chiqqan modalar Byanka Jagger kabi mashhurlar tomonidan kiyilgan va Vogue[18][19] muqovasida tasvirlangan va Harper’s Bazaar,[20] va Queenʼda paydo boʻlgan.[17][21] Ularning asarlari Londondagi Viktoriya va Albert muzeyi kollektsiyasida.[22] Ushbu koʻrgazmadan tashqari, Delia & Pablo arxitektor Osvaldo Giesso bilan ishlagan.Ular Giessoning La flor de San Telmo butikida oʻzlarining baʼzi sanʼat asarlari va asarlarini namoyish qilishdi.[23]

1975-yilda Cansela va Mesejan Parijga qaytib,Yves Saint Laurent,Kenzo va Créateurs guruhi bilan ishlashdi.[24] Ularning namoyishlari paradlar va spektakllarning elementlarini oʻz ichiga olgan.[25] Fransuz tanqidchisi Per Restani ularning uslubini Pop Lunfardo („Umumiy pop“) deb taʼriflagan.[26]

Pablo Mesejan 1991-yilda vafot etgan. 1999-yilda Delia Cansela Argentinaga qaytdi.[14] U Buenos-Ayres va Parijda (Fransiya) yashaydi.[3] U dizayn va koʻrgazmani davom ettirmoqda.[27]

Katta koʻrgazmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Argentinaning yangi sanʼati (1964)[3]
  • Sevgi va hayot, Pablo Mesejan bilan,Galeria Lirolay, Buenos-Ayres (1965)[17]
  • Delia Cancela 2000-Retrospektiva,2000,Mariya Xose Errera, Rosario shahridagi Centro Cultural Parque de España tomonidan kurator[10][17]
  • Pablo va Delia, London yillari 1970-1975, Judit Klark kostyumlar galereyasi, London, 2001-yil 24-may — 21-iyul[10][17][28]
  • La consagración de la Primavera, Guruh koʻrgazmasi, Fundación Osde, Buenos-Ayres, 2010.[29]
  • Delia Cancela: una artista en la moda, El Centro Metropolitano de Diseño,Buenos-Ayres, 2013.[10]
  • Xalqaro pop, guruh koʻrgazmasi, Walker Art Center, Minneapolis (2015-yil 11-aprel — 2015-yil 6-sentyabr)[30]
  • EY koʻrgazmasi: The World Goes Pop, Guruh koʻrgazmasi, Tate Modern (2015-yil 17-sentyabr — 2016-yil 24-yanvar)[5][31][32]
  • ArteBA, Buenos-Ayresda uning sharafiga maxsus koʻrgazma (2015-yil 4-7-iyun)[33][34]

Mukofotlar va nominatsiyalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 1963, 1964, Ver y Estimar mukofoti
  • 1966-yil, XXV Salon de Art de Mar del Plataning sotib olish mukofoti[35]
  • 1966,Di Tella mukofoti[36][35]
  • 1966-yil, Premio Braque, Pablo Mesejan bilan[37][22]
  • 2001-yil, Milliy de las Artesning Trayectoria del Fondo Premio Directorio[35]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 The World Goes Pop Morgan: . New Haven and London: Yale University Press, 2015. ISBN 9780300216998. 
  2. ↑ „6 artistas en Lirolay : Sexteto“. Documents of 20th-century Latin American and Latino Art. Museum of Fine Arts, Houston. 24-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 The World Goes Pop Morgan: . New Haven and London: Yale University Press, 2015. ISBN 9780300216998. 
  4. ↑ „[Obra de Rubén Santantonín presentada en el Premio de Honor Ver y Estimar, 1963“]. Documents of 20th-century Latin American and Latino Art. Museum of Fine Arts, Houston. 15-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  5. ↑ 5,0 5,1 „Artist interview: Delia Cancela“. www.tate.org.uk (2015). Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
  6. ↑ „Arte Nuevo de la Argentina = New Art of Argentina / Instituto Torcuato Di Tella“. Documents of 20th-century Latin American and Latino Art. Museum of Fine Arts, Houston. 4-mart 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  7. ↑ 7,0 7,1 „Modelo de Yves Saint Laurent y paisaje“. Museo Nacional de Bellas Artes. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  8. ↑ Oliveras, Elena (2012). „Book Reviews: Galería Lirolay 1960 -1981, Nelly Perazzo“. ArtNexus. #85 - Arte en Colombia #131-jild, № June–August.
  9. ↑ Perazzo, Nelly. Galería Lirolay 1960-1981. Buenos Aires: MACLA Editorial, 2011. 
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 „Obras de Delia Cancela muestran su permanente vigencia“. TELAM (6-iyun 2015-yil). Qaraldi: 6-mart 2016-yil.
  11. ↑ „Delia Cancela“. Galería Matilde Bensignor. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  12. ↑ „Premio Braque 2013: Un Premio con 50 años de historia“. Universidad Nacional de Tres de Febrero. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  13. ↑ 13,0 13,1 „Delia Cancela“. Henrique Faria Logo. Qaraldi: 6-mart 2016-yil. [sayt ishlamaydi]
  14. ↑ 14,0 14,1 „Delia Cancela“. DIDASCALIAS DEL TEATRO CAMINITO (12-mart 2012-yil). Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  15. ↑ 15,0 15,1 Listen, here, now! : Argentine art of the 1960s: writings of the avant-garde Katzenstein: . New York, N.Y.: Museum of Modern Art, 2004. ISBN 978-0870703669. 
  16. ↑ „Exhibitions“. PROA. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 „Delia Cancela“. Henrique Faria Logo. Qaraldi: 6-mart 2016-yil. [sayt ishlamaydi]
  18. ↑ Mazzei, March. „París, Londres, Buenos Aires: la moda como arte en el mundo de Delia Cancela“. Revista de Cultura Ñ (23-mart 2015-yil). Qaraldi: 6-mart 2016-yil.
  19. ↑ „Los documentos privados de Delia Cancela“. Página/12. Qaraldi: 9-avgust 2013-yil.
  20. ↑ Díaz. „Delia Cancela: "Lo mío es llevar el lienzo a la prenda"“. Clarin (9-noyabr 2012-yil). Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  21. ↑ Isasi, Nicolas. „Delia Cancela: el arte en la moda“. El Dia (28-mart 2015-yil). Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  22. ↑ 22,0 22,1 Mazzei, March. „París, Londres, Buenos Aires: la moda como arte en el mundo de Delia Cancela“. Revista de Cultura Ñ (23-mart 2015-yil). Qaraldi: 6-mart 2016-yil.
  23. ↑ Trellez-Hernandez, Mercedes (2002). „The Contested Object: Pop Art in America, 1964-1974“. ProQuest Dissertations and Theses. 87-bet.
  24. ↑ „Delia Cancela – Artista“. Maybelline. 31-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  25. ↑ „Delia Cancela Artista“. Guía de arte. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  26. ↑ „Walker Art Center Presents Groundbreaking Exhibition International Pop“. The Walker Art Center (25-noyabr 2014-yil). 16-aprel 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-mart 2016-yil.
  27. ↑ Fernández, Sara. „Delia Cancela: moda, arte y reposeras“. Redacción El Espectacular (21-noyabr 2016-yil). 29-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  28. ↑ „Pablo & Delia“. Judith Clark. 13-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-mart 2016-yil.
  29. ↑ Casanovas, Laura. „Una nueva mirada sobre el arte pop argentino en Fundación OSDE“. La Nacion (22-mart 2010-yil). Qaraldi: 6-mart 2016-yil.[sayt ishlamaydi]
  30. ↑ „Walker Art Center Presents Groundbreaking Exhibition International Pop“. The Walker Art Center (25-noyabr 2014-yil). 16-aprel 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-mart 2016-yil.
  31. ↑ Morgan. „Political Pop: An Introduction“. www.tate.org.uk (1-sentabr 2015-yil). Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
  32. ↑ „Groundbreaking exhibition reveals how artists around the world engaged with the spirit of Pop“. Art Daily.org.
  33. ↑ Arias, Mariana (11–iyun 2015–yil). „ArteBa Tributo a Delia Cancela“. Rouge. Qaraldi: 6–mart 2016–yil.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  34. ↑ Marcus, Lilit (4–iyun 2015–yil). „This Weekend in Buenos Aires: The Biggest Art Fair in South America“. Condé Nast Traveler.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  35. ↑ 35,0 35,1 35,2 „Delia Cancela“. DIDASCALIAS DEL TEATRO CAMINITO (12-mart 2012-yil). Qaraldi: 2-mart 2017-yil.
  36. ↑ „Artist interview: Delia Cancela“. www.tate.org.uk (2015). Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
  37. ↑ „Premio Braque 2013: Un Premio con 50 años de historia“. Universidad Nacional de Tres de Febrero. Qaraldi: 2-mart 2017-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Delia_Cancela&oldid=4077113" dan olindi