Daussahak
Daussahak (fransuzcha: Daoussahak), shuningdek, idaksahak (fransuzcha: Idaksahak) — Berber xalqi, Menaka va Inékar , shuningdek , Gao viloyatining Ansongo Cercle Talataye, shimoli-sharqiy Malining[1][2] yashovchi xalq.
Malidagi Daussahak aholisi 30 ming kishini tashkil qiladi. Aksariyat xalq vakillari sunniy islomni qabul qiladilar, garchi ular islomgacha boʻlgan koʻplab animistik amaliyot va eʼtiqodlarni saqlab qolishgan[1].
Asosan xalqi Tadaksahakning Songai tilida[3]. Biroq, u asta-sekin boshqalar bilan almashtiriladi, shu jumladan taullemmet[4].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Daussahak hech qachon fransuz mustamlakachiligi ostida boʻlmagan va 1950-yillargacha bosqinchilar bilan ziddiyatda boʻlmagan[5][6]. 1963-yilda Daussahaklar boshqa tuareg qabilalari bilan birgalikda Mali hukumatiga qarshi isyon koʻtardilar. 1962-1964-yillardagi tuareglar qoʻzgʻoloni deb nomlanuvchi qoʻzgʻolon shafqatsizlarcha bostirildi[7]. Daussahak erkaklari ham Tuareg rebellion (1990–1995) qatnashgan va Azavad Xalq ozodlik fronti (shuningdek, parchalangan Arab Movement of Azawad)[7][8] ga qoʻshilgan.
Bugungi kunda Daussahak va Fulbe oʻrtasidagi toʻqnashuvlar va qurolli toʻqnashuvlar Malidagi Gao mintaqasi va Nigerdagi Ouallam Department departamenti[9][10] hududida yer, hayvonlar va suv uchun davom etmoqda.
Daussahaklar bir vaqtlar tuareg xalqi Iwellemmedan people tarkibiga kirgan va alohida kasta tashkil etgan. Ular yuqori tabaqalar uchun chorva nazoratchilari boʻlib, shuningdek, ilohiyot mutaxassislari hisoblangan. VIII—IX asrlar oraligʻida ular hozirgi Malidagi Gaoning sharqiy tomoniga koʻchib oʻtgan. Daussahak xalqi Sahroi Kabir boʻylab janubga koʻchib oʻtgan birinchi tuareg xalqlaridan biri, shuningdek, bu hududdagi birinchi musulmon xalqlardan biri edi[3].
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Phillips, David J.. Peoples on the move : introducing the nomads of the world. Carlisle: Piquant, 2001. ISBN 1-903689-05-8, 978-1-903689-05-9, 0-87808-352-9, 978-0-87808-352-7.
- ↑ R Christiansen-Bolli. A Grammar of Tadaksahak, a Northern Songhay Language of Mali: Summary. Лейден: Издательство Лейденского университета.
- ↑ 3,0 3,1 CM Benítez-Torres. Inflectional vs. Derivational Morphology in Tagdal: A Mixed Language In Selected Proceedings of the 38th Annual Conference on African Linguistics, ed. (2009)
- ↑ Michael J Rueck; Niels Christiansen. Northern Songhay languages in Mali and Niger, a sociolinguistic survey. Summer Institute of Linguistics, 1999.
- ↑ Nomades et commandants : administration et sociétés nomades dans l'ancienne A.O.F.. Paris: Karthala, 1993. ISBN 2-86537-420-3, 978-2-86537-420-5.
- ↑ Boilley, Pierre.. Les Touaregs Kel Adagh : dépendances et révoltes : du Soudan français au Mali contemporain. Paris: Karthala, 1999. ISBN 2-86537-872-1, 978-2-86537-872-2.
- ↑ 7,0 7,1 Jean Sebastian Lecocq. That Desert is Our Country: Tuareg Rebellions and Competing Nationalisms in Contemporary Mali (1946-1996). Universiteit van Amsterdam, 2002.
- ↑ Balencie, Jean-Marc.. Mondes rebelles : guerres civiles et violences politiques, Ed. rev. et augm, Paris: Ed. Michalon, 1999. ISBN 2-84186-091-4, 978-2-84186-091-3.
- ↑ „Des Touareg Daoussahak ont une fois de plus attaqué nos paisibles éleveurs“ (fr). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-iyun.
- ↑ „Le Niger veut sécuriser sa frontière avec le Mali, théâtre de banditisme armé“ (fr).