Dedoplistsqaro
Dedoplistsqaro დედოფლისწყარო | |
|---|---|
 | |
| 41°27′54.6″N 46°6′16.2″E / 41.465167°N 46.104500°E G OKoordinatalari: 41°27′54.6″N 46°6′16.2″E / 41.465167°N 46.104500°E G O | |
| Aholisi (2014) |
5,940 |
| Vaqt mintaqasi | UTCGeorgian Time |
|
| |
Dedoplistskaro (gruzincha: დედოფლისწყარო , pronounced [dɛdɔpʰlistsʼqʼɑɾɔ], soʻzma-soʻz: Qirolicha bahori) — Gruziyaning Kaxeti shahridagi shaharcha, aholisi 5940 kishi. Shahar Gruziyaning sharqiy qismidagi Shiraki tekisligida joylashgan va shu nomdagi tumanning munitsipaliteti sifatida ishlaydi.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mahalliy hudud birinchi marta oʻrta asr yilnomalarida Gruziya qiroli David IV (1089-1125 yillar hukmronligi) tomonidan tashkil etilgan harbiy post sifatida qayd etilgan. Anʼanaga koʻra, uning nomi „qirolichaning bahori“ degan maʼnoni anglatadi, qirolicha Tamar (1184-1213). Gruziya qoʻshib olingandan soʻng, ruslar 1803-yilda Dogʻiston isyonchilari tomonidan hujumga uchragan hududni himoya qilish uchun harbiy qalʼa qurdilar va qishloqni Tsarskie Kolodtsy (ruscha: Царские Колодцы) deb oʻzgartirdilar, yaʼni „qirol quduqlari“.
1869-yilda nemis tadbirkorlari Karl Geynrix fon Simens va Ernst Verner fon Siemens qishloq yaqinida 1870-yillarning oʻrtalarigacha ishlagan neftni qayta ishlash zavodini tashkil etishdi.[1]
Qishloq 1918-yildan 1921-yilgacha Gruziya qisqa muddatli mustaqillik davrida oʻzining harbiy inshootlarini va katta garnizonini saqlab qoldi. 1921-yil 18-fevralda gruzin qoʻshinlari bilan bir necha soat davom etgan shiddatli janglardan soʻng bosqinchi sovet rus qoʻshinlari tomonidan bosib olingan. Bu jangda rus qoʻmondoni Pyotr Kuryshko halok boʻldi.[2]
Sovet hukumati bu nomni Tsiteltskaro (წითელწყარო; „Qizil buloq“) deb oʻzgartirdi va 1963-yilda aholi punktiga shahar maqomini berdi. 1991-yilda Dedoplis Tskaroning tarixiy nomi tiklandi. Shahar yaqinida oʻrta asrlarga oid Xornabuji qal’asi xarobalari joylashgan. Vashlovani davlat qoʻriqxonasi ham Dedoplis Tskaro tumanida joylashgan.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Alexander Anatolyev.“. 2022-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-noyabr.
- ↑ (ruscha) Grajdanskaya voyna i voennaya intervensiya v SSSR: Ensiklopediya. / Gl. red. S. S. Xromov; Red. kol.: N. N. Azovsev, Ye. G.Gimpelson, P. A. Golub i dr. — M.: Sovetskaya ensiklopediya, 1987, S. 315.